Przygotowanie do zawodu nauczyciela trwa 3 lata i 9 miesięcy. Po tym okresie nauczyciel musi przystąpić do egzaminu na nauczyciela mianowanego.
Czytaj: ZNP: Zmiany w awansie nauczyciela nie zachęcą do wybrania tej ścieżki kariery>>
ZAPROSZENIE NA SZKOLENIE: Awans zawodowy nauczycieli od 1.09.2022 r. >>>
Stopnie nauczycielskie - pierwszy po czterech latach
W drugim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela, przed dokonaniem oceny pracy, nauczyciel będzie zobowiązany przeprowadzić zajęcia, w wymiarze co najmniej godziny, w obecności:
- dyrektora szkoły;
- doradcy metodycznego albo nauczyciela konsultanta lub przedstawiciela organu sprawującego nadzór pedagogiczny albo nauczyciela dyplomowanego, który naucza tego samego przedmiotu lub prowadzi ten sam rodzaj zajęć, z tej samej lub innej szkoły.
Kalkulator awansu zawodowego nauczycieli - Sprawdź w LEX >>>
Kolejne takie zajęcia przeprowadza w ostatnim roku odbywania przygotowania do zawodu. Nauczyciel, który uzyska co najmniej dobrą ocenę pracy, będzie zobowiązany przeprowadzić zajęcia, w wymiarze 1 godziny, w obecności komisji powołanej przez dyrektora szkoły, w skład której wejdą:
- dyrektor szkoły, jako jej przewodniczący,
- ekspert z listy ekspertów prowadzonej przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania,
- doradca metodyczny albo nauczyciel konsultant lub nauczyciel dyplomowany, który naucza tego samego przedmiotu lub prowadzi ten sam rodzaj zajęć, z tej samej lub innej szkoły. Na wniosek nauczyciela w pracach komisji będzie mógł brać udział w charakterze obserwatora również przedstawiciel związku zawodowego wskazanego w tym wniosku.
Kalendarz zadań dyrektora w LEX - Październik 2022 >>>
Awans na nauczyciela mianowanego
Osiągnięcie stopnia nauczyciela mianowanego jest obowiązkowe. Jeżeli komuś się to nie uda w ciągu sześciu lat, będzie można go zatrudniać na podstawie umów czasowych – na czas określony, na jeden rok szkolny. Może zostać zawarta na więcej niż jeden.
Pozytywna opinia komisji będzie jednym z warunków uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego. Jeżeli się nie uda, konieczne będzie odbycie dodatkowego przygotowania – w wymiarze roku i 9 miesięcy. Warunkiem uzyskania stopnia jest zdanie przed komisją egzaminacyjną egzaminu, podczas którego sprawdza się spełnianie przez nauczyciela wymagań dotyczących wiedzy i umiejętności niezbędnych do efektywnego realizowania obowiązków nauczyciela.
Sprawdź w LEX: Procedura nawiązania stosunku pracy z nauczycielem >>>
Awans na nauczyciela dyplomowanego
Nauczyciel mianowany może złożyć wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego na stopień nauczyciela dyplomowanego po przepracowaniu w szkole co najmniej 5 lat i 9 miesięcy od dnia nadania stopnia nauczyciela mianowanego. Warunkiem nadania nauczycielowi mianowanemu stopnia nauczyciela dyplomowanego jest – oprócz spełniania wymagań kwalifikacyjnych:
- posiadanie co najmniej bardzo dobrej oceny pracy uzyskanej w ostatnim roku pracy przed złożeniem wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego,
- uzyskanie akceptacji komisji kwalifikacyjnej, która na podstawie dokonanej analizy dorobku zawodowego nauczyciela i przeprowadzonej rozmowy sprawdza spełnianie przez nauczyciela wymagań dotyczących realizowania zadań lub podejmowania działań na rzecz oświaty oraz ich efektów.
Opieka mentora
Po wejściu w życie przepisów w okresie przygotowania do zawodu nauczyciel otrzyma wsparcie mentora przydzielonego przez dyrektora szkoły spośród nauczycieli mianowanych lub dyplomowanych. Mentorem nie może być nauczyciel zajmujący stanowisko kierownicze.
