Dla przykładu: kancelaria Garrigues realizuje swoją działalność społeczną przez specjalną firmową Fundację Garrigues, która zajmuje się rozwojem programów edukacyjnych w dziedzinie prawa (m.in. przyznaje nagrody młodym prawnikom oraz funduje stypendia szczególnie uzdolnionym studentom szkół prawniczych, dotuje organizacje edukacyjne i kulturalne, przyznaje granty instytucjom, których cele są zbieżne z celami fundacji) oraz działalnością charytatywną nastawioną na niwelowanie różnic społecznych (przez działalność pro bono oraz wolontariat pracowniczy).

Kancelaria Cripps Harries Hall koncentruje swoje działania w obszarze społeczeństwo na współpracy z lokalną społecznością Tunbridge Wells w hrabstwie Kent, gdzie firma ma swoją siedzibę. Opracowana w firmie polityka określa plany i działania kancelarii, na które składają się: akcje w społecznościach lokalnych, wolontariat pracowniczy oraz działalność pro bono. I tak na przykład od kwietnia 2008 r. w każdy wtorek chętni prawnicy spędzają pół godziny z dziećmi z miejscowej szkoły podstawowej na wspólnej lekturze książek, by regularnie doskonalić ich umiejętność czytania. Każdego roku pracownicy wybierają jedną organizację charytatywną, którą kancelaria wspiera finansowo. Firma regularnie sponsoruje też lokalne wydarzenia kulturalne i edukacyjne. Wielu pracowników zasiada w zarządach miejscowych szkół i organizacji pomocowych, dzieląc się w ten sposób ze środowiskiem lokalnym swoją wiedzą i doświadczeniem.

Działalność pro bono i finansowe wsparcie organizacji charytatywnych to także sposób, w jaki swoje działania CSR w obszarze społeczeństwo realizuje kancelaria Simmons & Simmons. Za swój cel uznała walkę z wykluczeniem społecznym, dlatego pracownicy firmy uczestniczą między innymi w programach mentoringu w szkołach i na uczelniach. W szkołach podstawowych prawnicy ćwiczą z dziećmi czytanie. W doskonaleniu tej umiejętności pomagają zwłaszcza tym, dla których język angielski nie jest językiem ojczystym. Studentom doradzają w kwestiach związanych z planowaniem i rozwojem kariery zawodowej. Wspólnie z organizacją Twist Partnership firma uczestniczy też w pionierskim programie walki z wykluczeniem młodzieży Step Up.

Pole do działania

Wzorem innych organizacji biznesowych, także kancelarie prawne zaczynają mierzyć swój negatywny wpływ na środowisko.

Kancelaria Garrigues w 2008 roku we wszystkich biurach firmy wdrożyła specjalny program Eco-Efficiency. W jego skład wchodzą: budowanie większej świadomości dotyczącej środowiska naturalnego wśród pracowników firmy, odpowiedzialna konsumpcja, zarządzanie odpadami oraz zaangażowanie w przeciwdziałanie zmianom klimatycznym. W każdym z tych obszarów kancelaria wyznaczyła sobie konkretne cele do realizacji i przygotowała szczegółowy plan działań. Wdrożyła system zarządzania środowiskowego ISO 14001:2004 i dokonała znaczących inwestycji w systemy informatyczne, aby móc z rozmieszczonych w wielu krajach oddziałów zbierać dokładne dane dotyczące zużycia elektryczności i wody czy środków transportu używanych przez pracowników.

