Polska emerytura nie może być wypłacana obok zagranicznego świadczenia

Osoba pobierająca zasiłek chorobowy nie może jednocześnie pobierać emerytury. Taka zasada obowiązuje rwnież w razie zbiegu prawa do świadczeń przyznawanych przez dwa rżne państwa unijne. A zatem, ubezpieczony mieszkający w innym państwie unijnym i korzystającym w nim z zasiłku chorobowego, będzie miał wypłacaną emeryturę z ZUS gdy przestanie pobierać zagraniczne świadczenie.

Tak uznał Sąd Najwyższy w sprawie obywatelki Szwecji, która w 2007 r. wystąpiła o polską emeryturę. Spełniła warunki do jej uzyskania zgodnie z naszymi przepisami emerytalnymi: ukończyła 60 lat i legitymowała się 25 letnim okresem składkowym. Po dwóch latach wypłacania świadczenia ZUS zorientował się, że ubezpieczona podczas składania wniosku o polską emeryturę była zatrudniona w szwedzkiej firmie. Co więcej, okazało się, że przez ten czas lata pobierania emerytury była na zwolnieniu lekarskim i pobierała szwedzki zasiłek chorobowy. Wobec powyższego ZUS wydał decyzję wstrzymującą pobieranie emerytury oraz zażądał jej zwrotu za okres korzystania z dwóch świadczeń.

Sprawa trafiła do sądu. Była o tyle skomplikowana, bo z międzyczasie zmieniały się przepisy. W dniu złożenia wniosku przez zainteresowaną można było albo pobierać emeryturę, albo pracować. A zatem, zgodnie z ówczesnym art. 103 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z FUS, by otrzymywać emeryturę z Polski, kobieta musiałaby się zwolnić ze szwedzkiej pracy. Ale gdy sprawa była już w sądzie okręgowym obowiązywały inne przepisy. Od 8 stycznia 2009 r. osoba przechodząca na emeryturę nie musiała już rezygnować z pracy, aby uzyskać wypłatę tego świadczenia na konto. Emerytka powinna więc zwrócić świadczenie wypłacane jej od momentu przyznania do 7 stycznia 2009 r. Sąd I instancji nie przyznał więc racji ZUS.

Składając apelację ZUS jednak powołał się na art. 100 ust. 2 ustawy emerytalnej. W jego myśl, jeśli ubezpieczony pobiera zasiłek chorobowy, prawo do emerytury powstaje dopiero po zakończeniu zwolnienia lekarskiego. A zatem, jeśli ubezpieczona pobierała szwedzki zasiłek chorobowy, w ogóle nie powinna była dostawać emerytury z ZUS. Sąd apelacyjny nabrał wątpliwości jak te przepisy zinterpretować i zadał pytanie Sądowi Najwyższemu.

Ten w uchwale stwierdził, że osoba mieszkająca za granicą może otrzymywać emeryturę z Polski dopiero po zakończeniu pobierania tamtejszego świadczenia chorobowego. W tej sytuacji polskie przepisy, a konkretnie art. 100 ust. 2 ustawy emerytalnej, mają pierwszeństwo przed przepisami unijnymi regulującymi te kwestie. Zgodnie z nim osoba, która nabyła w tym samym czasie prawo do emerytury i zasiłku chorobowego, nie może ich jednocześnie pobierać. Inna interpretacja byłaby sprzeczna z unijną zasadą równości. Jest ona wyrażona w art. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z 29 kwietnia 2004 r. (Dziennik Urzędowy UE L 200, 7/06/2004) (sygn. akt II UZP 3/11)