Przedstawił go Zbigniew Ryfka, zastępca głównego inspektora pracy, 12 grudnia 2016 r. na posiedzeniu Rady Ochrony Pracy w Sejmie. Zwrócił uwagę na nowe zadania nałożone na PIP w przyszłym roku i związane z tym dodatkowe obowiązki inspektorów pracy.
Inspekcja pracy będzie kontrolować przestrzeganie obowiązku zapewnienia minimalnej stawki godzinowej dla umów zlecenia i umów o świadczenie usług, powiadamiać przedsiębiorców delegujących pracowników w ramach świadczenia usług o decyzji w sprawie nałożonej kary lub grzywny przez zagraniczne organy kontroli, a także wszczęcia postępowania egzekucyjnego, przyjmować oświadczenia o delegowaniu pracowników do czasowego wykonywania pracy w Polsce i prowadzić stronę internetową z informacjami o zasadach i warunkach delegowania. PIP ma również prowadzić poradnictwo prawne dla pracowników unijnych i członków ich rodzin.
Zastępca szefa PIP poinformował, że program działania urzędu na rok przyszły zakłada stały nadzór inspekcji nad sekcjami, branżami i zakładami o największym ryzyku utraty zdrowia lub życia. Plan kontroli priorytetowo traktuje problematykę zawierania umów cywilnoprawnych zamiast umów o pracę, czasu pracy i wypłaty wynagrodzenia za pracę. Zadaniem inspektorów będzie nie tylko egzekucja prawa, ale także upowszechnianie dobrych standardów pracy i stosowanie tzw. miękkich technik oddziaływania, takich jak doradztwo, instruktaż, motywowanie do poprawy warunków pracy. W tym kontekście Zbigniew Ryfka wspomniał o realizowanej od marca br. w małych i średnich zakładach strategii pierwszej kontroli – w formie audytu umożliwiającego wyeliminowanie uchybień i dającego gwarancję okresowego niestosowania sankcji. Realizując zadania długofalowe (na lata 2016-2018) inspektorzy pracy przyjrzą się problemowi zawierania umów cywilnoprawnych w warunkach typowych dla stosunku pracy zwłaszcza w budownictwie. Skontrolują gastronomię, hotelarstwo oraz agencje ochrony osób i mienia.
W grupie zadań bieżących kontynuowane będą kontrole przestrzegania znowelizowanych na początku 2016 r. przepisów o umowach na czas określony. Działania nadzorczo-kontrolne zaplanowane są także w zakładach produkcyjnych wybranych branż pod kątem bezpiecznego użytkowania maszyn i urządzeń technicznych. W transporcie i gospodarce magazynowej inspektorzy skupią uwagę na bezpieczeństwie eksploatacji urządzeń transportu bliskiego oraz dźwiganiu ciężarów, w leśnictwie - na eliminowaniu zagrożeń chorobowych i wypadkowych przy pozyskiwaniu drewna.
Zadania stałe obejmą m.in. kontrole place budów; maszyny, urządzenia, środki ochrony indywidualnej oraz wyroby pirotechniczne - w zakresie ich zgodności z wymaganiami zasadniczymi, a także sprawdzanie stosowania unijnych rozporządzeń dot. chemikaliów. Ważnym zagadnieniem w tej grupie będą kontrole wypłaty wynagrodzeń i innych świadczeń ze stosunku pracy.
Legalność zatrudnienia obywateli polskich sprawdzana będzie przede wszystkim w przetwórstwie przemysłowym, transporcie i gospodarce magazynowej, budownictwie oraz handlu, czyli w branżach, gdzie występuje najwięcej nieprawidłowości. Dotyczyć to będzie także podmiotów prowadzących działalność agencji pracy tymczasowej oraz działalność usługową.
- Skuteczność działań inspektora pracy ograniczają nie tylko nieprecyzyjne, niejednoznaczne przepisy, ale także ich brak. Oczekujemy zmian w ustawie o PIP upraszczającej procedurę rozpoczynania kontroli - wyłącznie na podstawie legitymacji służbowej, bez dodatkowych upoważnień – powiedział pod koniec swojego wystąpienia Zbigniew Ryfka.
Program działania PIP został dobrze przyjęty przez członków ROP. W dyskusji podkreślono m.in. różnicę jakościową na korzyść obecnego opracowania w stosunku do przedłożeń z lat poprzednich. W licznych wypowiedziach przewijała się troska o zapewnienie inspekcji pracy środków w budżecie adekwatnych do zwiększonych jej zadań i, co za tym idzie, potrzeb.