Kancelaria Cripps Harries Hall w celu ochrony środowiska naturalnego wdrożyła kompleksowy program Cripps Goes Greener, w ramach którego wszystkie stare technologie są stopniowo zastępowane nowymi, o większej efektywności energetycznej. Tradycyjne żarówki w siedzibie firmy zostały zastąpione energooszczędnymi. Pracownicy są odpowiedzialni nie tylko za gaszenie świateł, ale też wyłączanie sprzętu przed wyjściem z pracy. Wszystkie urządzenia grzewcze zostały wyposażone w termostaty, ponadto w pomieszczeniach magazynowych i nieużywanych są one wyłączane. Kancelaria bardzo poważnie podchodzi do kwestii recyklingu. Komputery i meble, z których firma już nie korzysta, są przekazywane lokalnym szkołom, a baterie, tonery, telefony komórkowe i sprzęt elektryczny wyspecjalizowanym firmom, które zajmują się recyklingiem. Uzyskane w ten sposób dochody przeznaczane są na cele charytatywne. W siedzibie firmy ustawiono pojemniki do segregacji śmieci. Woda butelkowana została zastąpiona wodą z dystrybutorów, by ograniczyć zużycie plastiku. Jednocześnie firma stara się ograniczyć zużycie papieru. W tym celu zostały sformułowane przejrzyste wytyczne dotyczące tego, jakie dokumenty powinny być drukowane, a jakie mają pozostać w formie elektronicznej.

Kancelaria DLA Piper wdrożyła Global Sustainability Initiative Program, zgodnie z którym koncentruje swoje działania w zakresie ochrony środowiska na czterech głównych obszarach: energia, odpady, podróże służbowe oraz zakupy. Firma dąży do ograniczenia zużycia energii elektrycznej. W tym celu wprowadzono wiele usprawnień technicznych, a w 2009 r. zorganizowano wśród pracowników globalną kampanię edukacyjną Energy Smart. Także w dziedzinie zarządzania odpadami firma zorganizowała dla pracowników kampanię Reduce-Reuse-Recycle, mającą ich zachęcić do oszczędności papieru i segregacji odpadów. Firma dąży do ograniczenia podróży lotniczych, w dużym stopniu przyczyniających się do emisji gazów cieplarnianych – w 2008 r. obniżyła ich liczbę w stosunku do roku 2007.

W polskich kancelariach

Zdaniem Mirelli Panek-Owsiańskiej, prezes i dyrektorki generalnej Forum Odpowiedzialnego Biznesu, którego misją jest upowszechnianie w Polsce idei CSR, polskie kancelarie prawne są na początku drogi odpowiedzialnego biznesu. Żadna z nich nie ma całościowej strategii CSR ani też osoby zarządzającej odpowiedzialnością społeczną spółki wobec różnych grup interesariuszy. Brakuje dobrych praktyk w obszarze rynek, gdzie z pewnością kancelarie mogłyby wnieść wiele pomysłów. Wydaje się, że istotnym bodźcem do rozwijania społecznej odpowiedzialności mogłaby być presja ze strony klientów – dużych korporacji, które coraz większą uwagę zwracają na kwestie odpowiedzialności zarówno swoich dostawców, jak i partnerów biznesowych. Z pewnością dla firm, które jako pierwsze rozpoczną wdrażanie spójnej strategii, może to oznaczać zdobycie przewagi konkurencyjnej na polskim rynku – podkreśla Mirella Panek-Owsiańska. Dodaje jednak, że istnieją już w naszym kraju ciekawe przykłady zaangażowania społecznego firm prawniczych. Największą inicjatywą jest Centrum Pro Bono, z którym współpracuje 25 podmiotów, świadcząc nieodpłatnie usługi prawne organizacjom pozarządowym. Kancelaria CameronMcKenna świadczy usługi prawne m.in. Muzeum Narodowemu (w tym rozstrzyga wszelkie kwestie sporne dotyczące własności poszczególnych dzieł sztuki) i Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Rozwija się wolontariat pracowniczy, polityką korporacyjną jest niedrukowanie kartek świątecznych i przekazywanie środków na cele charytatywne. Rozwija się także działalność pro bono. Właśnie ją pokazują dwie dobre praktyki kancelarii prawnych, które znalazły się w ostatnim raporcie Forum Odpowiedzialnego Biznesu prezentującym dobre praktyki CSR firm w Polsce. 

Olga Stasiak
Artykuł ukazał się w miesięczniku "Kancelaria" nr 3/2010