Przepisy ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela zobowiązują nauczyciela do tego, by dążył do pełni własnego rozwoju osobowego oraz doskonalił się zawodowo, zgodnie z potrzebami szkoły. Zgodnie z art. 68 tej ustawy, nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć przysługuje urlop płatny dla dalszego kształcenia się oraz inne ulgi i świadczenia związane z tym kształceniem. Nauczyciel może też otrzymać urlop płatny lub bezpłatny dla celów naukowych, artystycznych, oświatowych, a bezpłatny z innych ważnych przyczyn.
Prawo do wskazanych urlopów przysługuje wyłącznie nauczycielom zatrudnionym w pełnym wymiarze zajęć. Oznacza to, że w sytuacji, gdy nauczyciel wykonuje pracę na podstawie dwóch stosunków pracy, które łącznie dają pełny wymiar czasu pracy, to nie nabywa on prawa do urlopu. Uprawnienie to może bowiem dotyczyć tylko jednego stosunku pracy.
WZORY DOKUMENTÓW:
- Wniosek nauczyciela o udzielenie płatnego zwolnienia od pracy na czas załatwienia formalności związanych z przyjęciem na studia i na przystąpienie do egzaminów wstępnych >
- Wniosek nauczyciela o udzielenie zwolnienia od pracy w związku z przystąpieniem do egzaminów eksternistycznych >
- Wniosek nauczyciela o udzielenie zwolnienia od pracy w związku z ubieganiem się o przyjęcie na studia >
- Przedłużenie urlopu szkoleniowego (niezdolność do pracy) >
Szczegóły określa rozporządzenie
Zasady udzielania urlopów zostały doprecyzowane w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z 19 grudnia 2000 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania nauczycielom urlopów dla dalszego kształcenia się, dla celów naukowych, artystycznych, oświatowych i z innych ważnych przyczyn oraz ulg i świadczeń związanych z tym kształceniem, a także organów uprawnionych do ich udzielania.
Przepisy tego rozporządzenia regulują sytuację:
- nauczycieli, którzy odbywają studia wyższe oraz kształcą się w zakładach kształcenia nauczycieli na podstawie skierowania,
- nauczycieli podejmujących naukę w szkole wyższej lub zakładzie kształcenia nauczycieli bez skierowania,
- nauczycieli ubiegających o urlopy dla celów naukowych, artystycznych lub oświatowych.
Dyrektor udziela skierowania
Jeżeli nauczyciel zamierza podjąć naukę na wyższej uczelni lub w zakładzie kształcenia nauczycieli, musi najpierw złożyć stosowny wniosek. Skierowania na dalsze kształcenie udziela dyrektor szkoły, a w szkołach działających przy zakładach karnych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich - dyrektor tego zakładu. Zgodnie z par. 1 ust. 3 rozporządzenia, do uzyskania skierowania konieczne jest wykazanie, że podnoszenie kwalifikacji zawodowych nauczyciela jest zgodne z potrzebami szkoły.
Płatne zwolnienie od pracy na załatwienie formalności
Nauczycielowi ubiegającemu się o przyjęcie na studia w szkole wyższej lub wyższej szkole zawodowej, przysługuje płatne zwolnienie od pracy na czas niezbędny do załatwienia formalności związanych z przyjęciem na studia i przystąpienie do egzaminów wstępnych w wymiarze łącznie do sześciu dni roboczych. Zwolnienie to jest udzielane na podstawie wniosku nauczyciela.
Wymiar urlopu zależy od trybu studiów
Na podstawie par. 3 rozporządzenia, nauczycielowi odbywającemu studia zaoczne lub wieczorowe w szkole wyższej przysługują płatne urlopy szkoleniowe w każdym roku studiów, przeznaczone na udział w obowiązkowych zajęciach dydaktycznych oraz przygotowanie się i przystąpienie do egzaminów. Ich wymiar zależy od rodzaju podjętych studiów (studia zaoczne - 28 dni roboczych, studiach wieczorowe - 21 dni roboczych). Ponadto w ostatnim roku studiów, nauczycielowi przysługuje dodatkowo 21 dni roboczych płatnego urlopu na przygotowanie pracy magisterskiej (dyplomowej) oraz przystąpienie do egzaminu magisterskiego (dyplomowego). Jeśli ostatni rok studiów obejmuje tylko jeden semestr, urlop ulega skróceniu o połowę.
W powyższym przepisie posłużono się pojęciem "dni roboczych". Tym samym urlop powinien być udzielany w dni, które są dniami zajęć dydaktycznych w szkole.
Warto też zaznaczyć, że na wniosek nauczyciela odbywającego naukę w systemie wieczorowym, dyrektor ustala rozkład czasu pracy w taki sposób, by uczestnictwo w zajęciach w szkole wyższej nie powodowało konieczności zwalniania z realizacji obowiązkowego wymiaru godzin pracy. Wynika to z par. 7 rozporządzenia.
