Sąd Najwyższy w wyroku z 22 stycznia 2002 r. (I PKN 820/00, Pr. Pracy 2002/7-8/49) wskazał, że istotą gratyfikacji jubileuszowej jest nagradzanie pracy u jednego pracodawcy lub w jednym zawodzie. Gratyfikacja jubileuszowa jest więc świadczeniem fakultatywnym, o charakterze zakładowym, branżowym lub zawodowym.
Nagroda jubileuszowa
Odrębność nagrody jubileuszowej potwierdza pośrednio szereg przepisów, wyłączających ją z podstawy wymiaru np. wynagrodzenia i ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Nagroda nie jest też oskładkowana – nie zalicza się jej do podstawy wymiaru obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, przy czym zwolnienie to dotyczy tylko nagród wypłacanych nie częściej niż co 5 lat (§ 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.).
Kiedy nagroda jubileuszowa dla nauczyciela? - najczęstsze problemy>>
Nauczycielom szkół publicznych przysługuje także za wieloletnią pracę nagroda jubileuszowa.
Uprawnienie to określa art. 47 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm. – dalej KN.). W myśl tego przepisu nauczycielowi przysługuje nagroda w kwocie:
- za 20 lat pracy - 75 % wynagrodzenia miesięcznego,
- za 25 lat pracy - 100 % wynagrodzenia miesięcznego,
- za 30 lat pracy - 150 % wynagrodzenia miesięcznego,
- za 35 lat pracy - 200 % wynagrodzenia miesięcznego,
- za 40 lat pracy - 250 % wynagrodzenia miesięcznego.
Czy i w jakim terminie należy nauczycielce wypłacić nagrodę jubileuszową?>>
Szczegółowe zasady ustalania i wypłaty “jubileuszówek” określa natomiast rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 30 października 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania (Dz. U. Nr 128, poz. 1418 – dalej r.n.j.n.). Tak jak w przypadku większości przepisów o nagrodach, również i § 1 r.n.j.n. stanowi, że do wyżej wymienionych okresów pracy zalicza się wszystkie zakończone okresy zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one zaliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Nie ma więc znaczenia rodzaj pracy wykonywanej wcześniej przez nauczyciela, ani nawet sposób zakończenia stosunku pracy (zaliczyć więc do okresów pracy należy także te stosunki pracy, które zakończyły się bez wypowiedzenia z winy pracownika – na skutek tzw. zwolnienia dyscyplinarnego). Ważnym jest tylko, aby był to zakończony stosunek pracy.
Jaka jest zasada przyznania nauczycielowi nagrody jubileuszowej za 35 lat pracy w szkole?>>
Dostęp do bazy 20 tys. pytań i odpowiedzi oraz bieżących informacji i komentarzy zapewnia program Prawo Oświatowego. Zamów>>@page_break@ Do wspomnianych innych okresów niż okresy pracy zalicza się w szczególności:
- - urlop macierzyński,
- - urlop wychowawczy,
- - czynną służbę wojskową pod warunkiem wskazanym w art. 120 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (powrót w ciągu 30 dni od dnia zwolnienia ze służby do pracy u pracodawcy zatrudniającego pracownika w momencie powołania do służby),
- - pobieranie zasiłku dla bezrobotnych (art. 79 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, Dz. U. Nr 99, poz. 1001 z późn. zm.).
- - Nie zalicza się natomiast okresów urlopów bezpłatnych, chyba że co innego wynika z przepisów obowiązujących u danego pracodawcy.
Zgodnie z § 2 ust. 1 r.n.j.n. nauczyciel nabywa prawo do nagrody jubileuszowej w dniu, w którym upływa okres uprawniający do nagrody.
Jaki dzień jest dniem nabycia prawa do nagrody jubileuszowej?>>
Przykład
Grażyna D., nauczycielka sztuki w szkole podstawowej legitymuje się następującymi okresami pracy:
- - 1 stycznia 1988 r. – 31 lipca 1989 r. (praca na podstawie umowy o pracę, w zakładach odzieżowych jako projektantka),
- - 1 sierpnia 1989 r. – 23 sierpnia 1990 r. (praca na podstawie umowy o pracę w młodzieżowym domu kultury, w tym od maja 1990 r. przebywa na urlopie macierzyńskim)
- - 24 sierpnia 1990 r. – 31 sierpnia 1992 r. (urlop wychowawczy)
- - 1 września 1992 r. – 31 sierpnia 1999 r. (zatrudnienie jako nauczyciel-wychowawca w świetlicy w szkole podstawowej)
- - 31 sierpnia 1999 r. do dziś – obecne zatrudnienie na stanowisku nauczycielki sztuki.
Z dniem 1 stycznia 2008 r. Grażyna D. nabędzie prawo do nagrody jubileuszowej za 20 lat pracy.
Czy podstawa do obliczenia nagrody jubileuszowej powinna ulec zmianie z powodu zmniejszenia się etatu nauczyciela?>>
Należy pamiętać, że do okresów zatrudnienia zalicza się wyłącznie okresy zatrudnienia pracowniczego. Nie powinno się więc zaliczać okresów pracy na podstawach innych niż stosunek pracy np. zlecenia, umów o dzieło lub innych – podobnych – umów cywilnoprawnych. Nie zalicza się też do tych okresów także prowadzenia działalności gospodarczej.
Mają natomiast zastosowanie przepisy art. 1 ust. 1 pkt 1-3 ustawy z dnia 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (Dz. U. Nr 54, poz. 310) przy ustalaniu prawa do nagrody jubileuszowej na podstawie art. 47 KN. Oznacza to, że okresy pracy rolniczej o których mowa w powyższej ustawie, mogą być zaliczone do pracowniczego stażu pracy (tak wskazał SN w uchwale z 4 listopada 1992 r., I PZP 64/92, OSNCP 1993/4/62).
Powyższe omówienie pochodzi z serwisu Prawo Oświatowe/ABC.
Przydatne akty prawne:
Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r.- Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, z późn. zm.).
Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335, z późn. zm.)
Dostęp do bazy 20 tys. pytań i odpowiedzi oraz bieżących informacji i komentarzy zapewnia program Prawo Oświatowego. Zamów>>
Kwestia nagród jubileuszowych w kontekście nauczycieli przedszkoli będzie jednym z głównych tematów kwartalnika "Przed Szkołą" (wrzesień 2012). Informacje o prenumeracie dostępne tutaj>>