Dla uznania pracy za pracę w szczególnych warunkach konieczne jest by posiadała cechy znacznej uciążliwości rodzajowo wymienionej w wykazie A załącznika do rozporządzenia z 7 lutego 1983 r., w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43). Tak orzekł Sąd Apelacyjny w Lublinie 9 marca 2017 r. oddalając apelację wnioskodawcy. W tej sprawie ZUS odmówił ubezpieczonemu prawa do wcześniejszej emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w zw. z § 4 rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Argumentował, że nie wykazał on 15 letniego zatrudnienia w szczególnych warunkach na 1 stycznia 1999 r. W odwołaniu niedoszły emeryt uzasadniał, że w latach 1980 -89 pracował w warunkach szkodliwych razem ze spawaczami i z tego tytułu otrzymywał dodatek do wynagrodzenia.

Sąd I instancji oddalił odwołanie. Ustalił, że ubezpieczony udowodnił ponad 25 lat stażu pracy na 1 stycznia 1999 r., w tym 12 lat 10 miesięcy i 2 dni zatrudnienia w szczególnych warunkach. Pracował jako ślusarz remontowy, remontował nadwozia ciężarówek które służyły do przewozu żywca. Jego zadaniem było przygotowanie elementów metalowych do spawania i przytrzymywanie ich podczas spawania. Było czterech spawaczy i każdy miał swojego pomocnika - jednym z nich był ubezpieczony.

Sąd uznał, że jego pracy nie można zaliczyć do tych wykonywanych w warunkach szczególnych wymienionych w wykazie czynności, które należą do kategorii prac w szczególnych warunkach. Należy do nich m. in. praca spawacza, ale jego pomocnika już nie. Z ukształtowanego orzecznictwa sądowego wynika, iż przepisy rozporządzenia należy stosować w sposób ścisły.

Wnioskodawca złożył apelację, jednak przegrał w II instancji. Istotą sprawy było ustalenie, czy jego pracę można zakwalifikować jako w warunkach szczególnych z wykazu i uprawniającą do wcześniejszej emerytury.

SA uznał, że praca ślusarza nią nie jest. Sam fakt wypłacania dodatku za pracę w warunkach szkodliwych nie świadczy o wykonywaniu prac z wykazu, ale o wypełnianiu obowiązków uprawniających go do dodatkowego świadczenia pieniężnego.

Z samego faktu wykonywania pracy w trudnych warunkach nie wynika jeszcze, że za taką można uznać pracę w warunkach szczególnych. Praca w warunkach szkodliwych to nie to samo, co w szczególnych. Konieczne jest bowiem, aby była równocześnie pracą o znacznej uciążliwości z załącznika A. Oznacza to, że pracą o znacznej szkodliwości dla zdrowia i o znacznym stopniu uciążliwości jest wykonywanie - jako podstawowych - prac wymienionych w wykazie A, a nie zaś innych prac, choćby w tych samych szkodliwych warunkach (por. SN z 10 kwietnia 2014 r., I UK 388/13).

Par. 2 rozporządzenia 7 lutego 1983 r. stanowi, że okresami pracy uzasadniającymi prawo do wcześniejszej emerytury jest praca w szczególnych warunkach wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

(Sygn. akt III AUa 1042/16)