Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.
Społeczna inspekcja pracy, której organizację określa ustawa z dnia 24 czerwca 1983 r. o społecznej inspekcji pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 567) – u.s.i.p. jest służbą społeczną pełnioną przez pracowników, mającą na celu zapewnienie przez zakład pracy bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz ochronę uprawnień pracowniczych, określonych w przepisach prawa pracy. Służba ta powinna reprezentować interesy – i chronić – wszystkich pracowników danego zakładu, niezależnie od ich przynależności do organizacji związkowych działających na terenie zakładu, choć jest kierowana przez zakładowe organizacje związkowe.
Zgodnie z art. 5 u.s.i.p. społecznym inspektorem pracy może być pracownik danego zakładu pracy, który jest członkiem związku zawodowego i nie zajmuje stanowiska kierownika zakładu pracy lub stanowiska kierowniczego bezpośrednio podległego kierownikowi zakładu. Zakładowe organizacje związkowe mogą postanowić, że społecznym inspektorem pracy może być również pracownik zakładu niebędący członkiem związku zawodowego. Społeczny inspektor pracy powinien posiadać niezbędną znajomość zagadnień wchodzących w zakres działania społecznej inspekcji pracy, a także co najmniej pięcioletni staż pracy w branży, do której zakład należy, i co najmniej dwuletni staż pracy w danym zakładzie.
Zobacz także: Społeczna inspekcja pracy – konieczność czy relikt przeszłości?>>
W myśl art. 6 ust. 1 u.s.i.p., społecznych inspektorów pracy wybierają i odwołują pracownicy zakładu pracy. Jest to o tyle istotne, że wybory SIP należą do autonomicznych, wyłącznych uprawnień zakładowych organizacji związkowych. Ważność wyborów społecznego inspektora pracy nie podlega zewnętrznej kontroli (nawet sądowej), zaś pracownik wybrany na społecznego inspektora pracy nie ma żadnej, a w szczególności biernej legitymacji procesowej (wybór nie może być podawany w wątpliwość przez żaden organ ani gremium; dotyczy to również pracodawcy) w sprawie o ustalenie nieważności jego wyboru na społecznego inspektora pracy, o czym wypowiadał się już kilkukrotnie Sąd Najwyższy (m.in. wyrok z dnia 3 sierpnia 2006 r., II PK 339/05 czy postanowienie SN z dnia 7 grudnia 2011 r., II PK 79/11). Pracodawca nie ma prawa ani powoływać, ani odwoływać społecznego inspektora pracy, gdyż funkcja ta podlega wyłącznie zakładowym organizacjom związkowym.
Mając na uwadze powyższe, jeżeli przewodniczący zakładowej organizacji związkowej spełnia wszystkie niezbędne wymagania do kandydowania na społecznego inspektora pracy (posiada bierne prawo wyborcze) i w przeprowadzonych wyborach zostanie wybrany do pełnienia takiej funkcji przez pracowników, to nie ma przeciwwskazań, aby ją pełnił.
Więcej na ten temat w Serwisie BHP.
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
40 lat Kodeksu pracy
|