W jaki sposób powinno się zapewnić właściwą wentylację w budynku zabytkowym szkoły, w pomieszczeniach, w których odbywają się zajęcia?
Czy można zastosować otwory wentylacyjne w oknach?
Wentylacja w pomieszczeniach lekcyjnych szkoły powinna spełniać wymagania polskiej normy PN-B-03430:1983 (wraz z późniejszą zmianą Az3:2000) "Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej – Wymagania". W salach lekcyjnych można zastosować nawiewniki okienne.
W myśl § 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.) w pomieszczeniach szkoły należy zapewnić "właściwą wentylację". W związku z tym, że przepis nie jest precyzyjny, trzeba sięgnąć do przepisów prawa budowlanego.
Zgodnie z § 147 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.), wentylacja i klimatyzacja powinny zapewniać odpowiednią jakość środowiska wewnętrznego, w tym wielkość wymiany powietrza, jego czystość, temperaturę, wilgotność względną, prędkość ruchu w pomieszczeniu [...]. Szczegółowe wymagania określa polska norma PN-B-03430:1983 "Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej – Wymagania" (wraz ze zmianą PN-83/B-03430/Az3:2000), zgodnie z którą m.in.:
•dopływ powietrza powinien wynosić nie mniej niż 15 m3/h na każde dziecko oraz 20 m3/h na osobę dorosłą przebywającą w pomieszczeniu,
•w pomieszczeniach nieposiadających okien wyposażonych w instalację klimatyzacyjną lub wentylacyjną nawiewno-wywiewną, strumień powietrza, jaki należy doprowadzić na jedną przebywającą osobę powinien wynosić 30 m3/h,
•w pomieszczeniach, w których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia (np. pracownia chemiczna), należy indywidualnie zaprojektować wentylację,
•odpływ powietrza powinien się odbywać przez otwory wywiewne umieszczone bezpośrednio w pomieszczeniu lub pośrednio przez sąsiadujące pomieszczenia (tylko dla wentylacji mechanicznej),
•budynki o wysokości do 9 kondygnacji mogą być wyposażone w wentylację grawitacyjną lub mechaniczną wywiewną lub nawiewno-wywiewną, a powyżej 9 kondygnacji tylko w wentylację mechaniczną wywiewną lub nawiewno-wywiewną.
W uzasadnionych przypadkach dla pomieszczeń szkół norma dopuszcza doprowadzenie powietrza w sposób naturalny, do wielkości 3 wymian na godzinę. Dopływ ten może być zapewniony przez nawiewniki okienne bądź ścienne, umieszczane w górnej części okien lub ściany.
Tak więc jeżeli nie ma możliwości generalnej modernizacji systemu wentylacyjnego, w salach lekcyjnych można zastosować nawiewniki okienne, których wybór powinien być dobrze przemyślany, gdyż różnią się one sposobem działania, ilością dostarczanego powietrza oraz tłumienia hałasu zewnętrznego (nawiewniki higrosterowane, ciśnieniowe, sterowane ręcznie lub akustyczne).
Należy jednak pamiętać, że zgodnie art. 36 ust. 1 z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 z późn. zm.), przed rozpoczęciem prac w obiektach wpisanych do rejestru zabytków, wpływających na substancję zabytku, należy uzyskać pozwolenie od Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Maciej Ambroziewicz
Czy można zastosować otwory wentylacyjne w oknach?
Wentylacja w pomieszczeniach lekcyjnych szkoły powinna spełniać wymagania polskiej normy PN-B-03430:1983 (wraz z późniejszą zmianą Az3:2000) "Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej – Wymagania". W salach lekcyjnych można zastosować nawiewniki okienne.
W myśl § 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.) w pomieszczeniach szkoły należy zapewnić "właściwą wentylację". W związku z tym, że przepis nie jest precyzyjny, trzeba sięgnąć do przepisów prawa budowlanego.
Zgodnie z § 147 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.), wentylacja i klimatyzacja powinny zapewniać odpowiednią jakość środowiska wewnętrznego, w tym wielkość wymiany powietrza, jego czystość, temperaturę, wilgotność względną, prędkość ruchu w pomieszczeniu [...]. Szczegółowe wymagania określa polska norma PN-B-03430:1983 "Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej – Wymagania" (wraz ze zmianą PN-83/B-03430/Az3:2000), zgodnie z którą m.in.:
•dopływ powietrza powinien wynosić nie mniej niż 15 m3/h na każde dziecko oraz 20 m3/h na osobę dorosłą przebywającą w pomieszczeniu,
•w pomieszczeniach nieposiadających okien wyposażonych w instalację klimatyzacyjną lub wentylacyjną nawiewno-wywiewną, strumień powietrza, jaki należy doprowadzić na jedną przebywającą osobę powinien wynosić 30 m3/h,
•w pomieszczeniach, w których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia (np. pracownia chemiczna), należy indywidualnie zaprojektować wentylację,
•odpływ powietrza powinien się odbywać przez otwory wywiewne umieszczone bezpośrednio w pomieszczeniu lub pośrednio przez sąsiadujące pomieszczenia (tylko dla wentylacji mechanicznej),
•budynki o wysokości do 9 kondygnacji mogą być wyposażone w wentylację grawitacyjną lub mechaniczną wywiewną lub nawiewno-wywiewną, a powyżej 9 kondygnacji tylko w wentylację mechaniczną wywiewną lub nawiewno-wywiewną.
W uzasadnionych przypadkach dla pomieszczeń szkół norma dopuszcza doprowadzenie powietrza w sposób naturalny, do wielkości 3 wymian na godzinę. Dopływ ten może być zapewniony przez nawiewniki okienne bądź ścienne, umieszczane w górnej części okien lub ściany.
Tak więc jeżeli nie ma możliwości generalnej modernizacji systemu wentylacyjnego, w salach lekcyjnych można zastosować nawiewniki okienne, których wybór powinien być dobrze przemyślany, gdyż różnią się one sposobem działania, ilością dostarczanego powietrza oraz tłumienia hałasu zewnętrznego (nawiewniki higrosterowane, ciśnieniowe, sterowane ręcznie lub akustyczne).
Należy jednak pamiętać, że zgodnie art. 36 ust. 1 z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 z późn. zm.), przed rozpoczęciem prac w obiektach wpisanych do rejestru zabytków, wpływających na substancję zabytku, należy uzyskać pozwolenie od Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Maciej Ambroziewicz