Odetchnąć mogą ci, którzy zarabiają ponad 11 tys. zł miesięcznie. Nie zapłacą wyższych składek, bo - tak jak do tej pory - od nadwyżki ponad wspomnianą kwotę pracodawca nie będzie przekazywał za ubezpieczonego składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, a to oznacza, że po przekroczeniu limitu z wynagrodzenia brutto potrącana jest mniejsza kwota składek. W 2018 roku kwota rocznego ograniczenia podstawy wynosi 133.290,00 zł, co daje 11.107,50 zł miesięcznie.
Zgodnie art. 19 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym roku kalendarzowym nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce na dany rok - i tak zostanie w przyszłym roku.
Czytaj też: Prof. Ślebzak: Zniesienie limitu trzydziestokrotności obciąży ZUS >
Ustawa, którą badał TK, przewidywała zniesienie tego limitu, tak by wszyscy ubezpieczeni płacili pełne składki na ZUS, niezależnie od wysokości dochodów. Nowe przepisy miały dotyczyć ok. 350 tys. najlepiej zarabiających osób., czyli 2 proc. ubezpieczonych.
Sprawdź w LEX: Zasiłek chorobowy po przekroczeniu trzydziestokrotności >
Trybunał badał, na wniosek prezydenta, czy prace nad ustawą z 15 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, toczyły się zgodnie z Konstytucją. Skarga prezydenta nie dotyczyła co prawda merytorycznych aspektów tej regulacji, ale jak tłumaczy w rozmowie z Prawo.pl prof. dr hab. Ryszard Piotrowski z Uniwersytetu Warszawskiego, niekonstytucyjność trybu pociąga za sobą niekonstytucyjność całej ustawy.
Sprawdź procedurę w LEX: Kontrola zawyżania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne >
Prezydent w swojej skardze zarzucał ustawie z 15 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw niezgodność z art. 2, art. 7 i art. 59 ust. 2 w związku z art. 12 i art. 20 Konstytucji RP. Czytaj więcej na temat skargi prezydenta do TK i stanowiska Prokuratury oraz Sejmu, a także konsekwencji zniesienia limitu składek ZUS >
Zamieszanie z głosowaniem w Senacie przyczyną niekonstytucyjności
TK uznał, że nowelizacja narusza art. 7 Konstytucji, który stanowi, że organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Nie dopatrzył się natomiast naruszenia art. 2 Konstytucji (zasada demokratycznego państwa prawnego). W pozostałym zakresie umorzył postępowanie.
W ocenie TK naruszenie trybu uchwalenia ustawy nastąpiło na etapie głosowania w Senacie. - Wszystko, co nastąpiło po tym głosowaniu, budzi poważne wątpliwości - zaznaczył, uzasadniając wyrok, sędzia Justyn Piskorski. Podkreślił, że TK nie ma możliwości ustalenia, ilu senatorów brało udział w głosowaniu, natomiast na żadnym etapie procesu legislacyjnego - aby ustawa była konstytucyjna - nie powinno być takich wątpliwości.
Sprawdź w LEX: Czy wynagrodzenie z tytułu sprawowania funkcji w radzie nadzorczej podlega sumowaniu z wynagrodzeniem z umowy o pracę? >
- Jesteśmy zadowoleni z rozstrzygnięcia. Jest ono bardzo ważne, bo z jednej strony umożliwiło poznanie oceny TK dotyczące znaczenia konsultacji w procesie stanowienia prawa, z drugiej strony pozwoliło rozwiać wszelkie wątpliwości, dotyczące oceny sposobu ustalenia kworum w Senacie - powiedziała po ogłoszeniu wyroku prezydencka minister Anna Surówka-Pasek.
Orzeczenia TK są ostateczne. A to oznacza, że planowana zmiana przepisów nie zostanie podpisana przez Prezydenta i nie wejdzie w życie.
Nie było jednomyślności
Wspólne zdanie odrębne do wyroku zgłosili sędziowie: Julia Przyłębska, Zbigniew Jędrzejewski, Michał Warciński. - Trybunał nie miał kompetencji do rozstrzygnięcia o zgodności nowelizacji z art. 7 Konstytucji - powiedział sędzia Warciński.
