Przepisy prawne państwa członkowskiego UE, które wyłączają obywateli innych państw członkowskich, zamieszkujących i pracujących na jego terytorium, wyłącznie ze względu na ich obywatelstwo, z kręgu osób uprawnionych do odszkodowania za szkody na osobie i zadośćuczynienia za krzywdy spowodowane przestępstwem niepopełnionym na terytorium tego państwa, są sprzeczne z prawem Unii Europejskiej – orzekł Europejski Trybunał Sprawiedliwości.


Europejski Trybunał Sprawiedliwości badał, czy francuskie przepisy regulujące wypłatę zadośćuczynienia dla ofiar przestępstw są zgodne z traktatami UE. Sprawa, która stałą się przedmiotem rozpoznania Trybunału dotyczyła Jamesa Wooda, obywatela brytyjskiego, który zamieszkuje, pracuje i płaci podatki we Francji. Wood mieszka we Francji od ponad dwudziestu lat ze swoją konkubiną, obywatelką francuską. Ich najstarsza córka Helen zginęła w wypadku samochodowym w Australii. Rodzina zwróciła się do komisji ds. wypłaty odszkodowań ofiarom przestępstw w Nantes (we Francji) o wypłatę zadośćuczynienia. Jamesowi Woodowi odmówiono wypłaty zadośćuczynienia, ponieważ francuski kodeks postępowania karnego stanowi, że osoba wnioskująca o odszkodowanie lub zadośćuczynienie powinna posiadać obywatelstwo francuskie lub, w przeciwnym razie, okoliczności przestępstwa powinny mieć miejsce na terytorium francuskim. Warto wspomnieć, że pozostali członkowie rodziny otrzymali odszkodowanie i zadośćuczynienie.

James Wood odwołał się od powyższej decyzji do sądu w Nantes. W uzasadnieniu podkreślił, że odmowa przyznania mu odszkodowania i zadośćuczynienia jest sprzeczna z zasadą niedyskryminacji, ustanowioną w Traktacie WE.  Sąd w Nantes zwrócił się do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z pytaniem dotyczącym zgodności wskazanego wyżej przepisu francuskiego kodeksu postępowania karnego z prawem wspólnotowym.

ETS orzekł, że sytuacja Jamesa Wooda, który zamieszkuje i pracuje we Francji, objęta jest zakresem stosowania traktatu WE, i że może on powoływać się na prawo do niebycia dyskryminowanym ze względu na swą przynależność państwową. Zdaniem Trybunału, w sytuacji utraty córki poza terytorium Wspólnoty i krzywdy z tego wynikającej James Wood znajduje się w sytuacji porównywalnej do sytuacji jego partnerki. Poza  przynależnością państwową, ich sytuacje odnośnie do warunków nabycia prawa do odszkodowania nie różnią się.

Z uwagi na powyższe ETS uznał, że to odmienne traktowanie, wyraźnie i wyłącznie oparte na kryterium przynależności państwowej Jamesa Wooda, stanowi dyskryminację, dla której nie można znaleźć uzasadnienia (wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 5 czerwca 2008 r., sygn. akt C-164/07).