Jak podkreślono w blisko 400-stronicowym dokumencie przygotowanym przez MSW, zjawisko przemytu broni należy rozpatrywać uwzględniając aspekt ekonomiczny, polityczny i społeczny. Eksperci przypominają, że przemyt broni, amunicji i materiałów wybuchowych stanowi problem dla porządku publicznego oraz bezpieczeństwa obywateli większości krajów UE.

"Zmiany polityczne oraz konflikty zbrojne głównie na Bliskim Wschodzie powodują wzrost zainteresowania nielegalnym zakupem broni. Migracja o podłożu ekonomicznym wewnątrz Unii Europejskiej pociągnęła za sobą migracje rodzimych przestępców, którzy stanowią jedną z głównych grup odbiorców przemycanej broni i amunicji" - podkreślono.
Czytaj: Traktat o handlu bronią konwencjonalną może wejść w życie>>>

Z danych MSW wynika, że w zeszłym roku policja zabezpieczyła 1517 sztuk nielegalnie posiadanej broni palnej (o 5 proc. więcej w porównaniu z danymi z roku 2012). W 2013 r. policja zabezpieczyła ponad 89 tys. sztuk amunicji.

W zeszłym roku policja wykryła 1960 przestępstw (rok wcześniej - 1072) w związku z nielegalnym posiadaniem, wyrabianiem lub handlem bronią palną i amunicją. Ponadto 25 przestępstw polegało na udostępnianiu lub przekazywaniu broni palnej lub amunicji osobom nieuprawnionym. To o sześć więcej niż rok wcześniej.

Według policyjnych statystyk w 2013 r. liczba podejrzanych w związku z nielegalnym wyrobem, handlem i posiadaniem broni i amunicji przekroczyła 1000 osób (rok wcześniej - 667). 13 osób (15 - rok w 2012 r.) usłyszało zarzuty w związku z udostępnianiem lub przekazywaniem broni lub amunicji osobom nieuprawnionym.

Sprawami związanymi z nielegalnym obrotem broni zajmuje się także Straż Graniczna, która w zeszłym roku wszczęła ponad 90 postępowań wobec 21 podejrzanych, w tym siedmiu cudzoziemców.

SG w 2013 r. zabezpieczyła 44 sztuki broni, co stanowi spadek o 80 proc. w stosunku do 2012 r., kiedy przejęto 217 sztuk. Ponadto zajęto 1,6 tys. sztuk amunicji, o 2,2 tys. mniej niż rok wcześniej. "W stosunku do roku 2012 nastąpił spadek ujawnionego przemytu broni i amunicji o 58 proc." - podsumowuje raport.

Z przytoczonych w raporcie danych Prokuratury Generalnej wynika, że w 2013 r. prokuratury wszczęły 229 (rok wcześniej - 233) postępowań przygotowawczych w sprawach o przemyt i nielegalny handel bronią, amunicją i materiałami wybuchowymi.

Do sądów skierowano 95 aktów oskarżenia przeciwko 179 osobom (w roku 2012 - 80 aktów oskarżenia przeciwko 99 osobom). Wyrokami zakończonych zostało 88 spraw (90). Skazanych zostało 139 osób (119).

W raporcie wskazano obszary wymagające wzmocnienia w celu poprawy skuteczności przeciwdziałania i zwalczania przemytu oraz nielegalnego handlu bronią, amunicją i materiałami wybuchowymi.

"Zasadne wydaje się rozwijanie współpracy międzynarodowej i transgranicznej, ze szczególnym zintensyfikowaniem kontaktów z przedstawicielami służb odpowiedzialnych za zwalczanie nielegalnego handlu bronią, amunicją i materiałami wybuchowymi w Czechach, Słowacji, Serbii, Chorwacji, Litwie, Rosji, Ukrainie, Białorusi i USA" - podkreślono.

"Ponadto należy podjąć działania mające na celu współpracę z producentami i dystrybutorami broni, amunicji i materiałów wybuchowych, ze szczególnym ukierunkowaniem na poszerzanie wiedzy specjalistycznej na temat oznakowania i możliwości identyfikacji broni, amunicji i materiałów wybuchowych" - stwierdza raport MSW.

W 2013 r. przedstawiciele polskich służb mundurowych brali udział w pierwszym posiedzeniu grupy eksperckiej Komisji Europejskiej do spraw handlu bronią. Komisja zaproponowała "podjęcie działań na szczeblu unijnym mających na celu zwalczanie nielegalnego handlu bronią palną w UE".

"Ponadto rozważa się wprowadzenie jednolitej procedury związanej z pozbawianiem broni cech użytkowych, jej niszczenia oraz znakowania w celu uszczelnienia przepisów dotyczących przenikania legalnej broni palnej do grup przestępczych" - poinformowało MSW.

Grzegorz Dyjak (PAP)