Pracodawcy mogli nie zdążyć ze zmianą regulaminów pracy

Nie wszyscy pracownicy stracili na wprowadzeniu wolnego dnia od pracy w święto Trzech Krli i likwidacji obowiązku udzielania przez pracodawcw dnia wolnego za święta przypadające w soboty. Okazuje się, że w niektrych firmach ciągle funkcjonują regulaminy pracy sprzed 1 stycznia 2011 r. Wobec tego aktualne są dla niektrych pracownikw stare, korzystniejsze zasady czasu pracy.

Zasadą jest, że jeśli obowiązujący w danej firmie regulamin pracy jest korzystniejszy od regulacji kodeksowych, to powinien mieć pierwszeństwo w stosowaniu przed kodeksem pracy.  I według tej zasady pracodawcy, mimo zmiany przepisów od 1 stycznia, nadal powinni oddawać pracownikom dzień wolny za święto przypadające w sobotę, jeśli nadal tak stanowi ich regulamin pracy.

Na dzień wolny za Nowy Rok, który przypadł w sobotę mogą liczyć pracownicy urzędu miasta Warszawy. Od 1 stycznia 2011 r. weszły w życie znowelizowane przepisy kodeksu pracy, zgodnie z którymi pracodawca nie musi oddawać pracownikom wolnego w innym terminie, jeśli któreś ze świąt wypadnie w dzień wolny dla pracownika z tytułu pięciodniowego tygodnia pracy (najczęściej jest to sobota). Mimo to, urzędnicy otrzymają wolne w zamian za sobotni Nowy Rok, bo tak stanowił obowiązujący wtedy regulamin pracy, który nie został jeszcze zmieniony.

Podobna reguła może obowiązywać w innych firmach, w których pracodawcy nie zdążyli zmienić regulaminu. Może się okazać, że będzie ich niemało, bo nowelizacja została uchwalona pod koniec roku. Tymczasem zmiany w regulaminie pracy trzeba uzgodnić ze związkami zawodowymi, a taka procedura wymaga czasu. Warto więc, by pracownicy sprawdzili w swoich firmach, czy w regulaminie były lub wciąż są przepisy o oddawaniu dni wolnych.

Pozostałości po starych regulacjach mogą wynikać z tego, że pracodawcy często machinalnie przepisują przepisy kodeksu pracy do regulaminu, nie badając jakie ma to konsekwencje, zwłaszcza  kiedy zmieniają się przepisy.

Zmiana przepisów, jak ta, likwidująca oddawanie dnia wolnego od pracy w zamian za święto przypadające w sobotę, jest dla pracowników niekorzystna. W ogólnym, rocznym rozrachunku będą mieli bowiem mniej dni wolnych, niż przed zmianą przepisów, co przekłada się na wysokość ich wynagrodzeń. Pracodawca, który taką zmianę wprowadzi do regulaminu pracy, będzie musiał wręczyć swoim pracownikom wypowiedzenia zmieniające.

Eksperci mają różne poglądy na tę kwestię. Jedni przyjmują, że firma może argumentować, że przepisy o oddawaniu dni wolnych zawarte w regulaminie pracy mają jedynie charakter informacyjny. I trzeba je po prostu uaktualnić po zmianie kodeksu pracy.

Ponadto Trybunał Konstytucyjny i Sąd Najwyższy niejednokrotnie podkreślali w swoich orzeczeniach, że jeśli przepisy układów zbiorowych pracy są przepisane z kodeksu pracy, to są nieważne. Inni, że regulaminowe przepisy o oddawaniu dni wolnych mogą być traktowane jako odzwierciedlenie przepisów kodeksu pracy, które zostały zmienione i już nie obowiązują. Pracodawcy mogą się  powoływać się na ugruntowany pogląd, że regulamin ma charakter porządkowy, a jego zmiana nie wymaga wypowiedzeń.