Resort wyjaśnia: Nauczyciel może przytulić dziecko oraz przyjąć symboliczny prezent

Wdrażanie standardów ochrony małoletnich wciąż wywołuje wiele pytań i emocji - w zeszłym tygodniu nauczyciele zastanawiali się, czy mogą przyjąć czekoladki na Dzień Edukacji Narodowej. Resort sprawiedliwości postanowił odpowiedzieć na najczęściej pojawiające się pytania - w tym również na to. Z odpowiedzi nauczyciel dowie się także, czy w sytuacji, gdy dziecko chce się do niego przytulić, musi zrobić unik.

Resort sprawiedliwości rozwiewa wątpliwości - ustawa nie zawiera przepisów, które zabraniałyby dzieciom przytulić się do nauczyciela. - W standardach ochrony dzieci zalecamy jedynie, aby nie robić nic wbrew woli dziecka. Nauczyciel powinien zawsze kierować się swoim profesjonalnym osądem – słuchać, obserwować i odnotowywać reakcję dziecka, a najlepiej – zapytać o jego zgodę na kontakt fizyczny. Przed przytuleniem, pogłaskaniem czy wzięciem dziecka na kolana, aby na przykład je pocieszyć lub uspokoić, należy zapytać je, czy tego potrzebuje - odpowiada.

Kolejka jak w PRL po zaświadczenia o niekaralności>>

Zobacz w LEX: Standardy ochrony małoletnich w szkole - procedura z wzorami >

Kogo trzeba sprawdzić w rejestrach?

Od 15 sierpnia 2024 r. obowiązują przepisy, nakazujące różnym podmiotom - w tym także świadczącym usługi hotelarskie oraz turystyczne, a także prowadzącym inne miejsca zakwaterowania zbiorowego - wdrożyć standardy ochrony małoletnich. Nowe obowiązki nałożyła ustawa z 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw, której projekt wnieśli posłowie Suwerennej Polski po tragicznej śmierci ośmioletniego Kamila z Częstochowy (stąd funkcjonujące w mediach określenie „lex Kamilek”). Ustawa poszerzyła grono osób, które powinny być sprawdzone w tych rejestrach - w przypadku szkół wymaga, by dyrektor szkoły prześwietlił w ten sposób każdą osobę dopuszczoną do działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem lub opieką nad dziećmi. Dodatkowo rozszerzyła te obowiązki o konieczność sprawdzenia rejestrów zagranicznych. 

Ten obowiązek też zrodził wiele wątpliwości - m.in. dotyczącą wstępu rodziców do szkoły. MS tłumaczy, że "ustawa Kamilka" nie zawiera przepisów, które zabraniają rodzicom wejścia na teren szkoły. - Artykuł 21 ustawy odnosi się do stosunku pracy lub wykonywania działalności związanej z opieką, wychowaniem itp. Nie dotyczy to więc odprowadzania dzieci do szkoły. Docierają do nas jednak informacje, że w szkołach są tworzone tzw. „bezpieczne strefy”. Nie mamy jednak wpływu na takie decyzje szkół - wskazuje MS. Dodaje, że sprawdzanie w rejestrach nie jest konieczne w przypadku osób, które nie sprawują opieki nad dziećmi. - Obowiązek weryfikacji zależy od zakresu obowiązków. Jeśli oprócz sprzątania woźna pomaga dzieciom lub sprawuje nad nimi opiekę, musi być sprawdzona. Gdy zajmuje się wyłącznie sprzątaniem, weryfikacja nie jest wymagana - tłumaczy MS. Dyrektor ma obowiązek sprawdzić osoby, z którymi podpisuje umowę lub które prowadzą działalność oświatową na terenie szkoły. Goście zapraszani jednorazowo nie muszą być sprawdzani, o ile nauczyciel jest w tym czasie ze swoimi uczniami.

Zobacz również w LEX: Kary dyscyplinarne dla nauczycieli akademickich > >

Zaświadczenie także przy szkoleniach online

Rodzic - opiekun wycieczki działa jako wolontariusz i podlega weryfikacji karalności. Najlepiej ustalić listę rodziców - wolontariuszy na początku roku i zweryfikować ich zgodnie z art. 21 ustawy. Planowana jest zmiana przepisów, która zwolni rodziców z obowiązku dostarczania zaświadczeń z KRK. Sprawdzani natomiast nie muszą być kierowcy autobusów dowożących dzieci - jeżeli nie pełnią funkcji opiekuńczych.

Resort pytano także o sprawdzanie karalności pracowników firmy, które przyjmują niepełnoletnich uczniów na praktyki. - W przypadku praktykantów, firma powinna sprawdzić opiekuna praktyk, który wykonuje działalność edukacyjną. Dotychczas opiekunowie przedstawiali własnoręczne oświadczenie. Teraz procedura weryfikacji wymaga, by dostarczyli dokument z KRK - podkreśla w odpowiedzi. Stosowne zaświadczenie powinno się natomiast uzyskać, prowadząc szkolenia online dla dzieci i młodzieży. - Nie ma różnicy, czy działalność jest prowadzona online czy offline. W związku z tym przed zatrudnieniem osoby do prowadzenia szkoleń online lub dopuszczeniem jej do takiej działalności, organizator powinien uzyskać od niej zaświadczenie o niekaralności oraz sprawdzić ją w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym - wskazuje resort sprawiedliwości. Ustawa jednoznacznie nie reguluje natomiast, co z korepetytorami - jeśli chodzi o standardy ochrony dzieci, Ministerstwo Sprawiedliwości uważa, że w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, w ramach której mamy w danym momencie kontakt tylko z jednym dzieckiem, wprowadzanie takich standardów mijałoby się z celem. Resort odpowiada także na pytanie, czy nauczyciel może kontaktować się z uczniami i rodzicami z prywatnego telefonu? Czy może być razem z uczniami na wspólnej grupie w aplikacji typu WhatsApp, Messenger?  Wskazuje, że nauczyciel powinien unikać prywatnych kanałów komunikacji (SMS-ów, mediów społecznościowych) bez wiedzy rodziców. Zaleca się używanie służbowych metod komunikacji, za zgodą rodziców.

Sprawdź w LEX: Status prawny nauczyciela wspomagającego zatrudnionego w szkole lub placówce prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego > >

Sprawdź również książkę: Metodyka reprezentacji małoletniego pokrzywdzonego w sprawach przestępstw seksualnych [PRZEDSPRZEDAŻ] ebook >>

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.