SN: Likwidacja szkoły utrudnia przywrócenie do pracy

Sąd Najwyższy odmówił nauczycielce szkoły podstawowej przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania. Dlatego, że trzy lata wcześniej skargę powódki rozpoznał i zgodził się, że nauczycielce trzeba wypłacić odszkodowanie za wypowiedzenie umowy o pracę. Niemożliwe jest jednak przywrócenie jej do pracy, gdyż szkołę zlikwidowano, a nie ma następcy prawnego.

Izba Pracy Sądu Najwyższego 21 stycznia 2021 r. nie chciała się zająć po raz drugi skargą z powództwa Ewy I. przeciwko Szkole Podstawowej o przywrócenie do pracy.

Sąd Okręgowy w październiku 2019 r., oddalił apelacje powódki i pozwanej gminy, które zostały wniesione od wyroku Sądu Rejonowego, w którym zasądzono na rzecz powódki odszkodowanie, a oddalono żądanie przywrócenia do pracy.

Likwidacja szkoły

Sąd drugiej instancji nie kwestionował, że powódka korzysta ze szczególnej ochrony przed rozwiązaniem stosunku pracy, wskazał jednak, że jej szkoła została likwidowana w trybie art. 59 ust. 1 i art. 5 ust. 5g ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty,

 Oznacza to, że nie mogło dojść do przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę,  to jest Szkołę Podstawową prowadzoną przez Stowarzyszenie O., na podstawie art. 231 § 1 k.p. Założenie to doprowadziło sąd odwoławczy do wniosku, że w sprawie nie może dojść do zastosowania art. 45 § 3 k.p., gdyż nie pozwala na to dyspozycja art. 411 k.p., czyli powódka nie może domagać się przywrócenia do pracy, a jedynie odszkodowanie.

Czytaj też: Czarnek: Nie będzie zmian w terminarzu szkolnym>>

Skargę kasacyjną, już drugą w tej sprawie, wniosła powódka. W ocenie powódki skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona, co daje podstawę do jej przyjęcia do rozpoznania. Świadczy o tym wydanie wyroku z naruszeniem art. 398 (20 ) k.p.c.

Udowodnić, że pracodawca utworzył nową placówkę

Sąd Najwyższy uznał, że skarga kasacyjna nie może zostać przyjęta do rozpoznania. Sąd Najwyższy poprzednio rozpoznający sprawę, w wyroku z 29 września 2016 r., III PK 129/15.

 Sąd Najwyższy skupił swoją uwagę na art. 26(5) § 1 k.p. odnośnie likwidacji pracodawcy i przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę Sąd Najwyższy nie zajął jednoznacznego stanowiska. Stwierdził tylko „Powstaje więc problem czy w takiej sytuacji nie ma zastosowania art. 231 k.p. (dotyczący przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę), który nie musi być wyłączony w przypadku przejęcia zadań oświatowych. Po wtóre art. 231 k.p. może mieć zastosowanie w różnych przypadkach faktycznych i prawnych”.

Nowa szkoła innego pracodawcy

Dalej Sąd Najwyższy argumentował „Chodzi więc o to, że gdyby okazało się, iż miałby zastosowanie art. 231 k.p., to jednocześnie wypowiedzenie mogłoby kolidować z przejściem zakładu pracy na innego pracodawcę (art. 231 § 6 k.p.)”. Zaś na koniec uzasadnienia stwierdził: „To, że powódka wiedziała lub powinna zdawać sobie sprawę z powstania szkoły prowadzonej przez Stowarzyszenie nie zmienia powyższej oceny, gdyż przedmiotem odwołania jest stosunek pracy ze Szkołą Podstawową w S. prowadzoną przez gminę a nie ze Szkołą Podstawową w S. prowadzoną przez Stowarzyszenie. Poza tym, z założenia wypowiedzenia wynika, iż a priori wykluczono działanie art. 231 k.p., bo gdyby przepis ten miał zastosowanie to same wypowiedzenie byłoby z nim sprzeczne”.

Przywołane wypowiedzi Sądu Najwyższego, zawarte w uzasadnieniu wyroku z 29 września 2016 r, nie dają podstaw do uznania, że doszło do wiążącej wykładni prawa w zakresie zastosowania art. 231 § 1 k.p. Oznacza to, że powoływanie się na oczywiste naruszenie art. 389 (20 )k.p.c. jest fałszywe.

Jak stwierdził sędzia sprawozdawca Piotr Prusinowski, skarżąca nie wskazała innych okoliczności uzasadniających przyjęcie, że doszło do naruszenia prawa procesowego.

Stanowisko sądu odwoławczego o likwidacji pracodawcy i braku podstaw do zastosowania art. 231 § 1 k.p., a tym samym art. 45 § 3 k.p. zostało staranie uzasadnione, a zapatrywanie powódki, wychodzące z przeciwstawnego założenia, stanowi polemikę z ocena prawną sądu - stwierdził sędzia sprawozdawca.

W takich okolicznościach nie sposób uznać, że zarzuty skargi kasacyjnej są oczywiście uzasadnione. -  Spojrzenie na zakreślony problem jurydyczny „oczami” przeciętnego prawnika nie prowadzi do jednoznacznych wniosków, a to oznacza, że skarga kasacyjna nie może zostać przyjęta do rozpoznania. 4 Dlatego orzeczono jak w sentencji, o kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono stosując reguły z art. 98 § 1 k.p.c. - stwierdził SN.

Sygn. akt III PSK 15/21 postanowieni z 21 stycznia 2021 r.