Odpowiedź: Jeżeli zleceniobiorca utracił status studenta w dniu 25 czerwca 2012 r. to od następnego dnia z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia został objęty obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi, wypadkowym i zdrowotnym. Składki na ww. ubezpieczenia są należne tylko od tej części wynagrodzenia za czerwiec 2012 r., która została wypłacona za pracę wykonaną w dniach 26–30 czerwca 2012 r.
Uzasadnienie: Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) – dalej u.s.u.s., oraz ustawą z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) – dalej u.ś.o.z., zleceniodawca ma obowiązek obliczać, rozliczać i opłacać składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne tylko za tych zleceniobiorców, którzy podlegają ww. ubezpieczeniom. Zleceniobiorcy, którzy są uczniami gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodstawowych lub studentami, do ukończenia 26 lat nie podlegają ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu, chyba że wykonują pracę na podstawie umowy uaktywniającej (art. 6 ust. 4 i 4a u.s.u.s.). Utrata przez zleceniobiorcę statusu studenta lub ucznia bądź ukończenie przez niego 26 lat sprawi więc, że z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia zostaje objęty obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi, wypadkowym i zdrowotnym (art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 12 ust. 1 u.s.u.s. oraz art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e u.ś.o.z.). W takiej sytuacji tylko ubezpieczenie chorobowe jest dla zleceniobiorcy dobrowolne (art. 11 ust. 2 u.s.u.s.). Jeżeli zatem w dniu 25 czerwca 2012 r. zleceniobiorca utracił status studenta to od następnego dnia został objęty obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi, wypadkowym i zdrowotnym. Za okres od dnia 26 do 30 czerwca 2012 r. powinny więc zostać opłacone składki na ww. ubezpieczenia. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne powinna jednak stanowić tylko ta część wynagrodzenia za czerwiec 2012 r., która została wypłacone za ten okres. Ustala się ją w ten sposób, że wynagrodzenie za czerwiec 2012 r. należy podzielić przez 30, a następnie pomnożyć przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniom społecznym w czerwcu 2012 r., tj. przez 5.
Magdalena Kostrzewa