Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało obszerną nowelizację procedury cywilnej, w której większe kompetencje otrzymają notariusze w zakresie postępowania spadkowego. Zgodnie z projektem czynności w sprawach spadkowych rozpoznawanych w postępowaniu nieprocesowym, w sytuacji gdy między uczestnikami postępowania nie ma sporu, mogliby wykonywać notariusze (zarząd spadku nieobjętego, zabezpieczenie spadku i spis inwentarza, ogłoszenie testamentu oraz działu spadku).
Notariusz Dariusz Sałajczyk ze Stowarzyszenia Notariuszy RP uważa, że jest to krok we właściwym kierunku. Będzie to przeniesienie czynności z zakresu ochrony prawa, do instytucji, która według Trybunału Konstytucyjnego pełni rolę pomocnika wymiaru sprawiedliwości.
Są to czynności czysto praktyczne związane z potrzebami życiowymi, których cechą istotną jest krótki czas sporządzenia, np. spis inwentarza.
Notariusz jest osobą, która taki spis może wykonać natychmiast bez załatwiania jakichkolwiek formalności czy składania wniosków przy okazji postępowania spadkowego - mówi Sałajczyk.
Notariusz uważa, że można by części tych czynności oprzeć na woli zainteresowanych. Podaje przykład: sporządzam akt poświadczenia dziedziczenia z przejęciem spadku i inwentarzem. Następnego dnia mogę udać się do domu spadkodawcy i sporządzić listę rzeczy wchodzących w skład spadku - wyjaśnia Sałajczyk.
- Obecnie pouczam klienta, że o akcie zostanie poinformowany sąd, a sąd wyznaczy komornika, komornik się skonsultuje z klientem. W sumie z prostej czynności robi się wielkie postępowanie - dodaje.
W ramach postępowania rodzinnego i cywilnego można znaleźć wiele drobnych czynności , które można by przekazać do kompetencji notariusza, uwalniając od tego sądy.