- Reforma wymiaru sprawiedliwości od 1989 r. jest solą w oku kolejnych ekip rządowych - mówi Artur Pietryka, koordynator programu. - Biorąc pod uwagę ilość skarg, które wpływają do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka na nierzetelność polskiego postępowania sądowego, można stwierdzić, że wymiar sprawiedliwości jest niewydolny w zakresie poszanowania praw człowieka - dodaje.
Głównym zadaniem zespołu ekspertów współpracujących w ramach programu jest uczestniczenie w bieżących pracach legislacyjnych dotyczących reform wymiaru sprawiedliwości, zarówno na etapie konsultacji społecznych, uzgodnień międzyresortowych, prac w komisjach sejmowych, jak i działań podejmowanych już po uchwaleniu ustawy przez Parlament. W ramach tych działań eksperci zajmują się przygotowaniem m.in. opinii prawnych oraz komentarzy do projektów ustaw z zakresu wymiaru sprawiedliwości.
Dodatkowo w ramach programu cyklicznie będą przygotowywane tzw. policy papers, obrazujące efekty obowiązywania nowo uchwalonych ustaw. Analizy będą prezentowane po upływie pewnego czasu od wejścia w życie ustawy. Zadaniem tych analiz będzie ocena skuteczności reformy oraz zbadanie, czy cel wprowadzenia danego aktu prawnego został zrealizowany, oraz wskazanie ewentualnej dalszych modyfikacji prawa.
W ramach Programu będą również cyklicznie przeprowadzane seminaria eksperckie z udziałem przedstawicieli organizacji pozarządowych, naukowców, adwokatów i radców prawnych oraz przedstawicieli innych zawodów prawniczych. Ich przedmiotem będzie gromadzenie jak najszerszej wiedzy oraz opinii na temat projektowanej regulacji.
Prace Programu będą przedmiotem ewaluacji ze strony ekspertów, a podsumowanie rezultatów nastąpi na konferencji końcowej, gdzie zaprezentowane będą obserwacje oraz zastrzeżenia odnoszące się do udziału organizacji społecznych w procesie stanowienia prawa oraz ich wpływu na proces legislacyjny. Program jest wstępnie zaplanowany na dwa lata, do czerwca 2012.
Funkcję koordynatora programu pełni Artur Pietryka, aplikant adwokacki, wcześniej związany z Programem Spraw Precedensowych Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Asystentem w ramach programu jest Wojciech Klicki, który wcześniej pracował w ramach programu Prawa Człowieka a rozliczenia z przeszłością Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.
Program finansowany jest z dotacji Fundacji im. Stefana Batorego. Współpracę przy organizacji seminariów w ramach programu zadeklarowało wydawnictwo Wolters Kluwer Polska.
Fundacja Helsińska monitoruje projekty dotyczące sądownictwa
Helsińska Fundacja Praw Człowieka uruchomiła nowy program Monitoring procesu legislacyjnego w obszarze wymiaru sprawiedliwości. Celem projektu jest monitorowanie procesu legislacyjnego w obszarze wymiaru sprawiedliwości pod kątem gwarancji ochrony praw i wolności jednostki, a także zapewnienia pełnej realizacji konstytucyjnego prawa do sądu. Jedna z najnowszych opinii Programu dotyczy przygotowanego przez Ministerstwo Zdrowia projektu ustawy w sprawie odszkodowań za błędy medyczne. Fundacja Helsińska opracowała własne stanowisko w tej sprawie.