1. Likwidację pojęcia tzw. doby pracowniczej, przez którą w aktualnym brzmieniu przepisu art. 128 § 3 pkt. 1 kodeksu pracy (dalej „k.p.”) należy rozumieć 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której pracownik rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy. Pojęcie to miałoby być „zarezerwowane” tylko dla celów rozliczania okresów odpoczynku dobowego 11-godzinnego (projekt poselski).
2. Wprowadzenie możliwości przedłużenia okresu rozliczeniowego do 12 miesięcy w układzie zbiorowym pracy, w porozumieniu z zakładową organizacją związkową lub regulaminie pracy uzgodnionym z tą organizacją, a jeżeli u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa – w porozumieniu z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym u tego pracodawcy (projekt rządowy i poselski).
3. Wprowadzenie szerszej możliwości stosowania przerywanego czasu pracy, o którym mowa w art. 139 k.p. (przerwa do 5 godzin nie wliczana do czasu pracy) już nie tylko w układach zbiorowych pracy, ale również - jeżeli u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa – w porozumieniu z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym u tego pracodawcy (projekt poselski).
4. Na pisemny wniosek pracownika pracodawca będzie mógł wyrazić zgodę na dłużą niż 60 minutową przerwę przeznaczoną na spożycie posiłku lub załatwienie spraw osobistych, nie wliczaną do czasu pracy (projekt poselski).
5. Obniżenie wysokości dodatków za pracę w godzinach nadliczbowych ze 100% do 80% za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających:
a) w nocy,
b) w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
c) w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, oraz z 50 % do 30% wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w dniu wolnym od pracy z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy oraz w dniu harmonogramowo wolnym od pracy (projekt poselski).
6. Wprowadzenie możliwości udzielenia dnia wolnego od pracy za pracę w dzień wolny od pracy z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy w kolejnym okresie rozliczeniowym, w terminie uzgodnionym z pracownikiem (projekt poselski).
7. Rozkłady czasu pracy mogłyby być sporządzane w formie pisemnej lub elektronicznej na okres krótszy niż okres rozliczeniowy, obejmujący jednak co najmniej 2 miesiące. Pracodawcy mieliby obowiązek przekazywania pracownikom rozkładów czasu pracy co najmniej na 2 tygodnie przed rozpoczęciem pracy w okresie, na który został sporządzony ten rozkład (projekt rządowy).
8. Jeżeli w danym miesiącu, ze względu na rozkład czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, pracownik nie miałby prawa do wynagrodzenia za pracę, przysługuje mu wynagrodzenie w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę (projekt rządowy).
9. Wprowadzenie możliwości ustalania tzw. ruchomego czasu pracy, czyli rozkładu czasu pracy przewidującego różne godziny rozpoczynania pracy w dniach, które zgodnie z tym rozkładem są dla pracowników dniami pracy z zachowaniem prawa do odpoczynku. W rozkładzie takim, ponowne wykonywanie pracy w tej samej dobie nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych. Powyższy rozkład czasu pracy może być stosowany także w umowie o pracę, na pisemny wniosek pracownika (projekt rządowy).
Dr Magdalena Rycak
Kierownik studiów podyplomowych prawa pracy i ubezpieczeń społecznych Uczelni Łazarskiego w Warszawie