Pytanie pochodzi z Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
Odpowiedź: pracownik ma prawo do zrzeczenia się diet z tytułu podróży służbowej, które mu przysługują. Jeśli pracownik zrzeknie się w formie oświadczenia wypłaty należności z tytułu podróży służbowej wówczas pracodawca nie ma obowiązku wypłacania diet.
Uzasadnienie: zgodnie z art. 84 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502) – dalej k.p., pracownik nie może zrzec się prawa do wynagrodzenia ani przenieść tego prawa na inną osobę. Zakaz ten ma charakter bezwarunkowy i nie może być uchylony porozumieniem stron stosunku pracy.
Czytaj: Pracodawca może ustalić ryczałtowe rozliczanie podróży służbowych
Powyższe znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Sądu Najwyższego (zob. wyrok SN z dnia 20 czerwca 2006 r., II PK 317/05). Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wspomnianego wyroku argumentuje, iż "ochronie przewidzianej w Rozdziale II Działu Trzeciego Kodeksu pracy (...) oprócz wynagrodzenia za pracę w ścisłym znaczeniu, podlegają należności przysługujące pracownikowi na podstawie przepisów prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 k.p. i spełniające podobne funkcje, jak wynagrodzenie za pracę".
Charakteru wynagrodzenia za pracę nie mają jednak diety z tytułu podróży służbowych. Stanowią one "należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową" i nie mogą być traktowane jako wynagrodzenie za pracę. Stosownie bowiem do treści art. 775 § 1 k.p. pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.
Czytaj: Nowy pomysł na zmiany w podróżach służbowych
Powyższe potwierdza orzecznictwo sądowe, w tym wyrok SN z dnia 17 lutego 2012 r., III UK 54/11; wyjaśniający jednoznacznie, że diety i inne świadczenia przysługujące z tytułu podróży nie stanowią wynagrodzenia za pracę, lecz inne świadczenia związane z pracą. Diety i inne należności przyznane na pokrycie zwiększonych wydatków na wyżywienie czy noclegi nie mają charakteru wynagrodzenia za pracę (por. wyrok SN z dnia 24 listopada 2011 r., I UK 180/11).
Wskazane powyżej orzecznictwo jednoznacznie wskazuje, iż pracownik może zrzec się świadczeń związanych z podróżą służbową, czyli przysługujących diet.
Szukasz odpowiedzi na pytania z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych? Zajrzyj do Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.