Podstawą prawną zakwestionowanego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości jest art. 93 § 3 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, który upoważnia ministra do określenia rodzajów zakładów i schronisk (w zależności od stosowanych wobec nieletnich środków i form oddziaływania wychowawczego, resocjalizacyjnego i terapeutycznego), ich organizacji oraz sposobu wykonywania nadzoru zwierzchniego nad tymi placówkami, a także szczegółowych zasad kierowania i przyjmowania do nich, pobytu w nich oraz przenoszenia i zwalniania z nich nieletnich. Trybunał zgodził się ze zdaniem rzecznik praw obywatelskich, że tak skonstruowana delegacja ustawowa nie może być podstawą wydania regulacji dotyczącej systemu kar i nagród. Co więcej, Konstytucja w ogóle nie zezwala, by tego rodzaju kwestie były regulowane rozporządzeniem, ponieważ - jako że stanowią ingerencję w sferę wolności jednostki - mogą zostać uregulowane jedynie aktem rangi ustawowej.

 
Zakwestionowane przepisy utracą moc po upływie dwunastu miesięcy od dnia ogłoszenia, czyli 9 października 2013 r.
 
Źródło: wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 października 2012 r. sygn. akt U 1/12 (Dz. U. poz. 1114).