Zdaniem Fundacji, procedowany obecnie w Sejmie projekt zmian w prokuraturze zamiast udoskonalić obecny model poprzez m.in. wzmocnienie pozycji niezależnego Prokuratora Generalnego czy też zwiększenie możliwości jego kontroli przez Sejm, stara się całkowicie odwrócić zmiany wprowadzone w 2009 r. - Obawy nadużyć, które uzasadniały rozdział wprowadzony ustawą z 2009 r., pozostają w dalszym ciągu aktualne – wskazuje Barbara Grabowska-Moroz, prawniczka HFPC. - W wielu krajach prokuratura jest podległa władzy wykonawczej, m.in. w Niemczech czy we Francji, jednak funkcji Prokuratora Generalnego nie pełni osobiście Minister Sprawiedliwości” – dodaje.
Jak zauważają autorzy opinii, projekt poszerza uprawnienia Prokuratora Generalnego, dopuszczając możliwość, aby wydawane polecenia służbowe prokuratora przełożonego dotyczyły treści czynności procesowej. Ponadto Prokurator Generalny uzyskuje szerokie uprawnienia w zakresie prowadzenia polityki kadrowej w prokuraturze, m.in. powołuje i odwołuje kierowników jednostek prokuratury bez konieczności przeprowadzenia jakiegokolwiek otwartego konkursu na to stanowisko. - Zwiększeniu wpływu Prokuratora Generalnego na sposób prowadzenia postępowań przez prokuratorów nie towarzyszy wzmocnienie narzędzi chroniących przed naruszeniem niezależności prokuratorskiej, np. poprzez możliwość składania skarg do Krajowej Rady Prokuratorów” – wskazuje Barbara Grabowska-Moroz. -W ocenie Fundacji, zabezpieczenie niezależności prokuratora ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia odpowiedzialności prokuratora za wynik prowadzonej sprawy” – dodaje.
Fundacja uważa też, że niepokojąca jest propozycja przepisu, w świetle którego Prokurator Generalny będzie mógł przekazać mediom informacje z toczącego się postępowania przygotowawczego. - W świetle orzecznictwa ETPC informowanie opinii publicznej o toczących się śledztwach „wymaga, aby czynić to z rozwagą i powściągliwością niezbędną dla przestrzegania zasady domniemania niewinności” (wyrok ETPC w sprawie Garlicki przeciwko Polsce) – czytamy w opinii. - Kluczowe jest, aby kompetencja ta nie była wykorzystywana jako narzędzie bieżącej działalności politycznej Prokuratora Generalnego pełniącego urząd Ministra Sprawiedliwości – wskazuje Barbara Grabowska-Moroz.
HFPC wskazała również w swojej opinii, że punktem odniesienia dla prawidłowego ukształtowania organizacji prokuratury jest kształt procedury karnej, która w świetle zapowiedzi rządu, w najbliższym czasie prawdopodobnie również ulegnie zmianie. Dlatego też rozpoczynanie prac od prawa o prokuraturze wydaje się nieprawidłowe.
Dowiedz się więcej z książki | |
Służąc rządom dobrego prawa. Andrzej Rzepliński w rozmowie z Krzysztofem Sobczakiem
|