Sanitariusz ma prawo do pomostówki

Katalog prac o szczególnym charakterze lub w szczególnych warunkach w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych ma charakter zamknięty. Oznacza to, że cech tych nie mogą posiadać inne prace choćby sposób i jakość ich wykonywania mogły obniżyć się z wiekiem orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w wyroku z dnia 25 października 2011 r., III SA/Lu 641/11.

Sprawa dotyczyła wpisania do ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze pracownicy zatrudnionej na stanowisku sanitariusza w szpitalu psychiatrycznym. Do jej obowiązków należało m.in.: utrzymywanie w czystości łóżek, sal chorych i pomieszczeń szpitalnych na wyznaczonym odcinku pracy, obsługa chorych, zmiana bielizny pościelowej, roznoszenie posiłków oraz wykonywanie czynności pomocniczych wiążących się z przyjęciem chorego do szpitala.
W ocenie inspektorów pracy, wskazany zakres obowiązków uzasadniał zaliczenie sanitariusza do personelu medycznego, o którym mowa w pkt 23 załącznika nr 2 do ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656 z późn. zm.) – dalej u.e.p. Z zapatrywaniem tym nie zgadzała się dyrekcja szpitala, według której tylko lekarzy i pielęgniarki można zaliczyć do personelu medycznego, wykonującego pace o szczególnym charakterze.
Stanowisko inspekcji pracy podzielił lubelski WSA, argumentując, że w przypadku agresji lub oporu ze strony pacjenta, na polecenie pielęgniarki, salowi, salowe i sanitariusze muszą użyć środków przymusu bezpośredniego (polegającego na przytrzymaniu, przymusowym podaniu leków, unieruchomieniu pacjenta) w stosunku do pacjenta. Wykonywanie czynności przymusu bezpośredniego włącza sanitariuszy w proces leczenia, a to z kolei pozwala na stwierdzenie, że wchodzi on w skład personelu medycznego oddziału psychiatrycznego, wykonując prace w bezpośrednim kontakcie z pacjentami.
Odnosząc się do kwestii wymiaru czasu pracy o szczególnym charakterze, WSA odwołał się do ugruntowanej już linii orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego. W szeregu orzeczeń NSA przyjmował, że obowiązek umieszczenia pracownika w ewidencji pracowników wykonujących prace o szczególnym charakterze obciąża pracodawcę wówczas, gdy pracownik wykonuje rodzaj pracy wymieniony w załączniku nr 2 do u.e.p., będąc zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, bez względu na to, czy oprócz wymienionego rodzaju pracy wykonuje również inne czynności.