Celem wydania nowych regulacji jest dostosowanie przepisów wykonawczych do zmian wprowadzonych w ustawie o systemie oświaty nowelizacją z dnia 19 sierpnia 2011 r. (Dz. U. Nr 205, poz. 1206). Rozporządzenie określa warunki i tryb przeprowadzania egzaminów eksternistycznych, tj. przede wszystkim: wysokość pobieranych za nie opłat, warunki wynagradzania egzaminatorów oraz unieważniania egzaminów.
Największą zmianą wobec obecnie obowiązującego rozporządzenia będzie wprowadzenie, począwszy od sesji zimowej 2013 r., dwóch nowych rodzajów egzaminów eksternistycznych. Pierwszym z nich jest egzamin eksternistyczny z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla zasadniczej szkoły zawodowej. Dopuszczona zostanie do niego osoba, która ukończyła gimnazjum lub ośmioletnią szkołę podstawową. Te same warunki musi spełnić każdy, kto chce zdawać egzamin eksternistyczny zawodowy w zakresie kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie, z tym, że musi wykazać także, że dwa lata kształcił się lub pracował w zawodzie, w którym wyodrębniono daną kwalifikację.
Podstawą ww. egzaminów będą wymagania określone w podstawie programowej kształcenia w zawodach. Uzyskanie pozytywnego wyniku z egzaminu w zakresie danej kwalifikacji skutkować będzie otrzymaniem przez zdającego świadectwa potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, wydanego przez okręgową komisję egzaminacyjną. Osoba, która otrzyma świadectwa potwierdzające wszystkie kwalifikacje w danym zawodzie oraz legitymuje się poziomem wykształcenia, odpowiednio: zasadniczego zawodowego lub średniego, otrzyma dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe, wydany przez okręgową komisję egzaminacyjną. Analogiczne zasady przyjęto w przypadku osób zdających egzamin eksternistyczny z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla zasadniczej szkoły zawodowej. Każdy, kto zda tego rodzaju egzaminy i ukończy określone w przepisach kwalifikacyjne kursy zawodowe, otrzyma świadectwo ukończenia zasadniczej szkoły zawodowej.Harmonogram egzaminów ustalać będzie Centralna Komisja Egzaminacyjna. Publikowany będzie na stronie CKE wraz z informatorem zawierającym opis zakresu egzaminu, kryteria oceniania oraz przykładowe zadania. Informatory dotyczące egzaminów przeprowadzanych w zimowej sesji egzaminacyjnej ogłoszone zostaną do 30 września 2012 r., a te dotyczące sesji jesiennej do 31 grudnia 2012 r.
W rozporządzeniu znalazł się również przepis przejściowy ograniczający zakres przedmiotów, z których przeprowadzony zostanie pierwszy egzamin eksternistyczny z zakresu wymagań w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla zasadniczej szkoły zawodowej. W sesji zimowej w 2013 r. odbędą się egzaminy z języka polskiego, historii i wiedzy o społeczeństwie. Nowe przepisy zaczną obowiązywać 1 września 2012 r.
Źródło: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 stycznia 2012 r. w sprawie egzaminów eksternistycznych (Dz. U. z 2012 r. Poz. 188)
.