Odpowiedź: według ZUS przerwa w dobrowolnym ubezpieczeniu chorobowym wynosząca 15 dni sprawia, że w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu niebędącemu pracownikowi (np. osobie współpracującej), uwzględnia się tylko przychód za okres ubezpieczenia chorobowego następującego po tej przerwie, w trakcie którego powstała niezdolność do pracy. W orzecznictwie sądowym prezentowany jest zaś pogląd, że w takim przypadku w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego powinien być uwzględniony również przychód za okres ubezpieczenia chorobowego poprzedzający przerwę.
Uzasadnienie: stosownie do art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz.U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512) – dalej u.ś.p., zasadniczo podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu niebędącemu pracownikiem (np. osobie współpracującej) stanowi przychód (tj. kwota stanowiąca podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe ubezpieczonego niebędącego pracownikiem, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71 % podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe) za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jednocześnie z art. 48 ust. 2 w zw. z art. 36 ust. 4 u.ś.p. wynika, że przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego takiemu ubezpieczonemu uwzględnia się przychód uzyskany w okresie nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, w trakcie którego powstała niezdolność do pracy. Zgodnie z przyjętą przez ZUS interpretacją ww. przepisów u.ś.p. za „okres nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego” uważa się także kolejne okresy podlegania ubezpieczeniu chorobowemu z tego samego tytułu trwające bez przerwy albo gdy przerwa przypada na dzień ustawowo wolny od pracy np. kolejne okresy prowadzenia działalności pozarolniczej. Oznacza to, że ZUS stoi na stanowisku, iż przerwa w dobrowolnym ubezpieczeniu chorobowym wynosząca 15 dni sprawia, że w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu niebędącemu pracownikowi (np. osobie współpracującej), uwzględnia się tylko przychód za okres ubezpieczenia chorobowego następującego po tej przerwie, w trakcie którego powstała niezdolność do pracy. Należy jednak zauważyć, że pojęcie „nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego” w kontekście podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu niebędącemu pracownikiem jest inaczej interpretowana w orzecznictwie sądowym. SN w uchwale dnia 18 sierpnia 2009 r., I UZP 9/09, OSNP 2010, nr 1-2, poz. 17; wyraził bowiem pogląd, że do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego ubezpieczonego prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą wlicza się przychód uzyskany w poprzednim okresie dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, jeżeli w ubezpieczeniu chorobowym nie wystąpiły przerwy przekraczające 30 dni. Podobny pogląd został wyrażony w uchwale SN z dnia 12 września 2008 r., I UZP 5/08, OSNP 2009, nr 5-6, poz. 70. W orzecznictwie sądowym prezentowany jest zatem pogląd, że przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu niebędącemu pracownikiem uwzględnia się przychód za okres nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego w rozumieniu art. 4 ust. 2 u.ś.p. W stanie faktycznym przedstawionym w pytaniu oznaczałoby to uwzględnienie w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego również przychodu za okres ubezpieczenia chorobowego poprzedzającego wystąpienie 15 – dniowej przerwy.