Fragment artykułu Marii Bernad z październikowego numeru czasopisma „Dyrektor Szkoły – miesięcznik kierowniczej kadry oświatowej”
(…) Komu należy się pomoc?
Pomoc skierowana jest przede wszystkim do uczniów. Rozporządzenie wyraźnie określa, w jakich przypadkach powinni oni być objęci pomocą psychologiczno-pedagogiczną. Nie tylko wyszczególnia zaburzenia, lecz także zwraca uwagę na uczniów szczególnie uzdolnionych.
Niewątpliwie ułatwi to pracę nauczycielom (chodzi głównie o nich, gdyż otrzymują nowe zadania), ale też pedagogom i psychologom, oraz zapobiegnie pomijaniu uczniów, którzy wymagają pomocy, a często nie „rzucają się” w oczy. Do tej grupy należą np. uczniowie pozornie niesprawiający problemów wychowawczych (zamknięci w sobie, stojący na uboczu grupy, wykonujący wszelkie polecenia na średnim poziomie). Niby wszystko jest z nimi w porządku. Doświadczenie pokazuje jednak, że i takie zachowania mogą być symptomem poważnych problemów. Tak więc wychowawca, nauczyciel czy ktokolwiek, kto zauważy niepokojącą sytuację, powinien od razu skonsultować ją z pedagogiem, psychologiem, innym nauczycielem lub dyrektorem i rozpocząć proces poszukiwania odpowiedzi na z pozoru proste pytania: Co się dzieje i jakie są tego przyczyny?
Zgodnie z nową procedurą świadczenia pomocy psychologiczno-pedagogicznej każde dziecko wymagające wsparcia powinno być objęte pomocą i uzyskać ją w optymalnym zakresie. To ładnie brzmiące stwierdzenie nie precyzuje jednak, co konkretnie należy robić. Opierając się na własnym doświadczeniu, mogę podpowiedzieć, że chodzi tu o następujące działania:
Rozpoznanie sytuacji dziecka na podstawie konsultacji i rozmów z rodzicami, innymi nauczycielami lub rówieśnikami.
Przeprowadzenie działań diagnostycznych –§ 29 rozporządzenia mówi o realizacji tego zadania wyłącznie przez pedagogów i psychologów szkolnych. Przystępując do niego, należy pamiętać o spełnieniu następujących koniecznych warunków, do których należą
a)zwrócenie uwagi na posiadanie przez pedagoga/psychologa kwalifikacji i kompetencji do prowadzenia danego typu badań;

b)zapewnienie odpowiednich warunków do przeprowadzenia badania, tj. przyjaznej atmosfery i spokoju, bez presji czasu;

c)uzyskanie zgody rodziców/prawnych opiekunów ucznia na badanie.

Nawiązanie bliższego indywidualnego kontaktu z dzieckiem i wybranie właściwej formy pomocy, tj. takich aktywności, które będą początkiem zmiany. Na przykład zmotywowanie dziecka do udziału w indywidualnych rozmowach z pedagogiem/psychologiem czy wychowawcą, służących analizie i zrozumieniu jego sytuacji; udział dziecka w zajęciach dodatkowych adekwatnych do jego potrzeb czy zainteresowań; bieżące konsultacje z dzieckiem prowadzone przez psychologa, pedagoga lub wychowawcę na terenie placówki i związane z pojawiającymi się problemami czy trudnymi sytuacjami; uzgodnienie z uczniem kontraktu wychowawczego i monitorowanie jego realizacji. Może to być także zorganizowanie lub udzielanie bezpośredniej pomocy w nauce.
Ci, którzy na codzień pracują z dziećmi i młodzieżą, doskonale wiedzą, że nowa relacja lub też inny rodzaj kontaktu z uczniem/wychowankiem jest często otwarciem dotychczas ukrytej przestrzeni życia młodego człowieka, dzięki czemu jego reakcje i zachowania stają się czytelne oraz zrozumiałe dla innych. A to już jest wskaźnikiem postępu wychowawczego czy terapeutycznego, ponieważ klarowny obraz sytuacji ucznia pozwala opracować realnyplan działań pomocowych. Aby udzielana uczniom pomoc była skuteczna, wsparcia potrzebują nie tylko jej bezpośredni adresaci, ale także ci, którzy są zaangażowani w jej udzielanie, a mianowicie nauczyciele, wychowawcy i rodzice. O tym rozporządzenie wprost nie mówi, więc kwestia ta może nieraz zniknąć z pola widzenia.
Więcej informacji nt pomocy psych-ped w tym m.in.:
  • Jak pomagać
  • Kto jest zobowiązany do udzielania pomocy
  • Plan działań wspierających
  • Współpraca w pomocy psych-ped
Zachęcamy do dyskusji na Forum