Zarówno regulacje zawarte w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. 2014 r., poz. 1502 z późn. zm.) - dalej k.p jak i w aktach wykonawczych nie przewidują obowiązku udzielania przez pracodawcę pracownikowi przerw w związku z koniecznością palenia tytoniu.
Należy jednak pamiętać, iż przepisy prawa pracy w niektórych sytuacjach przyznają pracownikom prawo do przerwy. Jak stanowi art. 134 k.p. jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej sześć godzin, pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy.
„Piętnastominutowa przerwa przysługuje niezależnie od innych przerw wynikających z rozkładu czasu pracy. Pracownik jest więc do niej uprawniony zarówno w systemie przerywanego czasu pracy, jak i wówczas, gdy rozkład czasu pracy przewiduje niewliczaną do czasu pracy przerwę na spożycie posiłku lub załatwienie spraw osobistych.” (Florek L. (red.), Celeda R., Gonera K., Goździewicz G., Hintz A., Kijowski A., Pisarczyk Ł.M., Skoczyński J., Wagner B., Zieliński T. :Kodeks pracy. Komentarz, LEX, 2011).
„5. Podzielenie obowiązkowej przerwy na kilka krótszych byłoby sprzeczne z art. 134 KP.” (dr Krzysztof Walczak: „Kodeks pracy. Komentarz”, 2015) (Tak samo W.Muszalski (red.), Kodeks pracy. Komentarz. Wyd. 9, Warszawa 2013)
Kolejną obowiązkową przerwą o udzieleniu, której musi pamiętać pracodawca, jest 5-cio minutowa przerwa związana z wykonywaniem pracy przez pracownika przez monitorem. Zgodnie z treścią § 7 rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973) - dalej r.s.m.e. pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom m. in. co najmniej 5-minutową przerwę, wliczaną do czasu pracy, po każdej godzinie pracy przy obsłudze monitora ekranowego.
Polecamy: Kłopotliwy dymek z papierosa
Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż przepisy nakładają na pracodawcę szereg obowiązków związanych z komicznością zapewnienia pracownikom odpowiednich warunków pracy (w tym i przerw), a jednocześnie nie ma żadnych uregulowań, które nakazywałyby pracownikom wykorzystywanie tych przerw w ściśle określony sposób. Nie ma zatem żadnych przeszkód prawnych by pracownik w trakcie przysługujących mu z mocy prawa przerw palił papierosy.
Oczywiście zupełnie inną kwestią jest to czy pracownik paląc tytoń pali go w miejscach do tego przeznaczonych, czy oddalając się na przerwę wraca z niej w określonym czasie, czy przedłuża przysługujący mu czas na przerwę.
Konsekwencję naruszania sposobu wykonywania pracy u danego pracodawcy powinny być precyzyjnie określone w regulaminie pracy. Mogą one być też połączone z określonymi sankcjami w postaci kar finansowych. W tym celu niezbędnym wydaje się umieszczenie precyzyjnych zapisów w regulaminie pracy.
Przerwa 15 minutowa udzielana na podstawie art. 134 k.p. nie może być rozdzielana na kilka przerw krótszych. Z kolei przerwę 5 minutową udzielaną na podstawie ww rozporządzenia pracownik może wykorzystywać na palenie papierosa.
Przekraczanie czasu trwania przerw może być podstawą nałożenia na pracowników kar porządkowych określonych w k.p. W tym zakresie regulamin pracy winien w sposób jasny wskazywać na takie konsekwencje.
W sytuacji, gdy z treści regulaminu wynikać będzie określony sposób każdorazowego wejścia i wyjścia z zakładu pracy pracodawcy również nie przestrzeganie tej procedury może stanowić podstawę do nakładania kar porządkowych.
Chcesz wiedzieć więcej? Zajrzyj do Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych