Nowelizacja Kodeksu pracy, która weszła w życie z dniem 23 sierpnia br., umożliwia wydłużenie okresu rozliczeniowego do 12 miesięcy oraz wprowadza uregulowania dotyczące tzw. ruchomego czasu pracy.
Z dniem 23 sierpnia 2013 r. weszła w życie ustawa z dnia 12 lipca 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o związkach zawodowych (Dz. U. poz. 896). Najważniejsze zmiany wprowadzone przez nowelizację dotyczą dwóch zagadnień - możliwości wydłużenia okresu rozliczeniowego do 12 miesięcy oraz tzw. ruchomego czasu pracy.
Zgodnie z nowymi przepisami w każdym systemie czasu pracy, gdy będzie to uzasadnione przyczynami obiektywnymi, technicznymi lub dotyczącymi organizacji pracy, okres rozliczeniowy będzie mógł zostać przedłużony, nie więcej jednak niż do 12 miesięcy, przy zachowaniu ogólnych zasad dotyczących ochrony bezpieczeństwa i zdrowia pracowników. Przedłużenie okresu rozliczeniowego do maksymalnie 12 miesięcy będzie możliwe w układzie zbiorowym pracy lub w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi (w razie braku możliwości uzgodnienia treści porozumienia ze wszystkimi zakładowymi organizacjami związkowymi pracodawca uzgodni treść porozumienia z organizacjami związkowymi reprezentatywnymi w rozumieniu art. 24125a). Jeżeli natomiast u pracodawcy nie działają zakładowe organizacje związkowe, przedłużenie okresu rozliczeniowego będzie możliwe w porozumieniu z przedstawicielami pracowników, wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy.
W kwestii ruchomego czasu pracy, nowe przepisy przewidują dwa warianty jego stosowania. W pierwszym wariacie rozkład czasu pracy może przewidywać różne godziny rozpoczynania pracy w dniach, które zgodnie z tym rozkładem są dla pracowników dniami pracy. Natomiast w drugim przypadku rozkład czasu pracy przewidywać będzie przedział czasu, w którym pracownik decyduje o godzinie rozpoczęcia pracy w dniu, który zgodnie z tym rozkładem jest dla niego dniem pracy. W sytuacji, gdy w danym miesiącu, ze względu na rozkład czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, pracownik nie będzie miał obowiązku wykonywania pracy, będzie mu przysługiwało wynagrodzenie w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę.
Nowe przepisy określają również zagadnienie sporządzania rozkładów czasu pracy, które będą mogły być tworzone w formie pisemnej lub elektronicznej, na okres krótszy niż okres rozliczeniowy, obejmujący jednak co najmniej miesiąc. Wskazano również przypadki, w których pracodawca nie będzie miał obowiązku sporządzania rozkładu czasu pracy (nowy § 4 w art. 129 Kodeksu pracy). Wprowadzono również zasadę, że czas odpracowania zwolnienia od pracy, udzielonego pracownikowi na jego pisemny wniosek w celu załatwienia spraw osobistych, nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych.
Zdaniem autorów projektu, wprowadzone zmiany pozwolą na zwiększenie konkurencyjności polskich firm, a poprzez to ułatwią zachowanie dotychczasowych i tworzenie nowych miejsc pracy. Odnotować należy, że wprowadzone zmiany już na etapie prac legislacyjnych budziły liczne kontrowersje, zwłaszcza wśród związków zawodowych, które zapowiedziały protesty w sytuacji wejścia w życie nowych przepisów.
Adam Bochentyn