W dniu 6 lipca została ogłoszona nowa ustawa z dnia 15 czerwca 2012 r. o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. poz. 769). Ustawa wprowadza sankcje dla pracodawców powierzających wykonywanie pracy cudzoziemcowi przebywającemu bez ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Polski oraz określa zasady dochodzenia roszczeń z tytułu wynagrodzenia i związanych z nim świadczeń przez tego cudzoziemca. Ustawa wejdzie w życie 21 lipca 2012 r.
Celem ustawy jest wdrożenie do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/52/WE z dnia 18 czerwca 2009 r. przewidującej minimalne normy w odniesieniu do kar i środków stosowanych wobec pracodawców zatrudniających nielegalnie przebywających obywateli krajów trzecich (Dz. Urz. UE L 168 z 30.06.2009, str. 24).
Na pracodawcę został nałożony szereg obowiązków:
- przed zatrudnieniem cudzoziemca pracodawca musi zażądać okazania dokumentu potwierdzającego legalność jego pobytu w Polsce a następnie ma obowiązek powiadomić ZUS o zatrudnieniu tej osoby. ZUS przekaże informację do Państwowej Inspekcji Pracy i Straży Granicznej,
- obowiązek przechowywania dokumentu pobytowego zatrudnionego cudzoziemca.
W przypadku umów cywilnoprawnych wykonawca ma obowiązek poinformować podwykonawców o skutkach powierzenia pracy cudzoziemcowi przebywającemu bez ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu w Polsce. Poinformowanie podwykonawców uwolni wykonawcę od odpowiedzialności w przypadku zatrudnienia przez podwykonawcę nielegalnie przebywającego w Polsce cudzoziemca.
Karami finansowymi i sankcjami karnymi zostały objęte m.in.:
1. Zatrudnianie osoby małoletniej, wielu cudzoziemców, uporczywe powierzanie wykonywania pracy osobie przebywającej bez ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu w Polsce - sankcją za to działanie jest kara grzywny albo kara ograniczenia wolności,
2. Zatrudnianie osoby będącej ofiarą przestępstwa handlu ludźmi lub zatrudnianie osoby w warunkach szczególnego wyzysku, przebywającej bez ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu w Polsce - sankcją jest kara pozbawienia wolności do lat trzech,
3. Zatrudnienie przez agencję pracy tymczasowej nielegalnie przebywających cudzoziemców - sankcją jest wykreślenie przez marszałka województwa z rejestru agencji zatrudnienia.
Ponadto sąd będzie mógł orzec dodatkowe sankcje: pozbawienie dostępu do funduszy unijnych na okres trzech lat, obowiązek zwrotu uzyskanej pomocy publicznej czy wykluczenie z postępowań o zamówienie publiczne na okres jednego roku.
Opracowanie: Weronika Adamczyk
Źródło: www.dziennikustaw.gov.pl, stan z dnia 9 lipca 2012 r.