- Trybunał w sprawie tej orzekł - nie na wniosek, ale z urzędu - o zaistnieniu wady procesu legislacyjnego przebiegającego w Senacie, której skutkiem miała być niezgodność z konstytucją - podkreślił sędzia Warciński, przedstawiając zdanie odrębne w imieniu trójki sędziów. Zaznaczył, że zarzut wadliwości głosowania w Senacie nie znalazł się we wniosku prezydenta. Przedstawicielka prezydenta nie podnosiła go także na rozprawie przed TK 30 października. - TK orzeka tylko wskutek wszczęcia postępowania wnioskiem, skargą konstytucyjną lub pytaniem sądu - a nie z urzędu - i tylko w granicach wniosku - mówił Warciński.
Sprawdź w LEX inne wyroki, w których TK zajmował się trybem prac nad ustawami:
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 23 marca 2006 r., sygn. K 4/06 >
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 17 listopada 2003 r., sygn. K 32/02 >
Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z 4 kwietnia 1995 r., sygn. K 10/94 >
Wyrok TK pozytywnie oceniają pracodawcy i ekonomiści
- Przyjmujemy z zadowoleniem orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego. My też uważamy, że organy władzy publicznej, przy uchwalaniu tej ustawy, nie działały na podstawie i w granicach prawa. To nie buduje zaufania do państwa. Teraz powinny się rozpocząć rozmowy z partnerami społecznymi – mówi Robert Lisicki, dyrektor departamentu pracy Konfederacji Lewiatan.
Sprawdź w LEX: Jak dokonać korekty błędnego kodu tytułu ubezpieczenia pracownika ? >
Zdaniem Piotra Kuczyńskiego, analityka Domu Inwestycyjnego Xelion, zniesienie limitu 30-krotności składek na ZUS nie byłoby korzystne, gdyż chociaż chwilowo budżet dostałby więcej pieniędzy, to wiązałoby się to z koniecznością wypłaty bardzo wysokich emerytur dla płatników zwiększonych składek. - Ten limit nie został wprowadzony od tak sobie, lecz po to, żeby państwo nie musiało wypłacać emerytur po kilkadziesiąt tysięcy złotych miesięcznie - powiedział ekspert.
- Zwiększenia składek ZUS o 4 mld zł dla pracodawców to podniesienie ich kosztów wytwarzania, a podniesienie kosztów wytwarzania to i wzrost cen, i inflacja - mówi ekonomista prof. Marian Noga.
Problem nie tylko tej ustawy
Zdaniem Konfederacji Lewiatan jakość stanowionego prawa pozostaje wciąż bardzo niska, a najważniejszym z punktu widzenia decydentów kryterium „sukcesu" pozostaje liczba przyjętych aktów prawnych. Tylko poprawa stanowienia prawa i przestrzeganie już obowiązujących zasad, może polepszyć jego jakość, zmniejszyć patologie oraz zwiększyć jawność i transparentność procesu stanowienia prawa.
Wyrok jest ostateczny, ale to nie koniec sprawy
To, że Trybunał Konstytucyjny środowym wyrokiem zablokował wejście w życie ustawy znoszącej limit składek ZUS, nie oznacza, że to koniec sprawy limitu trzydziestokrotności. TK nie odnosił się przecież do merytoryki planowanych zmian, a jedynie do trybu prac nad ustawą. Decyzja należy więc teraz do rządu. Ten może bowiem przygotować kolejny projekt. Rzeczniczka PiS, poproszona o komentarz tuż po ogłoszeniu wyroku powiedziała: To jest decyzja świeża, poczekajmy na to, jaka będzie odpowiedź ze strony rządu, czy będzie nowa propozycja, czy nie.
Przydatne materiały na ten temat znajdziesz w SIP LEX:
TK wydał wyrok ws. 30-krotności składek ZUS >
Przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne >
Jaka jest górna granica podstawy wymiaru składek ZUS w 2018 r.? >
Ograniczenie rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne >
Kontrakt menedżerski wykonywany w ramach działalności gospodarczej >
Składki na Fundusz Pracy - obliczanie i kontrola opłacania >
Nie masz dostępu do tych materiałów? Sprawdź, jak go uzyskać >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