Czytaj także: Nauczyciel na zastępstwo też z prawem do wypoczynku >>>
Inne zasady w systemie eksternistycznym
Nauczyciel, który przystępuje do egzaminów z zakresu programu określonego kierunku studiów wyższych w systemie eksternistycznym, przysługują płatne zwolnienia od pracy na czas niezbędny do przystąpienia do tych egzaminów. Wymiar tego zwolnienia nie został określony w przepisach rozporządzenia, więc jego ustalenie zostało pozostawione do decyzji dyrektora. Ponadto nauczycielowi kształcącemu się w systemie eksternistycznym, przysługuje 10 dni roboczych płatnego urlopu szkoleniowego na przygotowanie pracy magisterskiej (dyplomowej).
Nie tylko urlop, ale też zwrot kosztów i ryczałt
Rozporządzenie przewiduje, że poza urlopami nauczycielowi obywającemu studia wyższe przysługują dodatkowe świadczenia pieniężne, takie jak zwrot kosztów przejazdu na obowiązkowe zajęcia i egzaminy oraz ryczałt na pokrycie kosztów zakwaterowania i wyżywienia w czasie obowiązkowych zajęć dydaktycznych. W takiej sytuacji zastosowanie znajdują przepisy dotyczące należności przysługujących pracownikom z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju. Warunkiem uzyskania tych świadczeń jest odbywanie studiów w innej miejscowości niż miejsce zamieszkania lub pracy nauczyciela. Dyrektor może też zobowiązać nauczyciela do przedstawienia zaświadczenia o uczestnictwie w obowiązkowych zajęciach dydaktycznych. Ponadto nauczyciel może starać się o dofinansowanie w całości lub w części opłat pobieranych przez szkołę wyższą.
Uprawnienia można stracić
Zgodnie z par. 5 rozporządzenia, nauczyciel, który nie zaliczył roku studiów, traci prawo do płatnego urlopu szkoleniowego oraz ulg i świadczeń przewidzianych w rozporządzeniu przez okres powtarzania roku. Wyjątkiem jest sytuacja, w której nauczyciel powtarza rok z powodu choroby lub innych wypadków losowych. Dyrektor może wówczas przyznać uprawnienie do płatnego urlopu szkoleniowego oraz inne ulgi i świadczenia. Jeżeli dyrektor nie skorzysta z tego uprawnienia, nauczycielowi będzie przysługiwało jedynie prawo do bezpłatnych zwolnień od pracy na czas obowiązkowych zajęć dydaktycznych i egzaminów.
Cena promocyjna: 31.61 zł
|Cena regularna: 79 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 79 zł
Ograniczone uprawnienia przy braku skierowania
Co do zasady, nauczycielom podejmującym naukę w szkole wyższej lub zakładzie kształcenia nauczycieli bez skierowania, nie przysługuje żadne z powyżej opisanych świadczeń. Jednakże zgodnie z par. 10 rozporządzenia, dyrektor może w takiej sytuacji udzielić płatnego urlopu szkoleniowego oraz ulg i świadczeń, w ramach posiadanych na ten cel środków finansowych. Zakres udzielanych świadczeń jest więc pozostawiony do decyzji dyrektora oraz zależy od sytuacji budżetowej placówki.
Urlopy inne niż szkoleniowe
Rozporządzenie reguluje też kwestię miesięcznych urlopów dla celów naukowych, artystycznych lub oświatowych. Udziela się ich na opracowanie środków dydaktycznych, problemów z zakresu teorii lub praktyki pedagogicznej albo innych problemów z zakresu oświaty i wychowania, które mogą mieć znaczenie w unowocześnianiu i doskonaleniu procesu dydaktyczno-wychowawczego oraz systemu oświaty i wychowania. Jeśli nauczyciel nie otrzymuje z tego tytułu wynagrodzenia, urlop jest płatny.
Ponadto nauczyciel może otrzymać urlop bezpłatny dla celów naukowych, oświatowych, artystycznych albo z innych ważnych przyczyn. Jest on udzielany przez dyrektora na umotywowany wniosek nauczyciela na czas określony. Pod warunkiem jednak, że nie spowoduje to zakłócenia toku pracy szkoły.
Uregulowanie prawa do wynagrodzenia
W par. 14 rozporządzenia wskazano, że za czas urlopu szkoleniowego oraz płatnego zwolnienia od pracy, nauczyciel zachowuje prawo do wynagrodzenia. Godziny ponadwymiarowe, przydzielone nauczycielowi w planie organizacyjnym szkoły i przypadające do realizacji w okresie urlopu szkoleniowego, traktuje się jak godziny faktycznie przepracowane. Oznacza to, że nauczyciel będzie otrzymywał dokładnie takie samo wynagrodzenie jak za wykonaną pracę. W przypadkach tych nie znajdą więc zastosowania ogólne metody obliczania wynagrodzenia urlopowego.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
