ZUS wziął pod lupę pakiety medyczne

Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaczął sprawdzać, czy firmy odprowadzają składki od abonamentw medycznych wykupywanych dla pracownikw. Powoduje to zamieszanie wśrd pracodawcw i niepewność skutkw takich kontroli. Dyskusja o opodatkowaniu, a w konsekwencji i oskładkowaniu pakietw medycznych toczyła się od dawna. Ostatecznie spr rozstrzygnął Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziw w wyroku z 24 maja 2010 r. (sygn. akt II FPS 1/10). Sędziowie uznali, że abonamenty medyczne wykupione przez pracodawcw dla swoich pracownikw są opodatkowane i dlatego obowiązku nie ma znaczenia, czy pracownicy z nich skorzystają. Wystarczy bowiem by mieli taką możliwość. Podatek trzeba zapłacić od świadczeń innych niż te, ktre określa kodeks pracy, bo są one przychodem pracownika. I naturalną konsekwencją jest, że jak trzeba zapłacić podatek, to i składki.

 

Eksperci są zgodni co do tej zasady. Pracodawca musi doliczyć wartość miesięcznego abonamentu medycznego do pensji pracownika i od tej kwoty odliczyć zaliczkę na podatek dochodowy oraz opłacić składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotną.

Nie ma argumentów przemawiających za tym by podstawa wymiaru składek nie była powiększona o wartość pakietów medycznych. Zgodnie bowiem z art. 18 ust. 1 i 2 oraz art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę tę stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie ma też podstawy prawnej do nieuwzględniania wartości pakietów w wymiarze składek, bowiem nie ma ich w wyłączeniach zawartych w rozporządzeniu z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Wniosek jest jeden: jeśli pakiety są opodatkowane, to powinny być i oskładkowane.

Pracodawcy są zaniepokojeni i mają ku temu powody. Z szacunków wynika bowiem, że od abonamentu o wartości 60 zł muszą zapłacić aż 22 zł tytułem składek, plus zaliczkę na podatek. Niektórzy z tych, którzy do tej pory nieoskładkowywali abonamentów, teraz zaczęli to robić.

Pojawiają się opinie, że pracodawcy powinni sporządzić nowe listy płac. Ale to nie jedyny problem. Wydaje się bowiem, że ci którzy do tej pory nie płacili składek od abonamentów powinni sporządzić korekty raportów ubezpieczeniowych za 10 lat wstecz. To może prowadzić do poważnych problemów, bo trudno sobie wyobrazić by firmy szukały swoich byłych pracowników aby rozliczyć abonament medyczny sprzed kilku lat. Kwestia dotyczy też karnych odsetek, które trzeba zapłacić za nieterminowe uiszczanie składek. Firmy szukają więc sposobów by uniknąć takich kłopotów. Wiele z nich ograniczają zakup abonamentów tylko do obejmujących medycynę pracy, bo większość pracodawców ma obowiązek pokryć jedynie koszty wstępnych, okresowych oraz kontrolnych badań pracowników. Namawiają też pracowników, by współfinansowali zakup abonamentów medycznych, choćby za symboliczną złotówkę. Aby z takiej możliwości skorzystać, firma musi zmienić swoje wewnętrzne przepisy i zaoferować w nich zakup pakietu medycznego po cenie niższej niż detalicznej. Warunkiem wyłączenia z podstawy wymiaru składek jest bowiem częściowa odpłatność ponoszona przez pracownika.