Urlopu ojcowskiego nie można brać na raty

Od 1 stycznia 2012 r. obowiązuje dwa razu dłuższy wymiar urlopu ojcowskiego. Zamiast dotychczas przysługującego jednego tygodnia pracownik rodzic ma prawo do dwóch tygodni urlopu ojcowskiego. Urlop musi wziąć jednak w całości.

O niepodzielności urlopu ojcowskiego przekonani są eksperci oraz Państwowa Inspekcja Pracy. W swoim stanowisku PIP (pismo GPP-316-4560-3-1/10/PE/RP) jednoznacznie stwierdza, że przepisy kodeksu pracy nie przewidują możliwości dzielenia urlopu ojcowskiego.

W 2010 i 2011 r. sytuacja o tyle była klarowna, że wymiar urlopu ojcowskiego wynosił jeden tydzień. Natomiast zgodnie z art. 182 (3) § 3 kodeksu pracy do przepisów regulujących urlopy ojcowskie stosuje się odpowiednio m.in. art. 183 (1) § 1 k.p. A ten stanowi, że przy udzielaniu urlopu macierzyńskiego i urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego tydzień urlopu odpowiada siedmiu dniom kalendarzowym. A zatem w 2010 i 2011 r. urlopu ojcowskiego należało udzielać jednorazowo na siedem kolejnych dni kalendarzowych.

Zdaniem PIP o niepodzielności urlopu ojcowskiego świadczy brzmienie art. 182(3) § 1 kodeksu pracy, stanowiący że pracownik - ojciec wychowujący dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze 2 tygodni. Istotne przy tym jest, że urlop taki przysługuje do ukończenia przez dziecko 12 miesięcy. A zatem jeśli rodzice odpowiednio wcześnie nie zaplanują skorzystania z niego, może się tak zdarzyć, że ojciec wykorzysta tylko część urlopu. Taka sytuacja może mieć miejsce wówczas, gdy pracownik weźmie urlop na tydzień przed ukończeniem przez dziecko 1 roku życia. Pisemny wniosek o udzielenie urlopu ojcowskiego pracownik musi złożyć nie później niż na tydzień przed jego rozpoczęciem.

Inaczej niż jest to przy urlopach macierzyńskich, kodeks pracy nie różnicuje wymiaru urlopu ojcowskiego ze względu na liczbę dzieci urodzonych przy jednym porodzie. A zatem, niezależnie od tego, czy pracownikowi urodzą się bliźnięta, czy więcej dzieci przysługuje dwa tygodnie urlopu ojcowskiego.

Należy również przypomnieć, że ojciec może również skorzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego (art. 182(2) k.p.). Jest to możliwe w dwóch przypadkach: gdy korzysta z części urlopu macierzyńskiego - po rezygnacji pracownicy po wykorzystaniu przez nią 14 tygodni urlopu (zgodnie z art. 180 § 5 k.p.) oraz w razie wykorzystania urlopu macierzyńskiego przez pracownicę. W tym wypadku pracownik - ojciec wychowujący dziecko wskazuje we wniosku termin zakończenia urlopu macierzyńskiego przez pracownicę.

Za czas urlopu ojcowskiego jak i dodatkowego urlopu macierzyńskiego przysługuje mężczyźnie zasiłek z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Artykuł 29a ustawy zasiłkowej stanowi, że zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonemu-ojcu dziecka przez okres ustalony przepisami kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego przysługującego pracownikowi-ojcu wychowującemu dziecko.