Już dwa lata temu prokuratura sygnalizowała, że niektórzy kierownicy urzędów stanu cywilnego są powoływani na stanowiska bez odpowiedniego wykształcenia. Jednak śluby i akty zgonu wydane przez te osoby są ważne.
Problem braku wykształcenia tych urzędników reguluje rządowy projekt, który wpłynął właśnie do laski marszałkowskiej. Na mocy projektowanych przepisów Prawa o aktach stanu cywilnego, kierownicy i ich zastępcy, którzy nie posiadają ukończonych studiów prawniczych lub administracyjnych z tytułem mgra lub podyplomowych studiów administracyjnych mają obowiązek jego uzupełnienia w ciągu 6 lat od wejścia w życie ustawy tj. do dnia 29 października 2014 r.
Kilkaset osób, z różnych względów nie podjęło studiów licząc, że początek stosowania wobec nich przepisów art. 6a Prawa o aktach stanu cywilnego zbiegnie się z momentem przejścia na emeryturę lub do tego czasu będą one objęte 4-letnim okresem ochronnym, który gwarantuje art. 39 kodeksu pracy.
Tą drugą grupę stanowią kobiety urodzone między październikiem 1954 r., a październikiem 1958 r. oraz mężczyźni urodzeni między październikiem 1949 r., a październikiem 1953 r. Ich wiek przejścia na emeryturę zostanie przedłużony, w zależności od daty urodzenia, od 8 do 24 miesięcy. Łącznie, grupa kierowników i zastępców kierowników USC, których w wyniku reformy emerytalnej dotknie ten problem, około 400 osób w wieku 58-62 lat. Są to pracownicy z kilkudziesięcioletnim stażem pracy, którzy zdobyli wystarczająco dużą wiedzę i doświadczenie, aby mimo braku wyższego wykształcenia należycie wykonywać obowiązki związane z rejestracją stanu cywilnego.
Systemowe wydłużenie wieku emerytalnego spowodowało, że osoby te będą musiały pracować dłużej, aby uzyskać prawo do przejścia na emeryturę, a dodatkowo niektóre z nich zostaną pozbawione ww. ochrony. W tej sytuacji osoby te, na 2-3 lata przed przejściem na emeryturę, musiałyby być zdegradowane do stanowiska referenta lub inspektora, a dodatkowo zostałaby naruszona stabilność zatrudnienia osób młodszych. Utrzymanie terminu 29 października 2014 r. byłoby niekorzystne zarówno dla wójtów i burmistrzów, ponieważ będą oni zmuszeni zatrudnić nowego kierownika lub zastępcę kierownika USC w sytuacji, gdy jego poprzednik pozostanie w stosunku pracy z dotychczasowym pracodawcą, z uwagi na ochronę przewidzianą w art. 39 Kodeksu pracy.
Dodatkowym argumentem za proponowanym wydłużonym do 9 lat okresem na uzupełnienie wykształcenia jest planowane wejście w życie z dniem 1 stycznia 2015 r. nowej ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego oraz ustawy o ewidencji ludności, a zatem dwa miesiące po utracie przez wspomnianą grupę kierowników i zastępców kierowników USC uprawnień do sprawowania tej funkcji. Ilość nowych obowiązków i bardzo istotnych zmian w prawie będzie tak duża, że rękojmię ich prawidłowej realizacji mogą dać jedynie doświadczeni kierownicy.