Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.
Cywilnoprawna instytucja pełnomocnictwa została uregulowana w księdze I dziale VI rozdziale II ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.) – dalej k.c. jako czynność prawna, której treścią jest oświadczenie woli mocodawcy upoważniające daną osobę lub dane osoby do dokonywania w jego imieniu czynności prawnych. Na podstawie tego umocowania pełnomocnik jest upoważniony do reprezentowania (zastępstwa) mocodawcy, w zakresie określonym w pełnomocnictwie, w stosunkach prawnych z innymi podmiotami prawa. Każda czynność wykonana przez pełnomocnika w imieniu mocodawcy i w zakresie udzielonego pełnomocnictwa wywołuje skutki bezpośrednio w sferze prawnej mocodawcy.
W prawie cywilnym wyróżnia się trzy rodzaje pełnomocnictwa:
1) pełnomocnictwo ogólne – obejmujące umocowanie do dokonywania czynności zwykłego zarządu (np. czynności związane z bieżącą eksploatacją określonej masy);
2) pełnomocnictwo rodzajowe – obejmujące umocowanie do dokonywania czynności określonego rodzaju (zakłada dokonywanie określonych czynności, przy czym ich liczba jest nieoznaczona);
3) pełnomocnictwo szczególne – obejmujące umocowanie do dokonania konkretnych, oznaczonych czynności prawnych (może to być zarówno jedna czynność, jak i pewna ich oznaczona liczba - w razie jej nieoznaczenia będziemy mieć do czynienia z pełnomocnictwem rodzajowym).
Zobacz także: Obowiązki sprawozdawcze specjalisty ds. bhp>>
W przeciwieństwie do pełnomocnictwa ogólnego, które zgodnie z art. 99 § 2 k.c., powinno zostać udzielone na piśmie, pozostałe typy pełnomocnictwa mogą być sporządzane w dowolnej formie. W sytuacji jednak, gdy do ważności danej czynności prawnej objętej pełnomocnictwem, potrzebna jest szczególna forma, zgodnie z art. 99 § 1 k.c., pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie.
W przypadku przedsiębiorcy, który prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług z zakresu bhp nie ma przeszkód, aby udzielił on pełnomocnictwa innej osobie (np. specjaliście ds. bhp) do wykonywania w jego imieniu takich usług oraz zawierania umów. Z uwagi na to, że czynności prawne dokonywane przez pełnomocnika pociągają za sobą bezpośrednie skutki dla mocodawcy (art. 95 § 2 k.c.), należy bardzo rozważnie dobierać zarówno pełnomocników, jak i zakres pełnomocnictwa. Pomimo tego że pełnomocnik nie musi być zatrudniony przez mocodawcę, to jednak w opisanym przypadku, kiedy pełnomocnictwo będzie jedynie narzędziem do realizacji umowy zawartej przez mocodawcę z pełnomocnikiem, polegającej na świadczeniu określonych usług przez pełnomocnika na rzecz mocodawcy, stosunek prawny powinien zostać w jakiś sposób określony. Może to nastąpić poprzez zawarcie np. umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej (umowy zlecenia, o której mowa w art. 734 k.c.), z której wynikać będą prawa i obowiązki stron, a także wynagrodzenie, o ile takowe zostało przewidziane.
Samo udzielenie pełnomocnictwa nie podlega oskładkowaniu składkami ZUS, gdyż nie wiąże się z wypłatą wynagrodzenia. Takiemu oskładkowaniu może natomiast podlegać wynagrodzenie, jakie dana osoba otrzyma na podstawie wykonanej umowy związanej z realizacją pełnomocnictwa. Podstawę wymiaru składek należy ustalić na zasadach określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121) oraz rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.).
Zobacz także: Kiedy pracownik nabywa uprawnienia starszego specjalisty ds. bhp?>>
Więcej na ten temat w Serwisie BHP.