Odpowiadała ona na pytania posłów PO Jacka Brzezinki i Krzysztofa Gadowskiego dotyczące dualnego systemu kształcenia zawodowego, w tym wsparcia finansowego jego rozwoju z Funduszu Pracy i ze środków Unii Europejskiej.
Marcińska zaznaczyła, że choć w polskim systemie prawnym nie ma zdefiniowanego pojęcia "kształcenie dualne" to obowiązujące przepisy umożliwiają realizowanie takiego kształcenia, rozumianego jako połączenie uczenia się zawodu z wykonywaniem pracy. "Jest to nawet dominująca forma zdobywania wykształcenia na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej, w szczególności w zawodach rzemieślniczych" - wskazała.
Wyjaśniła, że program nauczania i organizacji nauki w systemie dualnym oraz zasady i warunki zatrudniania, wynagradzania młodocianych regulowane są w ustawach: o systemie oświaty, o rzemiośle, o promocji zatrudniania i instytucjach rynku pracy oraz w Kodeksie pracy.
Zgodnie z tymi przepisami młody człowiek po ukończeniu gimnazjum podpisuje z pracodawcą umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego. Nauka praktyczna odbywa się u pracodawcy, a kształcenie teoretyczne najczęściej w szkole, ale także na kursach lub też u pracodawcy. Uzyskanie pełnych kwalifikacji zawodowych trwa trzy lata, możliwe jest też krótsze przyuczenie do konkretnej pracy.
Marcińska zaznaczyła, ze kształcenie pracowników młodocianych jest wspierane ze środków Funduszu Pracy w dwojaki sposób. Po pierwsze: pracodawca może otrzymać refundacje wypłaconych młodocianym wynagrodzeń oraz składek na ubezpieczenie społeczne. Organizacją refundacji i wynagrodzeń młodocianych zajmują się ochotnicze hufce pracy. Refundacja odbywa się w zawodach, na które jest zapotrzebowanie na rynku pracy. Ich listę corocznie ustala samorząd województwa po zasięgnięciu opinii wojewódzkiej rady rynku pracy. W 2014 r. z Funduszu Pracy zrefundowano wynagrodzenia dla ponad 118 tys. młodych osób uczących się w systemie dualnym; na ten cel wydatkowano około 213 mln zł, a w 2015 r. planowane jest wydanie 222 mln zł.
Drugi rodzaj wsparcia szkolnictwa dualnego środkami z Funduszu Pracy to wypłaty tzw. premii dla pracodawców za wykształcenie młodego człowieka po pomyślnie zdanych egzaminach. Wypłata tych środków organizowana jest przez gminy. W ub.r. na ten cel przeznaczono prawie 228 mln zł, a w 2015 r. planuje się przeznaczyć ponad 336 mln zł. "Łącznie na finansowe wsparcie kształcenia dualnego w 2014 r. wydatkowano z Funduszu Pracy 441,5 mln zł, plan na 2015 r. to 558 mln zł" - podała Marcińska.
Przypomniała, że także dorośli pozostający bez pracy mogą skorzystać ze wsparcia dla kształcenia dualnego organizowanego przez urzędy pracy i finansowanego z Funduszu Pracy. "Urzędy pracy oferują formę aktywizacji dorosłych (…) wzorowaną na przygotowaniu zawodowym młodocianych. Nauka zawodu trwa wtedy krócej - od pół roku do jednego roku, a przyuczenie do pracy od trzech do sześciu miesięcy. Wydatki na tę formę aktywizacji z Funduszu Pracy wyniosły blisko 5 mln zł" - powiedziała.
Jak mówiła, środki europejskich funduszy strukturalnych w nowej perspektywie finansowej na edukację zawodową, w tym na kształcenie dualne. pozostają przede wszystkim w gestii Ministerstwa Edukacji Narodowej.
"Działania jakie minister edukacji planuje realizować z wykorzystaniem środków z Europejskiego Funduszu Społecznego obejmują m.in. na poziomie centralnym utworzenie 25 zespołów partnerów społecznych reprezentatywnych dla zawodów szkolnictwa zawodowego, przegląd i aktualizację, we współpracy z partnerami społecznymi, podstaw programowych kształcenia w zawodach i przygotowanie rozwiązań organizacyjno-prawnych w zakresie zaangażowania pracodawców w praktyczną naukę zawodu, w tym w opracowanie modelowych rozwiązań w praktycznej nauce zawodu i wypracowaniu modelu zachęt finansowych dla pracodawców.
Na poziomie regionalnym środki z EFS wspierać będą m.in. tworzenie klas patronackich oraz organizację praktyk lub staży dla uczniów zasadniczych szkół zawodowych, techników i szkół policealnych. (PAP)