Pracodawca, który nie wydaje świadectwa pracy musi liczyć się z konsekwencjami

Wzwiązku zustaniem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy (art. 97 k.p.). Wprzypadku gdy niezwłoczne wydanie świadectwa pracy nie jest możliwe, dopuszczalne staje się wydanie tego dokumentu wterminie nieprzekraczającym 7 dni od daty zaistnienia zdarzenia nakładającego na pracodawcę obowiązek jego wydania. Wydanie świadectwa pracy nie może być uzależnione od uprzedniego rozliczenia się pracownika zpracodawcą.

Pracownikowi przysługuje roszczenie o wydanie świadectwa pracy – może on złożyć pozew do Sądu Rejonowego, sądu pracy. Wówczas sąd nakaże pracodawcy wydanie tegoż dokumentu, a w przypadku dalszego uchylania się od nałożonego obowiązku, zastosuje środki, mające na celu skłonienie do wykonania wyroku i wydania świadectwa pracy.

Ponadto, na pracodawcę, który narusza wynikający z art. 97 k.p. obowiązek, może zostać nałożona przez inspektora inspekcji pracy kara grzywny za wykroczenie przeciwko prawom pracownika.

Czytaj: Pracodawca nie musi wydawać pracownikowi świadectwa pracy po rozwiązaniu każdej umowy terminowej

Roszczenia odszkodowawcze

Zgodnie z art. 99 k.p. pracownikowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracodawcę wskutek niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy. Odszkodowanie to przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z tego powodu, nie dłuższy jednak niż 6 tygodni. Sposób jego obliczenia reguluje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29.5.1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań (Dz.U. Nr 60, poz. 282 ze zm.). Warto podkreślić, że odszkodowanie przysługuje pracownikowi tylko wówczas, gdy nie mógł uzyskać z tego powodu nowej pracy pomimo podejmowanych w tym kierunku starań, co sam powinien udowodnić (wyrok SN z 10.11.1978 r., I PRN 107/78).

Istotne jest zatem spełnienie trzech przesłanek:

1. niewydanie w terminie bądź wydanie niewłaściwego świadectwa pracy,

2. szkoda poniesiona przez pracownika,

3. związek przyczynowy pomiędzy szkodą a niewydaniem w terminie bądź wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy.

Artykuł 99 k.p. nie wyczerpuje odpowiedzialności odszkodowawczej pracodawcy za szkodę spowodowaną niewydaniem w terminie lub wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy. Pracownik może ponadto na podstawie art. 471 k.c. w zw. z art. 300 k.p. dochodzić od pracodawcy naprawienia szkody wyrządzonej niewydaniem w terminie lub wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy innej niż utrata zarobków w związku z pozostawaniem bez pracy (wyrok SN z 13.10.2004 r., II PK 36/04, OSNP Nr 8/2005, poz. 106).

Autor: Maria Szwajkiewicz