Jak prawidłowo ustalić wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, gdy w trakcie miesiąca nastąpiła zmiana wynagrodzenia zasadniczego? Pracownik do dnia 15 września 2010 r. uzyskiwał wynagrodzenie w wysokości 3.000 zł brutto, natomiast od 16 września 2010 r. otrzymuje 4000 zł. Czy wynagrodzenie za nadgodziny należy ustalać zgodnie z momentem ich wypracowania tj. jeśli wystąpiły one do 15 września 2010 r. ustalamy wynagrodzenie za godziny nadliczbowe z wynagrodzenia 3000 zł, natomiast jeśli po 15 września 2010 r. z wynagrodzenia 4000 zł? Czy całość wynagrodzenia za nadgodziny wylicza się z wynagrodzenia 3500 zł (3000/176 x 88 = 1500 oraz 4000/176 x 88 = 2000, łącznie 3500 zł) bez względu na moment wypracowania nadgodzin?


 

W opisanym przypadku pracodawca powinien wziąć pod uwagę wynagrodzenie, które pracownik otrzymał w danym miesiącu, czyli 3500 zł. Liczy się nie moment wypracowania godzin nadliczbowych, ale miesiąc, w którym te godziny wystąpiły.


 

Zgodnie z art. 1511 § 1 Kodeksu pracy - dalej k.p. za pracę w godzinach nadliczbowych pracownikowi przysługuje przede wszystkim normalne wynagrodzenie, czyli takie, które pracownik otrzymuje stale i systematycznie, a więc obejmujące: wynagrodzenie zasadnicze wynikające ze stawki osobistego zaszeregowania oraz dodatkowe składniki wynagrodzenia o charakterze stałym, jeżeli na podstawie obowiązujących w zakładzie pracy przepisów płacowych pracownik ma prawo do takich dodatkowych składników (wyrok SN z 3 czerwca 1986 r., I PRN 40/86, OSNCP 1987, nr 9, poz. 140). Przez "stawkę osobistego zaszeregowania" należy rozumieć wynagrodzenie o charakterze stałym i bezpośrednio związanym z funkcją pracownika lub zajmowanym przez niego stanowiskiem, a nie wynagrodzenie, którego uruchomienie jest uzależnione od spełnienia przez pracownika dodatkowych przesłanek, np. okresu pracy, świadczenia pracy w warunkach szkodliwych dla zdrowia itp. (wyrok SN z 25 kwietnia 1985 r., I PRN 28/85, OSNCP 1986, nr 1–2, poz. 19). Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, pracownikowi przysługuje dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w nocy, niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, dniu wolnym od pracy udzielonym w zamian za pracę w niedzielę lub święto będące dla pracownika dniami pracy zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy lub 50% wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż określone powyżej. 100% dodatek przysługuje także za każdą godzinę pracy nadliczbowej z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, chyba że przekroczenie tej normy nastąpiło w wyniku pracy w godzinach przekraczających normę dobową, za które pracownikowi przysługuje prawo do 50% dodatku (art. 1511 § 2 k.p.). Sposób obliczenia wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych wynika z przepisów k.p. oraz przepisów rozporządzenia Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 62, poz. 289 z późn. zm.) - dalej r.s.u.w. Zgodnie z § 4 r.s.u.w. w celu obliczenia wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych za jedną godzinę pracy według składników wynagrodzenia określonych w stawce miesięcznej w stałej wysokości – należy tę stawkę podzielić przez liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu. W celu obliczenia dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych za jedną godzinę według zmiennych składników wynagrodzenia, liczonych z 3 lub 12 miesięcy – należy tę stawkę podzielić przez liczbę godzin przepracowanych przez pracownika w okresie, z którego ustala się to wynagrodzenie.