Przyszedł czas na złożenie ZUS IWA za 2010 r.

31 stycznia 2011 r. mija termin na złożenie informacji do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe - ZUS IWA, za 2010 r. Obowiązek podania danych w tej formie dotyczy płatnikw składek, ktrzy spełniają łącznie następujące warunki: zgłaszali do ubezpieczenia wypadkowego w 2010 r. średnio miesięcznie co najmniej 10 ubezpieczonych; byli zgłoszeni w ZUS przez cały 2010 r. i co najmniej 1 dzień w styczniu 2011 r. oraz byli wpisani do rejestru REGON 31 grudnia 2010 r.

W formularzu ZUS IWA płatnik składek musi podać pięcioznakowy kod rodzaju przeważającej działalności wg Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), wprowadzonej rozporządzeniem z 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (Dz. U. Nr 251, poz. 1885 ze zm.). Jest to tzw. kod PKD 2007, pod którym płatnik był ujęty w rejestrze REGON 31 grudnia 2010 r.

Jak co roku, na podstawie danych zawartych w informacji o wypadkowości ZUS ustali dla indywidualnie dla każdego płatnika wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, która będzie obowiązywała przez rok, od 1 kwietnia 2011 r. do końca marca 2012 r.

ZUS obliczy składkę dla firm wpisanych do rejestru podmiotów gospodarki narodowej REGON, na podstawie ZUS IWA złożonych za ostatnie trzy lata. Wyśle do płatnika zawiadomienie o wysokości składki, jaką ma płacić.

Jeśli firma nie złożyła ZUS IWA za trzy kolejne lata, wówczas sama określi ryczałtową składkę wypadkową wg tabeli zawartej w rozporządzeniu.

Natomiast jeżeli okaże się, że liczba ubezpieczonych zgłaszanych przez płatnika do ubezpieczenia wypadkowego wynosi nie więcej niż 9, wówczas stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe wyniesie 50% najwyższej stopy procentowej ustalonej na dany rok składkowy dla grup działalności.

Może się zdarzyć, że przedsiębiorca zakwestionuje wysokość stawki składki wypadkowej ustalonej przez ZUS. W takiej sytuacji może się odwołać do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Zasadniczo, jeśli firma wpisze w druku ZUS IWA prawidłowe dane, wówczas stawkę wyliczy system. Może się jednak zdarzyć, iż kwota wyliczona przez ZUS jest błędna, np. za wysoka. Błąd może się pojawić, jeśli płatnik poda nieprawidłowe dane dotyczące np. liczby poszkodowanych w wypadkach przy pracy, w tym śmiertelnie lub ciężko. Można wówczas zwrócić się do ZUS o ponowne wyliczenie stawki. Jeśli to nic nie pomoże lub gdy stawka mimo ponownego jej przeliczenia zostanie na takim samym poziomie – wtedy można żądać wydania od ZUS decyzji administracyjnej.

Wówczas otwiera się prze płatnikiem droga do złożenia odwołania do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

ZUS może w kilku sytuacjach podnieść wysokość składki. Tak się stanie, gdy np. jego inspektorzy w trakcie kontroli w firmie ustalą inne dane niż podała firma mające znaczenie dla wyliczenia stawki. Mogą np. sprawdzić, że było tam więcej wypadków śmiertelnych, albo ciężkich. ZUS może też podwyższyć firmie stawkę, jeśli rażąco narusza przepisy bhp. Rośnie wtedy ryzyko wypadków przy pracy.