Powołane orzeczenie wydano w sprawie przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych o prawo do emerytury pomostowej. Przedmiotem sporu było ustalenie 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz wykonywanie przez ubezpieczonego po 31 grudnia 2008 r. pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy z 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 965 ze zm.) - dalej u.e.p. W celu uzupełnienia tych okresów ubezpieczony wskazywał na świadczenie pracy w USA jako rybak przetwórstwa.
ZUS i Sąd Okręgowy nie uwzględniły tych faktów, twierdząc, że prawo do emerytury pomostowej nie jest objęte treścią umowy o zabezpieczeniu społecznym między Rzecząpospolitą Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki, podpisanej w Warszawie 2.04.2008 r. (Dz. U. z 2009 r. Nr 46, poz. 374). Zdaniem Sądu Okręgowego, z zakresu przedmiotowego umowy wyłączono emeryturę pomostową, gdyż jako szczególne i okresowe, świadczenie to nie jest przyznawane na wypadek starości.
Pomostówka jest emeryturą
Oceny tej nie podzielił Sąd Apelacyjny, zmieniając zaskarżony apelacją wyrok Sądu Okręgowego i przyznając ubezpieczonemu prawo do emerytury pomostowej. W jego ocenie, emerytura pomostowa spełnia funkcję emerytury z tytułu obniżonego wieku emerytalnego. W rezultacie uwzględniono okresy wykonywania pracy i ubezpieczenia w USA oraz ustalenia wykonywania po dniu 31 grudnia 2008 r. pracy rybaka morskiego, wymienionej w załączniku nr 1 do u.e.p.
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Emerytury i renty z FUS. Emerytury pomostowe. Okresowe emerytury kapitałowe. Komentarz
|
Rozpoznając skargę kasacyjną Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Sąd Najwyższy przypomniał, że emerytura pomostowa wpisuje się w system ubezpieczeń społecznych i spełnia warunki przymusu ubezpieczenia, wzajemności składki, wyodrębnienia funduszu finansowania oraz oparcie prawa do świadczeń na konstrukcji prawa podmiotowego. Ponadto ustalony dla osób pobierających omawiane świadczenie wiek emerytalny jest wyznaczony przy zastosowaniu kryterium możliwości wykonywania pracy w danym zawodzie (w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze). Wiek stanowi zatem jeden z istotnych warunków nabycia uprawnień do emerytury pomostowej.
W konsekwencji emerytura pomostowa mieści się w ogólniejszym zakresie świadczeń emerytalnych, połączonych wspólnym celem zapewnienia w zamian za składkę środków utrzymania na wypadek utraty zarobku ze względu na spełnienie się szczególnego ryzyka osiągnięcia wieku emerytalnego, w którym zazwyczaj następuje niezdolność do efektywnej pracy. Z oceną tą nie koliduje terminowość emerytury pomostowej. Jak zauważył Sąd Najwyższy, prawu ubezpieczeń społecznych nieobce są inne przykłady świadczeń okresowych.
Terminowy charakter emerytur pomostowych wynika z filozofii tego świadczenia realizującego istniejące ekspektatywy emerytalne po wygaszeniu prawa do emerytur z tytułu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze. Emerytura pomostowa jest komplementarnym względem emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych świadczeniem związanym z ryzykiem starości. Po czasie, gdy ochrona wynikająca z prawa do tego świadczenia ustaje, zastępowana jest bez wyjątku emeryturą w powszechnym wieku emerytalnym.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną ZUS.
