RPD w piśmie skierowanym do Marszałka Senatu Stanisława Karczewskiego wskazał, że popiera w całości proponowane zmiany w projekcie nowelizacji ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Projekt nadaje małoletnim uprawnienie do obecności w charakterze publiczności, w posiedzeniach jawnych postępowań w sprawach cywilnych prowadzonych przed sądem powszechnym oraz w sprawach administracyjnych rozstrzyganych przez sąd administracyjny.

"Wzmacnia to podmiotowość dziecka, umożliwiając aktywne uczestnictwo w życiu publicznym, zdobywanie wiedzy i doświadczenia w zakresie spraw cywilnych i administracyjnych. Sprzyja także kształtowaniu w dzieciach poszanowania dla prawa i wzmocnieniu poczucia sprawiedliwości" – wskazał Michalak.

Rzecznik podkreślił, że projektowana zmiana jest realizacją prawa dziecka do informacji, mającego istotne znaczenie dla zaspokojenia potrzeb edukacyjnych, obowiązku szkolnego czy przygotowania dziecka do aktywnego życia w społeczeństwie obywatelskim. To także - jak wskazał Michalak - realizacja prawa dziecka do swobodnego wyrażania własnych poglądów oraz prawa do bycia wysłuchanym, co umożliwia małoletniemu udział w formach aktywności społecznej, takich jak m.in. działania w młodzieżowych radach, udział w konsultacjach społecznych, czy uczestnictwo w dialogu publicznym.

W ocenie rzecznika projekt słusznie nie wprowadza ograniczenia wiekowego dla małoletniego. "Przewodniczący, zezwalając na obecność małoletniego w posiedzeniu jawnym sądu oceni, czy dostęp małoletniego do sądu służy realizacji prawa dziecka do informacji oraz swobodnego kształtowania opinii na temat działania władzy sądowniczej i wypracowania własnych poglądów, nie narusza dobra dziecka, godzi w powagę sądu oraz czy może wpływać na jakość wyjaśnień albo zeznań przesłuchiwanych w postępowaniu osób" - ocenił Michalak.

Zwrócił uwagę, że obowiązujące przepisy pozwalają na uczestnictwo w posiedzeniu jawnym sądu - w charakterze publiczności - wyłącznie osobom pełnoletnim.

Według Michalaka wprowadzenie proponowanej regulacji wychodzi naprzeciw realizacji postanowień Konwencji o prawach dziecka i jest zgodne z postanowieniami Konstytucji Polski oraz realizuje zalecenia Komitetu Praw Dziecka ONZ z 29 października 2015 r. i "dopełnia regulacje prawne obowiązujące w polskiej procedurze karnej od prawie 50 lat".

Projekt przygotowali senatorowie i jest on wynikiem petycji skierowanej do wyższej izby parlamentu.

"Senacka inicjatywa prowadzi w praktyce do zalegalizowania tego, co już obecnie dzieje się na salach sądowych (...) nie wywoła ona szkody, a pokaże, że sądownictwo jest otwarte" - mówił senatorom na posiedzeniu komisji wiceminister sprawiedliwości Łukasz Piebiak. Dodał, że nie spotkał się ze skargami lub uwagami w odniesieniu do aktualnie dopuszczalnej obecności małoletnich na rozprawach w sprawach karnych.(PAP)