Stabilizacja zatrudnienia, zwiększenie bezpieczeństwa pracowników oraz wybór najkorzystniejszej, a nie najtańszej oferty - znowelizowana w zeszłym roku ustawa Prawo zamówień publicznych miała skutecznie naprawić rynek zamówień publicznych. Odejście od kryterium najniższej ceny, klauzule społeczne, ozusowanie umów zleceń, waloryzacja kontraktów w toku miały stabilizować rynek pracy w Polsce.
Dodatkowo Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z 26 lutego 2014 jednoznacznie określa, że zamówienia publiczne oprócz uwzględniania aspektów finansowych powinny realizować funkcje społeczne.
Niestety nadal są przetargi publiczne, w których budżety na usługi nie uwzględniają minimalnego wynagrodzenia ani nie gwarantują zatrudnieniania pracowników na etacie. Oto kilka niechlubnych przykładów:
• Krakowskie Pogotowie ratunkowe – umowa z podmiotem, który ochronę osób i mienia wycenił – w przeliczeniu na roboczogodzinę zatrudnionego pracownika – na 5,32 złotych bez VAT. Najważniejszym kryterium – o wadze 90% – była cena, zamawiający również zrezygnował z zastosowania klauzul społecznych.
• Sąd Rejonowy w Legnicy w przetargu na całodobową ochronę w formie bezpośredniej ochrony fizycznej osób i mienia wraz ze wsparciem grupy interwencyjnej wyliczył jedną roboczogodzinę pracownika na 5,79 zł bez VAT. Najciekawszy jest jednak wymóg zatrudnienia pracowników na cały etat w oparciu o umowę o pracę bez uwzględniania kosztów zatrudnienia w budżecie przewidzianym na usługę.
• Administracja Zasobów Komunalnych Łódź-Górna zawarła kontrakt na usługi ochrony osób i mienia, w którym roboczogodzina pracownika została wyceniona na 5,91 zł bez VAT. W przetargu nie zawarto wymogu zatrudnienia na umowę i pracę oraz klauzul społecznych.
• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego W Warszawie wybrał ofertę na usługę całodobowej ochrony terenu i obiektów wraz z obsługą portierską ul. Dewajtis z roboczogodziną pracownika wyliczoną na kwotę 6,88 zł bez VAT. Zamawiający nie wymagał zatrudnienia pracowników w oparciu o umowy o pracę.
• Warszawski Urząd Dozoru Technicznego zdecydował się na ofertę firmy ochroniarskiej, gdzie jedna roboczogodzina pracownika została skalkulowana na 7,17 zł bez VAT. Kryterium ceny miało wagę 95%, a zatrudnianie na etat – 5%.
O uzdrowienie sektora zamówień publicznych i tym samym poprawę sytuacji na rynku pracy od 2009 roku wspólnie zabiegały związki zawodowe i pracodawcy. Przedstawiciele "Solidarności" brali udział w posiedzeniach podkomisji nadzwyczajnej oraz Komisji Gospodarki, które zajmowały się projektem zmian ustawy o zamówieniach publicznych. W czerwcu 2014 reprezentatywne związki zawodowe i organizacje pracodawców czyli "S", OPZZ, Forum Związków Zawodowych, Lewiatan, Związek Rzemiosła Polskiego i Business Centre Club podpisały wspólny apel do rządu w sprawie zmian prawa o zamówieniach publicznych. Pod wpływem nacisków w październiku ub. r. Sejm znowelizował ustawę Prawo zamówień publicznych.