Zarówno bowiem gmina, jak i województwo zostały w samorządowych ustawach ustrojowych wyposażone w przymiot osobowości prawnej. Zatem zawierając umowy kupna, dyrektor nie działa jako osoba fizyczna, nie dokonuje bowiem tych zakupów we własnym imieniu, ale reprezentuje JST, która prowadzi daną szkołę, oraz oczywiście działa na rzecz tejże szkoły.
Oznacza to, że ustawy o prawach konsumenta nie stosuje się do czynności podejmowanych przez dyrektorów szkół, przedszkoli i placówek oświatowych. Do zawieranych przez nich umów zastosowanie mają wyłącznie przepisy Kodeksu cywilnego.
Podobna zasada obowiązuje w przypadku umów zawieranych przez dyrektorów szkół nieprowadzonych przez samorząd; oczywiście w przypadku, gdy umowy te oraz czynione w ten sposób zakupy są dokonywane na rzecz danej jednostki oświatowej. Wówczas uznać należy, że umowa jest zawierana w związku z prowadzoną działalnością zawodową, co wyłącza stosowanie ustawy o prawach konsumenta.
Pamiętajmy jednak, że chociaż ustawa ta nie ma zastosowania, wynika z niej szereg zasad postępowania przedsiębiorców, na które dyrektor powinien zwracać uwagę. Przede wszystkim – czy został poinformowany o pełnej cenie nabywanego towaru lub usługi, a w przypadku gdy charakter nabywanego przedmiotu na to nie pozwala, o sposobie obliczania ostatecznej ceny. Tak jest przykładowo przy nabywaniu usług telefonicznych, gdzie ostateczna cena za miesiąc używania telefonu jest różna w zależności od czasu bądź sposobu korzystania z urządzenia. W innych przypadkach z kolei do ceny należy doliczyć dodatkowe opłaty związane z transportem zamówionych towarów. Dlatego jeśli nie można ustalić wysokości tych opłat w momencie zawierania umowy, dyrektor powinien zostać poinformowany, na jakie dodatkowe wydatki jest narażony.
Kolejna kwestia to termin zapłaty wynikający wyraźnie z zawieranej umowy, by szkoła nie została obarczona kosztami odsetek.
Umowa powinna również wyraźnie wskazywać termin jej obowiązywania, co ma szczególne znaczenie w sytuacji, gdy znajduje się w niej zapis o automatycznym przedłużeniu na kolejny okres rozliczeniowy. Pamiętajmy, że ukrycie informacji o automatycznym przedłużeniu umowy jest klauzulą niedozwoloną. A klauzul takich jest więcej. W myśl art. 3853 k.c. niedozwolonymi postanowieniami umownymi są m.in. te, które:
- przewidują postanowienia, z którymi konsument nie miał możliwości zapoznać się przed zawarciem umowy;
- uzależniają zawarcie umowy od przyrzeczenia przez konsumenta zawierania w przyszłości dalszych umów podobnego rodzaju;
- uprawniają firmę, z którą dyrektor zawarł umowę, do jednostronnej zmiany tej umowy bez ważnej przyczyny wskazanej w umowie;
- wyłączają obowiązek zwrotu konsumentowi uiszczonej zapłaty za świadczenie niespełnione w całości lub części, jeżeli ten zrezygnuje z zawarcia danej umowy lub jej wykonania.
