Połowa szkół niepublicznych nieprawidłowo prowadzi dokumentację szkolną i nie zatrudnia odpowiedniej kadry – wynika z raportu NIK. Placówki prywatne zawyżają liczbę słuchaczy, aby otrzymać wyższą dotację publiczną. Z przeprowadzonych w minionym roku szkolnym kontroli Najwyższej Izby Kontroli w szkołach prywatnych o uprawnieniach szkół publicznych wynika, że dwie na trzy takie placówki nie posiadają własnych obiektów dydaktycznych, co trzecia prowadzi niezgodny z przepisami program nauczania, a żadna nie zatrudnia nauczycieli na podstawie stosunku pracy. NIK wystąpił do ministra edukacji narodowej o opracowanie przepisów, które uniemożliwią uzyskanie dotacji publicznej przez te placówki prywatne, które źle kształcą.
Kontrole NIK ujawniły najwięcej nieprawidłowości w szkołach dla dorosłych. 65 proc. takich placówek nie przestrzegało programów nauczania. Co trzecia szkoła zawyżała lub zaniżała liczbę uczniów, przez co otrzymywała dotację budżetową w nienależnej wysokości.
Choć w pozostałych szkołach niepublicznych jakość kształcenia jest znacznie lepsza niż w placówkach dla dorosłych, również w prywatnych gimnazjach czy liceach NIK wykryła liczne nieprawidłowości. Co trzecia taka szkoła nie zapewniła uczniom bezpiecznych warunków nauki i pracy, a blisko połowa nie przestrzegała ramowych planów i programów nauczania oraz nieprawidłowo prowadziła dokumentację szkolną. Z powodu zaniżania lub zawyżania liczby uczniów dotację budżetową w nieprawidłowej wysokości otrzymała co szósta taka placówka. Jednak uczniowie tych szkół systematycznie uczęszczają na zajęcia i tylko nieznaczny odsetek powtarza naukę w tej samej klasie.
Zdaniem NIK obowiązujące regulacje prawne umożliwiają funkcjonowanie szkół niepublicznych dla dorosłych o niskiej efektywności kształcenia. Dlatego resort edukacji powinien opracować przepisy, które uniemożliwią uzyskiwanie nadmiernie wysokiej dotacji publicznej przez placówki prywatne oraz pozbawią je uprawnień, jakie posiadają szkoły państwowe, jeśli źle kształcą.
Dodatkowo NIK zalecił resortowi oświaty opracowanie jasnych zasad zatrudniania nauczycieli w szkołach prywatnych oraz wzmocnienie nadzoru pedagogicznego nad szkołami niepublicznymi. Prawie co trzecia tego typu placówka nie była bowiem w ogóle nadzorowana.
Katarzyna Hall zapowiedziała już, że większość wniosków NIK zostanie uwzględniona przy pracach nad najbliższą dużą nowelizacją ustawy o systemie oświaty.
Źródło: Gazeta Prawna 5.08.2008 r.