Trwają prace nad projektem ustawy o emeryturach pomostowych

Minister Pracy i Polityki Społecznej Jolanta Fedak liczy na porozumienie ze związkowcami w sprawie emerytur pomostowych. Projekt ustawy trafił do konsultacji społecznych. Resort pracy przewiduje, że projekt zostanie przyjęty przez rząd w sierpniu, zaś na jesieni trafi do Sejmu.

Jolanta Fedak zadeklarowała, że każde wynegocjowane przez strony Komisji Trójstronnej porozumienie zostanie wpisane do projektu ustawy. Fedak poinformowała, że projekt, który ponownie trafił do konsultacji społecznych, zawiera zmiany uzgodnione w ciągu ostatnich tygodni w Komisji Trójstronnej. Do listy prac w szczególnych warunkach została dodana praca w zimnym mikroklimacie (np. przy produkcji suchego lodu). Wyjaśnione zostały także wątpliwości dotyczące objęcia emeryturami pomostowymi prac górniczych – przy obróbce węgla – które nie uprawniają do emerytur górniczych. Osoby wykonujące takie prace otrzymają emerytury pomostowe.
Jak podkreśliła wiceminister pracy Agnieszka Chłoń-Domińczak, lista prac wykonywanych w szczególnych warunkach oraz o szczególnym charakterze zostały ustalone przez ekspertów medycyny pracy, a nie urzędników. Dodała, że eksperci medycyny pracy nie stwierdzili np. żadnych obiektywnych przesłanek, aby uprawnienie to przysługiwało nauczycielom, a dotychczasowe prawo tej grupy do wcześniejszego przechodzenia na emeryturę, wynikające z Karty Nauczyciela, jest z założenia rozwiązaniem przejściowym, które wygasa z końcem tego roku.

Na liście prac są m.in. praca bezpośrednio przy obsłudze wielkich pieców oraz pieców stalowniczych lub odlewniczych, prace nurka, dokerów, rybaków morskich, na statkach żeglugi morskiej, przy przetwórstwie materiałów zawierających azbest. Na liście są też piloci, kontrolerzy ruchu lotniczego, maszyniści pojazdów trakcyjnych w transporcie publicznym, kierowcy pojazdów uprzywilejowanych, kierowcy samochodów przewożących ładunki niebezpieczne, członkowie zespołów ratownictwa medycznego, członkowie zawodowych ekip ratownictwa.

Nie wszystkie zawody, które w myśl starych przepisów miały prawo do wcześniejszych emerytur, będą miały prawo do emerytury pomostowej. Osoby, które będą kontynuować prace w szczególnych warunkach oraz o szczególnym charakterze do wieku emerytalnego, objęte będą działaniami wdrażanymi w ramach programu „Solidarność pokoleń – działania na rzecz aktywizacji osób po 50-tym roku życia”.
31 grudnia 2008 r. wygasają stare zasady przechodzenia na wcześniejszą emeryturę. Ustawa o emeryturach pomostowych obejmie osoby pracujące w szczególnych warunkach, które otrzymają tę emeryturę między zakończeniem swojej kariery zawodowej a osiągnięciem wieku emerytalnego. Ministerstwo Pracy szacuje, że według projektu, prawem do emerytur pomostowych objętych zostanie 150 tys. obecnie pracujących osób urodzonych w latach 1948-69. Jest to realizacja zapowiedzi ustawowej, która była zapisana w prawie w 1998 r.

Zgodnie z projektem emerytury pomostowe będą wypłacane osobom pracującym:
- w najtrudniejszych warunkach, które nie mogą być w żaden sposób usunięte przez pracodawcę – praca w szczególnych warunkach (stanowiska takie jak nurek, kesoniarz, osoby pracujące przy przeróbce węgla)
- wykonującym prace, w której odpowiadają za bezpieczeństwo innych osób i która wymagają największej sprawności psychofizycznej – praca w szczególnym charakterze (stanowiska takie jak – pilot, maszynista, nastawniczy czy osoby pracujące przy usuwaniu awarii linii energetycznych)
Jak wspomniałam wyżej, emerytura pomostowa będzie dodatkowym, poza systemem emerytalnym, świadczeniem, które osoba uprawniona będzie otrzymywać pomiędzy zakończeniem swojej kariery zawodowej a osiągnięciem wieku emerytalnego. Wynosić będzie 100 proc. potencjalnej emerytury obliczonej dla osoby w wieku 60 lat i będzie waloryzowana według tych samych zasad co emerytury i renty z FUS.
Na emeryturę pomostową będzie można przejść na pięć lat (w kilku przypadkach na 10 lat) przed osiągnięciem wieku emerytalnego (czyli w wieku 55 lat-kobiety i 60 lat-mężczyźni). Warunkiem będzie też odpowiedni staż ubezpieczeniowy (20 lat dla kobiet i 25 dla mężczyzn) oraz co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych lub przy wykonywaniu pracy o szczególnym charakterze.
„Pomostówki" będą finansowane z budżetu państwa oraz współfinansowane przez pracodawców. Według resortu pracy będą kosztowały rocznie maksymalnie 500 mln zł. Osoby, które nabędą do końca 2008 r. prawo do wcześniejszej emerytury (tj. będą miały zarówno wiek, jak i staż pracy, który uprawnia do otrzymania takiego świadczenia), będą mogły przechodzić na emeryturę według starych zasad także po 2008 r. Ponadto osoby, które do końca 1998 r. spełniły wszystkie warunki związane ze stażem pracy pozwalającym na przejście na wcześniejszą emeryturę, mogą z tego uprawnienia skorzystać na mocy istniejących przepisów.