Sejmowa Komisja do Spraw Kontroli Państwowej na posiedzeniu 20 czerwca br. w siedzibie parlamentu postanowiła podjąć inicjatywę ustawodawczą w sprawie wprowadzenia kodeksowego zakazu stosowania weksli in blanco w stosunkach pracy. Tym samym posłowie wsparli wysiłki głównego inspektora pracy, który dwukrotnie (we wrześniu ub.r. i w styczniu br.) bezskutecznie występował do ministra pracy z wnioskiem o podjęcie działań legislacyjnych w tym zakresie.
Przedstawione wcześniej posłom na piśmie stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy omówiła Iwona Hickiewicz, główny inspektor pracy. Stwierdza się w nim, że kodeks pracy nie zawiera jednoznacznych regulacji wyłączających stosowanie weksli dla zabezpieczenia potencjalnych roszczeń pracodawcy. W praktyce dochodzi więc do sytuacji, w których pracodawcy żądają od pracowników wystawiania weksli in blanco albo uzależniają zawarcie umowy o pracę od wystawienia takiego zabezpieczenia. Dotyczy to przede wszystkim pracowników odpowiedzialnych materialnie za powierzone im mienie, zobowiązanych do jego zwrotu lub ścisłego rozliczenia się. Inspektorzy pracy rozpatrujący skargi dotyczące wymuszania przez pracodawców wystawiania takich weksli nie mają prawnych możliwości podjęcia skutecznych działań. Należałoby zatem rozważyć ustawowe uregulowanie kwestii zakazu stosowania weksli w stosunkach pracy w celu zapewnienia właściwej ochrony praw pracowniczych.
Minister pracy i polityki społecznej nie podzielił jednak poglądu o konieczności wprowadzenia zmian w przepisach. Dał temu wyraz w odpowiedzi na wspomniane już wnioski głównego inspektora pracy. Stanowisko to podtrzymał w trakcie posiedzenia komisji podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Radosław Mleczko. Zdaniem ministra, brak jest podstawy prawnej do posługiwania się wekslem w celu zabezpieczenia roszczeń pracodawcy wobec pracownika powstałych ze stosunku pracy i wobec tego nie ma wystarczających argumentów za wprowadzeniem zmian w kodeksie pracy.
Posłowie nie zgodzili się z tą opinią. Jarosław Pięta zaakcentował, że nowelizacja przepisów jest konieczna. Nie ma w prawie jednoznacznego zakazu stosowania weksli przez pracodawców. Jest wprawdzie orzeczenie Sądu Najwyższego, w którym mówi się, że takie weksle są nieważne z mocy prawa, ale orzecznictwo SN nie jest wiążące we wszystkich sprawach i daje możliwość innej interpretacji. Ponadto problem dotyczy przede wszystkim osób, których nie stać na adwokata i które mają trudności z interpretacją prawa.
Jako współczesne niewolnictwo w zakresie zatrudnienia, niemoralny, koszmarnie upokarzający instrument określiła stosowanie przez pracodawców weksli in blanco poseł Julia Pitera.- Władza publiczna nie jest od ciągłych analiz, ma rozwiązywać problemy. A to jest realny problem. Posłowie nie mają wątpliwości, że powinien być rozwiązany – stwierdziła posłanka, informując, że projekt stosownej ustawy nowelizującej jest już gotowy. Komisja upoważniła ją do wniesienia tej propozycji.
Posłowie zapoznali się także z informacją Państwowej Inspekcji Pracy o przestrzeganiu przepisów dotyczących zatrudniania osób niepełnosprawnych. Przedstawił ją Krzysztof Kowalik – dyrektor Departamentu Nadzoru i Kontroli GIP.
Źródło: www.pip.gov.pl, stan z dnia 24 czerwca 2013 r.