21 października 2014 r. Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek grupy posłów dotyczący prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Trybunał sprawdzi czy pozbawienie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych było zgodne z Konstytucją.
Chodzi o art. 17 ust. 1b ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu nadanym ustawą z 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw w zakresie w jakim (zdaniem posłów w sposób nieuzasadniony) pozbawia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, podmiotów sprawujących opiekę nad osobami, których niepełnosprawność powstała po ukończeniu przez nie osiemnastego roku życia bądź w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej po ukończeniu 25 roku życia. Zdaniem posłów w ten sposób naruszone zostały konstytucyjne zasady: demokratycznego państwa prawnego, sprawiedliwości społecznej oraz równości wobec prawa, a także obowiązek zapewnienia osobom niepełnosprawnym pomocy w zabezpieczeniu egzystencji.
Posłowie wnioskowali również o sprawdzenie zgodności z Konstytucją art. 16a ust. 2-5 powyższej ustawy w zakresie, w jakim uniemożliwia nabycie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego osobom obciążonym obowiązkiem alimentacyjnym na podstawie przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (zdolnym do pracy, a niezatrudnionym ze względu na konieczność sprawowania opieki nad innym niż dziecko niepełnosprawnym członkiem rodziny), poprzez wprowadzenie tzw. kryterium dochodowego. Jak podkreślają wnioskodawcy, zasiłek ten ma zrekompensować opiekunom niemożność uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego. Z prawa do tego specjalnego zasiłku opiekuńczego nie skorzystają jednak wszystkie osoby, które zrezygnowały z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny. Wprowadzono bowiem kryterium dochodowe, od spełnienia którego uzależnione jest przyznanie zasiłku.
Ponadto, jak podkreślają wnioskodawcy, specjalny zasiłek opiekuńczy nie dość, że jest obwarowany bardziej restrykcyjnymi zasadami jego przyznania, to jego wysokość wynosi miesięcznie 520 zł, podczas gdy świadczenie pielęgnacyjne wypłacane jest co miesiąc w wysokości 620 zł.
W opinii wnioskodawców, zakwestionowane przepisy godzą w konstytucyjną zasadę równości a wprowadzone kryterium dochodowe dodatkowo dyskryminuje osoby opiekujące się dorosłymi osobami niepełnosprawnymi.
Opracowanie: Weronika Adamczyk
Źródło: www.trybunal.gov.pl, stan z dnia 15 października 2014 r.