Pracownik od dwóch tygodni jest nieobecny w pracy. Do pracodawcy nie zostało dostarczone jakiekolwiek usprawiedliwienie na dni jego nieobecności. Z informacji uzyskanych drogą nieoficjalną wynika, iż pracownik został skazany prawomocnym wyrokiem sądu i zaczął odbywać karę pozbawienia wolności. Mając jedynie taką wiedzę, bez jej formalnego potwierdzenia, w mojej ocenie brak jest dostatecznych przesłanek aby rozwiązać umowę o pracę w trybie art. 53 § 1 pkt 2 k.p.
Czy w przypadku wydania prawomocnego wyroku sąd jest zobowiązany do poinformowania o tym pracodawcy?
W jakim trybie można uzyskać właściwe informacje o skazaniu pracownika skoro trudności może nastręczać ustalenie właściwości sądu?
Oficjalnie nie istnieje tryb pozwalający każdemu pracodawcy na uzyskanie informacji o karalności pracownika.
Zgodnie z art. 261 § 3 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 z późn. zm.) – dalej k.p.k., o zastosowaniu tymczasowego aresztowania sąd jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić pracodawcę, szkołę lub uczelnię. Nie ma natomiast w przepisach k.p.k. określonej instytucji powiadamiania pracodawcy o skazaniu pracownika na karę pozbawienia wolności.
Na marginesie należy także zaznaczyć, że akta sprawy sądowej udostępnia się i daje możność sporządzenia z nich odpisów:
stronom,
podmiotowi zobowiązanemu do zwrotu korzyści majątkowej,
obrońcom,
pełnomocnikom,
przedstawicielom ustawowym.
Jedynie za zgodą prezesa sądu akta te mogą być udostępnione również innym osobom.
Obowiązek powiadomienia występuje w sytuacji orzeczenia wobec pracownika zakazu zajmowania określonego stanowiska lub wykonywania określonego zawodu. W takiej sytuacji sąd przesyła odpis wyroku właściwemu organowi administracji rządowej lub samorządu terytorialnego oraz pracodawcy albo instytucji, w której skazany zajmuje objęte zakazem stanowisko lub wykonuje objęty zakazem zawód. Jeżeli skazany zajmuje stanowisko kierownicze lub inne odpowiedzialne stanowisko, sąd przesyła odpis wyroku również właściwej jednostce nadrzędnej. Tak stanowi art. 180 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557 z późn. zm.).
Natomiast stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym (tekst jedn.: z 2008 r. Nr 50, poz. 292 z późn. zm.) prawo do uzyskania informacji o osobach, których dane osobowe zgromadzone zostały w Rejestrze, przysługuje pracodawcom, w zakresie niezbędnym dla zatrudnienia pracownika, co do którego z przepisów ustawy wynika wymóg niekaralności, korzystania z pełni praw publicznych, a także ustalenia uprawnienia do zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej. Pracodawca nie mając szczególnego upoważnienia ustawowego nie ma możliwości zwrócenia się skutecznie do KRK z wnioskiem o udzielenie informacji o pracowniku.
Na marginesie warto wskazać, iż pracownik powinien uprzedzić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy, jeżeli przyczyna tej nieobecności jest z góry wiadoma lub możliwa do przewidzenia. W razie zaistnienia przyczyn uniemożliwiających stawienie się do pracy, pracownik jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o przyczynie swojej nieobecności i przewidywanym okresie jej trwania, nie później jednak niż w drugim dniu nieobecności w pracy. Jeżeli przepisy prawa pracy obowiązujące u danego pracodawcy nie określają sposobu zawiadomienia pracodawcy o przyczynie nieobecności pracownika w pracy, zawiadomienia tego pracownik dokonuje osobiście lub przez inną osobę telefonicznie lub za pośrednictwem innego środka łączności albo drogą pocztową, przy czym za datę zawiadomienia uważa się wtedy datę stempla pocztowego.
Kamil Szymański - specjalista z zakresu prawa pracy
Czy w przypadku wydania prawomocnego wyroku sąd jest zobowiązany do poinformowania o tym pracodawcy?
W jakim trybie można uzyskać właściwe informacje o skazaniu pracownika skoro trudności może nastręczać ustalenie właściwości sądu?
Oficjalnie nie istnieje tryb pozwalający każdemu pracodawcy na uzyskanie informacji o karalności pracownika.
Zgodnie z art. 261 § 3 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 z późn. zm.) – dalej k.p.k., o zastosowaniu tymczasowego aresztowania sąd jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić pracodawcę, szkołę lub uczelnię. Nie ma natomiast w przepisach k.p.k. określonej instytucji powiadamiania pracodawcy o skazaniu pracownika na karę pozbawienia wolności.
Na marginesie należy także zaznaczyć, że akta sprawy sądowej udostępnia się i daje możność sporządzenia z nich odpisów:
stronom,
podmiotowi zobowiązanemu do zwrotu korzyści majątkowej,
obrońcom,
pełnomocnikom,
przedstawicielom ustawowym.
Jedynie za zgodą prezesa sądu akta te mogą być udostępnione również innym osobom.
Obowiązek powiadomienia występuje w sytuacji orzeczenia wobec pracownika zakazu zajmowania określonego stanowiska lub wykonywania określonego zawodu. W takiej sytuacji sąd przesyła odpis wyroku właściwemu organowi administracji rządowej lub samorządu terytorialnego oraz pracodawcy albo instytucji, w której skazany zajmuje objęte zakazem stanowisko lub wykonuje objęty zakazem zawód. Jeżeli skazany zajmuje stanowisko kierownicze lub inne odpowiedzialne stanowisko, sąd przesyła odpis wyroku również właściwej jednostce nadrzędnej. Tak stanowi art. 180 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557 z późn. zm.).
Natomiast stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym (tekst jedn.: z 2008 r. Nr 50, poz. 292 z późn. zm.) prawo do uzyskania informacji o osobach, których dane osobowe zgromadzone zostały w Rejestrze, przysługuje pracodawcom, w zakresie niezbędnym dla zatrudnienia pracownika, co do którego z przepisów ustawy wynika wymóg niekaralności, korzystania z pełni praw publicznych, a także ustalenia uprawnienia do zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej. Pracodawca nie mając szczególnego upoważnienia ustawowego nie ma możliwości zwrócenia się skutecznie do KRK z wnioskiem o udzielenie informacji o pracowniku.
Na marginesie warto wskazać, iż pracownik powinien uprzedzić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy, jeżeli przyczyna tej nieobecności jest z góry wiadoma lub możliwa do przewidzenia. W razie zaistnienia przyczyn uniemożliwiających stawienie się do pracy, pracownik jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o przyczynie swojej nieobecności i przewidywanym okresie jej trwania, nie później jednak niż w drugim dniu nieobecności w pracy. Jeżeli przepisy prawa pracy obowiązujące u danego pracodawcy nie określają sposobu zawiadomienia pracodawcy o przyczynie nieobecności pracownika w pracy, zawiadomienia tego pracownik dokonuje osobiście lub przez inną osobę telefonicznie lub za pośrednictwem innego środka łączności albo drogą pocztową, przy czym za datę zawiadomienia uważa się wtedy datę stempla pocztowego.
Kamil Szymański - specjalista z zakresu prawa pracy