- Sektor żywnościowy w Polsce to prawdziwa historia sukcesu. Według danych z 2013 roku Polska stała się szóstym producentem żywności na świecie, z dodatnim saldem obrotów na poziomie prawie 6 mld Euro. Rok 2014  był jednak dla branży szkołą przetrwania. Polskie przedsiębiorstwa szczególnie ucierpiały z powodu rosyjskiej odpowiedzi na europejskie sankcje nałożone na Moskwę wskutek kryzysu ukraińskiego – ocenia sytuację sektora Bartosz Kwiatkowski, członek panelu interpretacyjnego w projekcie Instrument Szybkiego Reagowania. Branża straciła w ostatnich miesiącach więcej niż inne gałęzie polskiej gospodarki. Dodatkowym ciosem w ostatnich miesiącach było wykrycie przypadków afrykańskiego pomoru świń, co doprowadziło do czasowego zamknięcia przed polską wieprzowiną wielkich rynków azjatyckich. Głównymi czynnikami ryzyka dla branży spożywczej są wydarzenia zewnętrzne, trudne do przewidzenia - O ile obecnie wartość handlu z Rosją zmniejszyła się o ok. 12 proc,. o tyle skutki dla przemysłu spożywczego są znacząco większe. Największą część polskiego eksportu żywności do Rosji stanowią owoce i warzywa – dla tej branży Rosja jest największym partnerem handlowym z przeszło 40 proc. udziałem w całkowitej wartości eksportu. W 2013 roku wartość eksportu owoców, głównie twardych, do Rosji przekroczyła 340 mln euro, co stanowiło 1/3 całego polskiego eksportu żywności – podkreśla prof. Jerzy Hausner kierujący pracami zespołu ekspertów ISR.

Branża transportowa z kłopotami
 
Obok branży spożywczej kryzys stał się niebezpieczny również dla polskiego sektora transportowego. Eksperci ISR szacują, że do końca roku polscy przewoźnicy mogą stracić ok. 300 mln euro, głównie z tytułu załamania przewozów produktów spożywczych, które stanowią ok. 60 proc. wszystkich obsługiwanych kursów. - Z naszych wcześniejszych analiz  wynikało, że poziom zagrożenia upadłością w dziale 49 (transport lądowy i transport rurociągowy) w II połowie 2013 roku było niski. Sytuacja diametralnie się zmieniła w roku 2014. Sytuacja, jaka zaistniała w 2014 roku,, to podobna skala problemu dla gospodarki, jak w przypadku budownictwa w 2012 roku – wymienia prof. Hausner, wskazując kolejne branże, które w największym stopniu ucierpiały na sytuacji za wschodnią granicą i dla których również rok 2015 może okazać bardzo trudny.
 
Trudno jednoznacznie prognozować koniunkturę dla tych branż w 2015 roku. Pewne jest natomiast, że na szybką normalizację stosunków handlowych z Rosją liczyć nie należy. Czego więc może się spodziewać branża spożywcza i transportowa w nadchodzących miesiącach?
 
Warto dostrzec nową inicjatywę Ministerstwa Gospodarki, które w listopadzie zapowiedziało kampanię promocji polskiej żywności na 11 wyselekcjonowanych rynkach - 4 bałkańskich i 7 azjatyckich. Działania wspierające uruchamia również Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, która od października 2011 roku realizuje projekt systemowy Instrument Szybkiego Reagowania (ISR), skierowany do właścicieli, kadry zarządzającej oraz pracowników przedsiębiorstw. Wybrane przedsiębiorstwa otrzymują profesjonalne wsparcie: kompleksową analizę sytuacji firmy, krótkookresowy Plan Rozwoju o charakterze naprawczym i/lub rozwojowym wraz z pakietem usług doradczo-szkoleniowych, które następnie są wdrażane w przedsiębiorstwie. Program wspierający przedsiębiorców w okresie zmian gospodarczych budzi duże zainteresowanie. Do udziału w nim zgłosiło się do tej pory 750 firm, a program objął łącznie 210 przedsiębiorstw wraz z ponad 6000 pracownikami.
 
- Aż 82% przedsiębiorców uczestniczących w pierwszej edycji projektu potwierdziło, że ISR i jego sprofilowane działania doradczo-szkoleniowe ułatwiają przedsiębiorstwom dostosowanie się do zmieniającej się sytuacji gospodarczej lub wprowadzanych w przedsiębiorstwach zmianach – tłumaczy Michał Bonin, koordynator projektu ISR. 
 
Obecnie trwa rekrutacja kolejnych 50 firm (45 małych i 5 średnich), które w ostatniej, V edycji naboru zostaną objęte wsparciem i którym zaproponowane zostanie wdrożenie działań mających na celu zminimalizowanie negatywnych skutków zmiany gospodarczej. Do projektu mogą aplikować firmy z działu 33 - Naprawa, konserwacja i instalowanie maszyn i urządzeń oraz działu 10 - Produkcja artykułów spożywczych. W grupie firm, które mogą zostać objęte wsparciem są też firmy z sekcji H – Transport i gospodarka magazynowa:  dział 49 – Transport lądowy oraz transport rurociągowy oraz dział 52 – Magazynowanie i działalność usługowa wspomagająca transport, działu 41 – Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków, działu 42 - Roboty budowlane związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej, działu 43 - Roboty budowlane specjalistyczne.
 
Nabór firm prowadzony jest do 15 grudnia br.
Szczegółowe informacje, harmonogram oraz formularz aplikacyjny znajdują się stronie
lub można je uzyskać pod numerem infolinii 0 801 700 052 
---
Od 2011 roku Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości realizuje projekt systemowy Instrument Szybkiego Reagowania (ISR), skierowany do właścicieli, kadry zarządzającej oraz pracowników przedsiębiorstw, które potrzebują wsparcia w łagodzeniu skutków spowolnienia gospodarczego poprzez stworzenie narzędzi umożliwiających wczesną identyfikację zagrożeń oraz kompleksowe i adekwatne reagowanie na nie. Projekt został wpisany przez Ministerstwo Gospodarki do Polityki Nowej Szansy. Monitoring Zmiany Gospodarczej jest dla PARP niezbędnym narzędziem do zbudowania Instrumentu Wczesnego Ostrzegania i Szybkiego Reagowania pozwalającego na podejmowanie przez decydentów działań wyprzedzających, korygujących, a przede wszystkim obniżających koszty ekonomiczne i społeczne okresowych zakłóceń w funkcjonowaniu gospodarki. 

Instrument Szybkiego Reagowania jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. 

Więcej informacji na temat projektu oraz raporty z badań znajdą Państwo na stronie internetowej  www.isr.parp.gov.pl.