Zadania mentora to:
- wspieranie na bieżąco nauczyciela w procesie wdrażania do pracy w zawodzie, w tym zapoznanie go z dokumentacją przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz innymi dokumentami obowiązującymi w szkole,
- udzielanie mu pomocy w doborze właściwych form doskonalenia zawodowego,
- dzielenie się z nim wiedzą i doświadczeniem w zakresie niezbędnym do efektywnej realizacji obowiązków nauczyciela,
- umożliwienie mu obserwowania prowadzonych przez siebie zajęć oraz omawianie z nim tych zajęć,
- obserwowanie zajęć prowadzonych przez niego zajęć oraz omawianie ich z tym nauczycielem.
Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki zmieniającego rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy przewiduje, że mentor otrzyma dodatek funkcyjny. Dodatkowo – jako że część pedagogów będzie mogła uzyskać stopień na dotychczasowych zasadach – do 2027 r. dodatek funkcyjny będą otrzymywali też opiekunowie stażu. Dodatek wynosi do 20 proc. minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela, odpowiednio do posiadanego przez niego poziomu wykształcenia i stopnia awansu zawodowego.
WZORY DOKUMENTÓW dot. nowego awansu:
- Decyzja w sprawie odmowy nadania stopnia nauczyciela dyplomowanego >
- Zgoda na odbywanie przygotowania do zawodu nauczyciela w wymiarze 2 lat i 9 miesięcy >
- Karta oceny spełniania przez nauczyciela wymagań >
- Karta oceny przeprowadzonych przez nauczyciela zajęć >
- Przydzielenie mentora >
Przepisy przejściowe - nauczyciele kontraktowi a wymiar stażu na nauczyciela mianowanego
Nauczyciele kontraktowi pod względem płacowym traktowani są jak nauczyciele początkujący. Ustawa przewiduje dla nich jednak możliwość uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego na poprzednich zasadach – mogą to zrobić do 31.08.2027 r. Dodatkowo wymiar stażu w ich przypadku zostanie skrócony o rok.
W przypadku nauczycieli, którzy odbyli staż na stopień nauczyciela kontraktowego w wymiarze 12 miesięcy i którzy nie rozpoczęli stażu na stopień nauczyciela mianowanego przed 1.09.2022 r., staż na stopień nauczyciela mianowanego trwa 9 miesięcy. Podobne zasady obowiązują, jeżeli chodzi nauczycieli mianowanych, którzy do wejścia w życie przepisów nie osiągnęli stopnia nauczyciela dyplomowanego – do 2027 r. mogą to zrobić na zasadach dotychczasowych. Skraca się im wymagany okres pracy w szkole – i to o dwa lata – jeżeli:
- odbyli staż na stopień nauczyciela mianowanego według poprzednich przepisów,
- uzyskali przed 1.09.2022 r. stopień nauczyciela mianowanego z mocy prawa,
- uzyskali stopień nauczyciela mianowanego, będąc urlopowanym ze względu na pełnienie funkcji w związkach zawodowych, po upływie 5 lat od dnia nadania stopnia nauczyciela kontraktowego.
Osoby zatrudnione w kuratoriach oświaty na stanowiskach, na których są wymagane kwalifikacje pedagogiczne, zachowujące prawo do zajmowania tych stanowisk na podstawie par. 32 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 25.08.2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz.U. z 2020 r., poz. 1551 oraz z 2021 r., poz. 1618):
- do 31.08.2022 r. nie uzyskały stopnia nauczyciela mianowanego oraz
- posiadają co najmniej 3-letni okres świadczenia pracy na tych stanowiskach
- od 1 września 2022 r. uzyskują stopień nauczyciela mianowanego z mocy prawa.
Awans zawodowy nauczyciela - treść wniosków w rozporządzeniu
Szczegółowe zasady awansu zawodowego nauczycieli określa rozporządzenie z dnia 6 września 2022 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz. U. poz. 1914).
