Płatnicy składek pod większą kontrolą ZUS

Wprowadzeniu jednego konta do wpłaty wszystkich składek na ubezpieczenia społeczne odbywa się przy jednoczesnym przyznaniu ZUS nowego narzędzia kontrolnego: możliwości samodzielnego ustalania, która z kilku firm zatrudniających daną osobę jest płatnikiem obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne.

Chodzi o nowy dodany art. 38a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Reguluje on sytuacje, gdy jeden ubezpieczony ma kilku płatników składek i nastąpi zbieg tytułów do ubezpieczeń. ZUS będzie mógł w decyzji określić, który z nich powinien być płatnikiem obowiązkowych składek ZUS. W wyniku tego postępowania i wydania decyzji może się okazać, że na koncie podmiotu, który nie był uprawniony do pełnienia funkcji płatnika powstanie nadpłata z tytułu nienależnie opłaconych składek, a na koncie właściwego płatnika składek powstanie zadłużenie, które będzie musiał uregulować. W takiej sytuacji ZUS będzie miał możliwość przeksięgowania wpłat dokonanych przez nieuprawnionego płatnika na konta właściwych płatników składek. Obecnie na taką operację nie pozwalają przepisy ustawy systemowej. Nowy art. 38a pozwala na zaliczanie wpłat dokonanych przez nieuprawniony podmiot na należności właściwego płatnika składek. Biorąc pod uwagę, że środki na koncie nieuprawnionego płatnika mogą nie pokrywać całej kwoty należnych składek za wszystkich ubezpieczonych, niezbędne jest ustalenie kwoty, która będzie podlegała przeksięgowaniu. Zgodnie z nowelą, kwota wpłaconych środków podlegałaby proporcjonalnemu podziałowi w stosunku do kwoty należnych składek za każdego ubezpieczonego, którzy są wykazani w imiennych raportach miesięcznych przekazanych przez nieuprawniony podmiot.

Przeksięgowanie środków według tych zasad będzie możliwe wyłącznie gdy ubezpieczony nie podlega ubezpieczeniom z tytułu tzw. samozatrudnienia, a to że płatnik powinien zapłacić za niego składki zostanie stwierdzone po ZUS-owskiej kontroli lub postępowaniu wyjaśniającym zakończonym wydaniem decyzji. Gdy ta decyzja stanie się prawomocna ZUS z urzędu sporządzi dokumenty związane z ubezpieczeniami społecznymi za okres wskazany w decyzji  i przeksięguje środki z konta podmiotu, który nie powinien być płatnikiem. A zatem, składki nienależnie opłacone przez podmiot zgłaszający ubezpieczonych do ubezpieczeń społecznych za okres wskazany w decyzji będą podlegały zaliczeniu z urzędu  na poczet należności z tytułu składek właściwego płatnika składek.

[-DOKUMENT_HTML-]

Projekt ustawy wprowadza również nową kategorię decyzji wydawanych przez ZUS, tj. ustalającą płatnika składek, której stronami będą podmiot zgłaszający ubezpieczonych do ubezpieczeń społecznych oraz płatnik składek. Natomiast ubezpieczeni, w razie konieczności, brać będą udział w postępowaniu administracyjnym.

Z narzędzi tych łatwiej będzie skorzystać ZUS-owi po zastąpieniu dotychczasowego systemu poboru składek opartego na czterech centralnych rachunkach składkowych systemem indywidualnych rachunków składkowych generowanych dla płatników składek bezpośrednio przez ZUS. Usprawni to identyfikację dokonywanych wpłat wynikającą z przypisania indywidualnego numeru rachunku konkretnemu płatnikowi składek.

Indywidualne rachunki nie będą rachunkami płatniczymi i nie będzie można z nich wypłacać pieniędzy. ZUS zlecał bankowi realizację przelewów na rachunki FUS, ubezpieczenie zdrowotne, FP i FGŚP oraz FEP jedynie z rachunku centralnego.

Ustawa znajduje się obecnie w Senacie. Zmiany wejdą w życie w ciąhu 14 dni od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Zapraszamy na największą bezpłatną konferencję HR - HR Tech Summit 2017 r. - już 27 kwietnia!