W przypadku Polski, 44% respondentów odczuwa wpływ dekoniunktury gospodarczej na ich osobistą sytuację finansową. Polscy konsumenci są optymistami, 63% z nich sądzi, że ich sytuacja finansowa poprawi się lub pozostanie bez zmiany, jedynie 21% uważa, że ich sytuacja pogorszy się w ciągu najbliższych 12 miesięcy - to główne wyniki badania „Zakupy świąteczne 2009” przygotowanego przez ekspertów firmy doradczej Deloitte.

„W naszym badaniu analizowaliśmy planowane wydatki przedświąteczne biorąc pod uwagę zarówno budżety przeznaczone na prezenty jak i kwoty, jakie zostaną przeznaczone na rodzinne i towarzyskie spotkania świąteczne oraz artykuły żywnościowe. W Europie Zachodniej zdecydowana większość konsumentów planuje przeznaczyć ten sam lub mniejszy budżet na prezenty w porównaniu do ubiegłego roku. W Europie Wschodniej trend jest odwrotny – z wyjątkiem Czech – konsumenci planują wydać na prezenty więcej w porównaniu z rokiem ubiegłym”- mówi Adam Chróścielewski - starszy menedżer w Deloitte. „Celem oszczędności konsumentów nie będą w tym roku żywność i napoje. Przeważająca większość mieszkańców Europy zachodniej zamierza wydać taką samą kwotę na artykuły spożywcze, co w roku ubiegłym. Podobnie jest w przypadku polskich konsumentów, 85% deklaruje podobne nastawienie.”- dodaje

Średni świąteczny budżet gospodarstwa domowego w Zachodniej Europie to w tym roku 700 euro. Najmniej na wydatki świąteczne zaplanowali Holendrzy -400 euro, najbardziej hojni będą w tym roku Irlandczycy, którzy deklarują budżet świąteczny w wysokości 1.110 euro. Polskie gospodarstwa domowe przeznaczą na tegoroczne świąteczne zakupy 375 euro czyli około 1600 złotych, z czego 175 euro (ponad 700 złotych) zaplanowane jest na zakup prezentów, a 120 euro na zakupy żywnościowe. Pozostałe 80 euro Polacy przeznaczą na świąteczne spotkania z rodziną i znajomymi. Średni świąteczny budżet w krajach Europy Wschodniej to 415 euro.

Zachowania zakupowe nadal cechuje ostrożność - dwie trzecie pytanych konsumentów planuje zmianę strategii zakupowej w związku z sytuacją ekonomiczną. Konsumenci w Europie Zachodniej zamierzają poczynić większe oszczędności i zakupy na przykład na wyprzedażach. Polscy konsumenci w większości odchodzą od zakupów spontanicznych i kładą większy nacisk na pożyteczne prezenty. Detaliści, którym uda się wypromować użytkowe aspekty swoich produktów mogą liczyć na największy sukces podczas tegorocznych zakupów przedświątecznych.

Z badania wynika, jednak, że aż 33% Polaków nie zaplanuje budżetu na świąteczne wydatki, czyli będzie dokonywało spontanicznych zakupów „To ważny sygnał dla detalistów, którzy mogą, poprzez odpowiednią ekspozycję produktów w sklepach, czy działania promocyjne, zwiększyć sprzedaż swoich produktów, nawet w ostatniej chwili przed świętami” – komentuje Magdalena Jończak starszy menedżer w dziale konsultingu Deloitte.  Polacy zamierzają kupować głównie towary krajowej produkcji (69%), podczas gdy takie podejście do zakupów ma 59% Europejczyków. Natomiast większość konsumentów w naszym kraju (52%) deklaruje, że podczas zakupów kierują się bardziej ceną niż innymi względami.

Na pierwszym miejscu listy najbardziej wyczekiwanych przez Polaków prezentów znalazły się perfumy i kosmetyki (49%). Drugą pozycję zajęły książki, chęć ich otrzymania zadeklarowało 43% badanych. Kolejne pozycje na liście prezentów zajęły gotówka (37%), odzież (31%) oraz biżuteria (28%). Lista wręczanych prezentów także rozpoczyna się od kosmetyków i książek, co wskazuje na konsekwencję i zrozumienie wzajemnych potrzeb wśród polskich konsumentów. Najpopularniejszymi prezentami, które w tym roku otrzymają dzieci i nastolatki są zabawki edukacyjne oraz książki. Mieszkańcy 12 z 17 krajów europejskich wskazuje właśnie gry edukacyjne jako najchętniej wybierany prezent dla dzieci.

Dla połowy Europejczyków, głównie z powodu większego wyboru produktów, jednym z zasadniczych narzędzi do szukania i porównywania produktów oraz ich cen stał się Internet. „Podczas tegorocznych zakupów świątecznych 27% polskich konsumentów użyje Internetu właśnie w takim celu. Ponadto aż 33% młodych ludzi zadeklarowało, że kupi w tym roku świąteczne prezenty w sieci. Szukając podarunków polscy konsumenci najczęściej będą przeglądać serwisy aukcyjne, odwiedzi je 65% klientów oraz porównywarki cenowe, z których skorzysta 64% internautów. Natomiast głównym powodem, dla którego polscy konsumenci nie zrobią zakupów w sieci pozostaje przyzwyczajenie do oglądania produktów „na żywo”. Tak deklaruje 77% respondentów. Dodatkową barierą w internetowych zakupach jest obawa przez bezpieczeństwem takich transakcji, co deklaruje 60% badanych”- podkreśla Magdalena Jończak.  Europejski rynek świątecznych zakupów żywności i napojów zdominują masowe sieci detaliczne. W Polsce ponad połowa konsumentów zrobi zakupy w hipermarketach. Ponieważ Polacy deklarują, że głównym wyznacznikiem tegorocznych zakupów będzie cena, coraz większe uznanie zyskują sklepy dyskontowe, zakupy w nich planuje 14% ankietowanych. Natomiast najmniejszym zainteresowaniem cieszą się delikatesy oferujące produkty żywnościowe. Podobnie prezentują się dane dotyczące miejsc, które wybiorą Polacy, aby kupić tegoroczne prezenty, ponad połowa pytanych deklaruje zakupy w hipermarketach i centrach handlowych. Badanie zostało przeprowadzone w okresie: wrzesień-październik 2009 na reprezentatywnej próbie 17.567 europejskich konsumentów, z czego w Polsce przebadano 903 osoby.