Źródłem przytoczonego rozstrzygnięcia była kontrola Państwowej Inspekcji Pracy przeprowadzona w jednej z firm działających na terenie Wielkopolska. W jej wyniku, na podstawie art. 33 ust. 1 pkt ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 404 z późn. zm.), nakazano m.in.: 1) zapewnienie pracownikom wykonującym ręczne prace transportowe przy użyciu pojemników na kołach informacji dotyczącej przemieszczanego ładunku, w szczególności jego masy i położenia jego środka oraz 2) uwzględnienie w ocenie ryzyka zawodowego: masy przemieszczanego przedmiotu, jego rodzaju i położenia środka ciężkości, warunków środowiska pracy, w tym w szczególności temperatury i wilgotności powietrza oraz poziomu czynników szkodliwych dla zdrowia.

Zobacz także: Kontrola Państwowej Inspekcji Pracy w przedsiębiorstwie>>

Jak ustalili inspektorzy pracy, w kontrolowanym zakładzie pracy dochodziło do przekraczana dopuszczalnych wartości ładunków - gruzu w metalowych wózkach na kółkach przemieszczanych ręcznie, o których mowa w § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych (Dz. U. Nr 26, poz. 313 z późn. zm.) – dalej r.b.h.p.t. Co więcej, wbrew § 5 ust. 1 pkt 2 r.b.h.p.t. nie przekazano pracownikom wykonującym ten rodzaj pracy informacji dotyczących przemieszczanego przedmiotu, w szczególności: jego masy i położenia jego środka ciężkości.

Zobacz także: Ciężar przedmiotów przenoszonych przez jedną osobę jest ściśle określony>>

W odwołaniu pracodawca powołał się na sprzeczność ustaleń faktycznych będących podstawą wydania nakazu z dokumentacja zgromadzoną w sprawie. W jego opinii nakazy inspektora pracy były niesłuszne, a założenia w nich przewidziane - już wdrożone. Argumentacja ta nie przekonała Okręgowego Inspektora Pracy, który utrzymał w mocy decyzję. W odniesieniu do stwierdzonych uchybień w organizacji ręcznych prac transportowych, organ II instancji wskazał, że metalowe pojemniki na kółkach były wykorzystywane w zakładzie pracy skarżącego w sposób sprzeczny z dołączoną do nich instrukcją, a przyjęte w obliczeniach wartości wywożonego gruzu stanowiły uśredniony jego ciężar , uwzględniający jego różnorodność.
@page_break@

Rozstrzygając skargę na decyzję organu, poznański WSA przypominał, że materialnoprawną podstawą wydania decyzji przez inspektora pracy jest stwierdzenie naruszenia przepisów prawa pracy, w tym bhp. Nałożony na skarżącego obowiązek uwzględnienia w ocenie ryzyka zawodowego m.in: masy przemieszczanego przedmiotu, jego rodzaju i położenia środka ciężkości, stanowi powtórzenie dyspozycji § 4 ust. 1 r.b.h.p.t. Jednakże samo wskazanie podstawy prawnej i zacytowanie treści przepisu nie jest wystarczające dla przyjęcia, że doszło do konkretnych uchybień, nie może zastępować opisu i oceny uchybienia oraz wydania zaleceń skonkretyzowanych i adekwatnych.
W przedłożonej przez skarżącego karcie oceny ujęto ryzyko związane z przeciążeniem układu ruchu oraz przygnieceniem, a jako działania profilaktyczne wskazano m.in. odpowiednią organizację pracy i dodatkowe szkolenia z wykonywania ręcznych prac transportowych. Równocześnie jednak z treści zaskarżonej decyzji nie wynika, czy w trakcie kontroli organ próbował ustalić, czy wyżej wskazane działania profilaktyczne były u skarżącego wdrażane. Powinien on był określić, które obowiązki i w jaki sposób powinny znaleźć swoje odzwierciedlenie w dokumentacji związanej z przestrzeganiem przepisów prawa pracy oraz bhp, którą pracodawca zobowiązany jest posiadać i to uwzględniając konkretne warunki kontrolowanego zakładu pracy. Nie może tego zastąpić przytoczenie jedynie treści przepisu z ogólnym powołaniem, że obowiązki wynikające z tego przepisu nie są realizowane. Mając to na uwadze, WSA w Poznaniu częściowo uwzględnił skargę pracodawcy.

Zobacz także: Pracodawca wyznaczy i oznakuje drogi transportowe w zakładzie pracy>>

Nie przekonały go natomiast argumenty co do niezapewnienia pracownikom wykonującym ręczne prace transportowe informacji dotyczących przemieszczanego przedmiotu. Jak podkreślił, obowiązek ten wynika wprost z § 5 ust. 1 pkt 2 r.b.h.p.t., a wymagane przepisami informacje nie zostały zawarte w obowiązującej w zakładzie skarżącego instrukcji bhp. Prawidłowe przeszkolenie pracowników wykonujących ręczne prace transportowe winno uwzględniać informacje dotyczące masy i środka ciężkości przemieszczanego przedmiotu, czego nawet w formie podstawowej zabrakło w instrukcji bhp obowiązującej w zakładzie skarżącego.

Zobacz także: Obowiązek udostępnienia pracownikom instrukcji bhp i innych>>

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.