Do wniosku o podjęcie postępowania egzaminacyjnego dołącza się:
- kopie dokumentów potwierdzających posiadane kwalifikacje zawodowe poświadczone przez dyrektora szkoły za zgodność z oryginałem;
- zaświadczenie dyrektora szkoły zawierające:
- informację o odbyciu przez nauczyciela przygotowania do zawodu nauczyciela, wymiarze zatrudnienia nauczyciela i nauczanym przez niego przedmiocie lub rodzaju prowadzonych zajęć w okresie odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela, wraz ze wskazaniem wszystkich szkół, w których nauczyciel odbywał przygotowanie do zawodu nauczyciela,
- w przypadku nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu nauczyciela w skróconym wymiarze 2 lat i 9 miesięcy - także informację o przyczynie skrócenia wymiaru przygotowania do zawodu nauczyciela,
- w przypadku nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu nauczyciela w skróconym wymiarze 2 lat i 9 miesięcy - także informację o wyrażeniu przez dyrektora szkoły zgody na odbywanie przygotowania do zawodu nauczyciela w skróconym wymiarze wraz ze wskazaniem przyczyny skrócenia wymiaru tego przygotowania,
- informację o odbyciu przez nauczyciela dodatkowego przygotowania do zawodu nauczyciela, wymiarze zatrudnienia nauczyciela i nauczanym przez niego przedmiocie lub rodzaju prowadzonych zajęć w okresie odbywania dodatkowego przygotowania do zawodu nauczyciela, wraz ze wskazaniem wszystkich szkół, w których nauczyciel odbywał dodatkowe przygotowanie do zawodu nauczyciela.
Do wniosku dołącza się też kopię oceny pracy poświadczoną przez dyrektora szkoły za zgodność z oryginałem. Kopię pozytywnej opinii o przeprowadzonych zajęciach poświadczoną przez dyrektora szkoły za zgodność z oryginałem. Wnioski o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego na stopień nauczyciela kontraktowego złożone i nierozpatrzone przed dniem 1 września 2022 r. pozostawia się bez rozpatrzenia. Jeżeli nauczycielowi przez sześć lat nie uda się osiągnąć stopnia nauczyciela mianowanego. Przepis nie wyeliminuje takiej osoby z zawodu, nauczyciel będzie mógł pracować dalej, po prostu na każdy rok szkolny będzie musiał podpisać nową umowę.
Egzamin na nauczyciela mianowanego - komisja egzaminacyjna
Rozporządzenie reguluje kwestię egzaminu na stopień nauczyciela mianowanego - komisja zapoznaje się z opinią o przeprowadzonych zajęciach i oceną pracy nauczyciela oraz przeprowadza egzamin, podczas którego nauczyciel:
- odpowiada na pytania członków komisji egzaminacyjnej
- wykazuje się umiejętnością rozwiązania wskazanego przez komisję egzaminacyjną problemu związanego z wykonywaną pracą.
W trakcie egzaminu zapewnia się nauczycielowi dostęp do aktów prawnych. Każdy z członków komisji egzaminacyjnej ocenia spełnienie przez nauczyciela wymagań oraz umiejętność rozwiązania wskazanego przez komisję egzaminacyjną problemu związanego z wykonywaną pracą, przyznając łącznie za wszystkie wymagania punkty według skali od 0 do 10. Na podstawie liczby punktów przyznanych przez członków komisji egzaminacyjnej oblicza się średnią arytmetyczną punktów.
W przypadku gdy liczba członków komisji egzaminacyjnej obecnych na posiedzeniu jest większa niż 3, odrzuca się jedną najwyższą i jedną najniższą ocenę punktową, z wyjątkiem przypadku gdy:
- co najmniej dwie najwyższe oceny punktowe przyznane przez członków komisji egzaminacyjnej są takie same;
- wszyscy członkowie komisji egzaminacyjnej przyznali takie same oceny punktowe.
Komisja egzaminacyjna podejmuje rozstrzygnięcia w obecności co najmniej 2/3 składu swoich członków. Nauczyciel zdał egzamin przed komisją egzaminacyjną, jeżeli średnia arytmetyczna uzyskanych punktów wynosi co najmniej 7.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.